Tecrübeyi, yaparak ve yaşayarak insanlar,olaylar ve varlıklar hakkında edindiğimiz bilgi ve görgüler ile bunlardançıkardığımız sonuçlar diye tanımlayabiliriz. Yaşadığımız her olay, tanıdığımızher kişi, girdiğimiz her ortam ve tanık olduğumuz her şey bize mutlakabirşeyler öğretir. Bu öğrendiklerimizden birtakım sonuçlar çıkarırız. İşteöğrendiğimiz şeyler ve çıkardığımız sonuçlar birer tecrübedir. Deneme-yanılmaamacıyla yaptığımız faaliyetlerden öğrendiğimiz hususlar ve çıkardığımızsonuçlar da birer tecrübedir.
Tecrübe oldukça önemlidir. Çünkü;
- İnsanlığın bugün ulaştığı uygarlık düzeyi bizden önceyaşamış kuşakların tecrübeleri sonunda edindikleri ve miras bıraktıkları bilgive görgülerin birikimi sonucu oluşmuştur.
- Tecrübeden yararlanmayı bilebilirsek gerek özel hayatımızı,gerekse iş ve meslek hayatımızı doğrudan ilgilendirecek hayati derecede önemlihataları yapmaktan kurtulabiliriz. Böylelikle özel hayatımızda, işve mesleğimizde başarılı olma ihtimalimiz oldukça yüksek olur.
- Tecrübe, toplumlar ve devletler açısından da oldukçaönemlidir. Toplumların ve devletlerin yararlanacağı tecrübe birikimi tarihtir.Önceki toplumların ve devletlerin yaşadığı tecrübelerden yararlanmayı bilentoplumlar ve devletler yaşayabilecekleri sıkıntıları en alt düzeyeindirebilecekleri gibi, uygarlık alanında en üst basamaklara yükselebilirler.
Tecrübeden yararlanmayı becerebilen bireylerin özelhayatlarında olduğu gibi iş ve meslek hayatlarında da başarılıolabileceklerini, tecrübeden yararlanmayı becerebilen toplumlar ve devletlerinde uygarlık alanında en üst basamaklara yükselebileceklerini yukarıdaaçıklamaya çalıştık. Tecrübeden yararlanma konusunu bireyler açısındanirdelemeye çalışacağım.
Tecrübeden iki şekilde yararlanmak mümkündür.Birincisi kendi tecrübelerimizden, ikincisi ise başkalarının tecrübelerindenyararlanmaktır. Yaptığımız işlerden, yaşadığımız olaylardan, tanıdığımızkişilerin davranışlarından doğru-yanlış, iyi-kötü, güzel-çirkin vb. sonuçlarçıkartırız. Çıkarttığımız bu sonuçlardan doğru, iyi, güzel olanları yapacağımızyeni işlerde, yaşayacağımız yeni olaylarda tekrarlar; yanlış, kötü, çirkinolanları ise bir daha tekrarlamayız. Böylece kendi tecrübelerimizden olumluyönde yararlanmış oluruz. Ancak, bir bireyin hayatı boyunca her konuda tecrübeedinmesi mümkün olamayacağından asıl önemli olan başkalarının tecrübelerindenyararlanmaktır.
Başkalarının tecrübelerinden yararlanmak için yapmamızgereken davranışlar şunlar olabilir:
- Toplumca tanınmış bilimadamı, sanatçı, meslek sahibi kimselerin tecrübelerini anlatankitap, yazı ve makaleleri okuyarak onların tecrübelerindenyararlanabiliriz.
- Ailemizde, yakınçevremizde ve iş hayatımızda tecrübeli kişilere soru sormak, fikiralmak suretiyle onların tecrübelerinden yararlanabiliriz.
- Gene, ailemizde,yakın çevremizde ve iş hayatımızda tecrübeli kişilerin tavsiyelerini akılsüzgecinden geçirerek doğru, güzel ve iyi olanları uygulamak suretiyleonların tecrübelerinden yararlanabiliriz.
“Türk Toplumu olarak başkalarının tecrübelerindenyararlanmak konusunda ne durumdayız?” diye bir sorusorulacak olsa, kanaatimce bu sorunun cevabı hoşumuza gidecek bir cevapolmayacaktır. Başkalarının tecrübelerinden yararlanmak konusunda toplum olarakmaalesef iyi bir yerde değiliz. Toplumumuzun büyük bir kesimi başkalarınıntecrübelerinden yararlanmak için kitap, yazı vb. okumayı; tecrübeli kişileresoru sormayı, fikir almayı, tavsiyelerini dinlemeyi kendileri içinbir zayıflık, lüzumsuz bir iş addetmektedir. İnsanlarımızın büyükçoğunluğu “Benim aklım, benim bildiğim bana yeter. Başkalarının öğüdüneihtiyacım yok.” diyerek başkalarının tecrübelerinden yararlanmayıreddetmektedirler.
Tecrübeli kişilerin tecrübelerinden yararlanmak içinkitap, yazı vb. okumak; soru sormak, fikir almak, tavsiyelerini dinlemek asla ve asla zayıflık değildir. Aksine,doğru bir davranıştır. Sonuçta nasıl davranacağımıza karar verecek olan biziz.Doğru bulmadığımız görüşleri, tavsiyeleri uygulamayız. Herhalde hiç kimse bizidoğru bulmadığımız görüşleri, tavsiyeleri uygulamamız için baskı yapmayacaktır.Tecrübeli kişilere soru sormak, fikir almak ve tavsiyelerini dinlemekle hiçbirşey kaybetmeyiz. Ama, çok şey kazanabiliriz. Onlardan alacağımız doğrubilgilerle hata yapma ihtimalimizi oldukça azalttığımız gibi doğru işler yapmaksuretiyle özel ve iş hayatımızda önemli başarılara imza atabiliriz.
Toplumumuzdatecrübeli kişilerin tecrübelerinden yararlanmadığı için iş ve meslek hayatındabaşarısız olan, çocuklarını yanlış okullara yönlendirerek başarısız olmalarınasebep olan; gene çocuklarını eğitirken tecrübeli kişilerin tecrübelerindenyararlanmak yerine kendi saplantılı fikirlerini uygulamakta ısrar eden,muhtemelen bu saplantılı fikirlerini uygulaması yüzünden çocuklarını hiç deistemediği kişilik özelliklerini kazanmalarına sebep olabilme potansiyelinitaşıyan insanlar olduğunu biliyorum. Bunu bilmek elbette bana acı ve üzüntüveriyor. Bu insanları yanlışlarından döndürebilmek, tecrübedenyararlanmalarına katkıda bulunabilmek benim için çok önemli. İşte, asıl bukonuda bir katkı sağlayabilmek amacıyla bu yazıyı yazdım. Takdir siz değerliokuyucularındır.
