Köşe yazısı, Yusuf Dülger’in Orta Asya gezisi sırasında edindiği izlenimleri ve bu izlenimlerin Türkiye ile ilgili düşüncelerini aktarmaktadır. Yazar, Bişkek, Taşkent, Ürgenç gibi şehirlerdeki havaalanları ve tren istasyonlarının kullanım kolaylığı ve iyi planlanmış yapısını övmekte, bunları Türkiye’deki, özellikle İstanbul Havalimanı ve Konya Havalimanı’ndaki karmaşık ve zorlayıcı tasarımlarla karşılaştırmaktadır. Bu yapısal farklılıkları, Türkiye’nin eğitimli insan yetiştirme ve insana saygı konularındaki eksikliklerine bağlamaktadır. Ayrıca, Orta Asya’daki Zafer ve Özgürlük Meydanları’ndaki ulusal anıtlar ve semboller (örneğin Hüma Kuşu) üzerinden, Türkiye’deki bazı yöneticilerin millî kimliği ve değerleri küçümseyerek ülkenin geleceğini tehlikeye attığına dair siyasi ve ideolojik eleştiriler sunmaktadır.
(Orta Asya Gezisinin Düşündürdükleri)
Bişkek, Taşkent, Ürgeç havaalanları ile Buhara, Semerkant tren istasyonlarına girip çıkarken, Konya ve İstanbul Havaalanı, İstanbul Havaalanı’na ulaşımı sağlayan metro istasyonu geldi aklıma. Bakın neden? Orta Asya’daki bu havaalanları ve tren istasyonları kullanım açısından çok iyi plânlanıp yapılmışlar. Kullanırken yorulmuyorsunuz. Her taraf gözünüzün önünde, şaşırmıyorsunuz, işlemleri seri. Buralar, “demir perde” dediğimiz yerler.
Ya bizimkiler? Konya Havaalanı Orta Asya’daki havaalanları gibi düz ovaya kurulmuş ama onlar kadar rahat değil. Çıkıp inmeniz gerekiyor. Bizimkilerin onlardan sonra yapıldıklarını da düşünelim. İstanbul Havaalanı’nda uçağa binmek, uçaktan indikten sonra çıkmak için epeyce bir virajınız, iniş ve çıkışınız var. İstanbul Havaalanı’ndaki Metro istasyonundan yukarı çıkmak için üç-dört kez asansöre binmek, sağa sola dönmek, koridorlarda yürümek zorundasınız. Almatı Metrosu bizim metrolardan çok önce yapılmış ama bizimkilerden rahat; bir mağazanın zemininden bodrumuna iner gibi kolay. İstanbul Havaalanı’ndan çıkışımızı yaptırmak için-tek memur nedeniyle-epeyce kuyrukta durduk, oralarda bunu yaşamadık.
Bunları anlatmamın nedeni; Türkiye’nin birikimli mühendis ve teknik eleman yetiştirmede hâlâ geri, eğitilmiş insan yetiştirme ve insana saygı açısından yetersiz olduğuna dikkatinizi çekmektir.
***
Bişkek ve Almatı’da Zafer Meydanları var. Ruslar bu meydanları Almanların işgalini unutmamak, çocuklarına bağımsızlık ruhu kazandırmak için yapmışlar. O meydanlarda sürekli “Sonsuzluk Ateşi” yanıyor. Her yerde savaş yapmış komutan, kahraman ve askerlerin anıtları var.
Almatı Özgürlük Meydanı’nı gezerken bir anıtın üzerinde beyaz renkli kuş yapıtları gördük. Rehber, “bunlar Hüma kuşu” dedi. Merak edip internete baktım. Hüma kuşu bazı bölgelerde bağımsızlığın, yenilmemenin, yeniden dirilişin simgesi imiş. Hüma kuşu yanmış küllerinden tekrar doğarmış…
Bizim de bağımsızlık savaşımızı, hürriyetimizi, yeniden doğuşumuzu temsil eden anıt ve figürlerimiz var. Çünkü milletlerin hayatı aynıdır.
Ancak, bizdeki kimi yöneticiler yanlış bilgiler, ideolojik saplantılar, dışa bağımlılık gibi nedenlerle milliyet, millî figür, millî devlet gibi temel taşlarımızı çatlatıyor, aşağılıyor, geleceğimizi tehlikeye sokuyorlar. Böyleleri tokluğun, yoksulluktan kurtulmanın sembolü olan Bozkurt’u “İt” diye aşağıladılar. Böyleleri, yedi düvelin çöreklendiği Anadolu’yu işgalden kurtaran Mustafa Kemal’e düşman oldular. Bunların akıl hocaları cumhuriyet ve demokrasimizi “Batı’nın dayatması” diye reddediyor, aşağılıyorlar. Bunlar ilkokuldaki çocuklarımıza “Türküm” demeyi bile yasakladılar, “Kurtuluş Savaşı’nı Araplarla kazandık” diyorlar.
Amaçları, Sultanlı-Halifeli, milliyetsiz Osmanlı’yı diriltmek, kazandığımız millî kimliği çöpe atmaktır. Tehlikeyi görmezsek, 1914-1918 arasını yine yaşarız. Orta Asya’da gördüğüm Özgürlük Meydanları ve anıtlar bunları düşündürdü.
Yazıma Almatı Metrosu’nun bir görüntüsü ile Anka kuşlu anıtın bir görüntüsünü koyuyorum.
Devamı var
