AYLİN RANA AYDİN – Temel gıda ürünlerinde fiyatlar yükselişini sürdürüyor. Sebzeden meyveye, sütten yumurtaya ve peynire kadar pek çok gıda ürününde gözlemlenen yüksek fiyatlar tüketicileri market market gezdiriyor. Bazı zincir marketlerde birkaç haftalık süreçteki etiket değişimleri fiyat artışlarını gözler önüne seriyor.
Özellikle mutfağın ‘vazgeçilmez’i yumurtadaki fiyat artışları dikkat çekiyor. Örneğin, 29 Ağustos’ta 86.95 liradan satılan 30’lu yumurta fiyatının 18 Eylül’de 99.95 liraya yükseldiği gözlemleniyor. Artan yem, nakliye ve enerji maliyetlerinin temel gıda ürünlerine yansıdığı dile getirilirken, yumurtadaki fiyat artışının ana sebebinin üretimdeki kısmi azalma ve girdi maliyetlerinin etkisi olarak açıklanıyor.
Son dönemdeki yumurta fiyatlarına ilişkin açıklamalarda bulunan Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Başkanı İbrahim Afyon, şunları anlatıyor:
“Arz – taleple bağlantılı olduğu için şu an biraz daha hayvan varlığı azaldığı için, arz da daraldığı için fiyatlar biraz daha makul seviyede, şu ana kadar olan fiyatlar normal. Bu saatten sonra fiyat artışı olursa arz daralmasından, üretim azalmasından kaynaklı. Son dönemde üreticilerde de azalma oldu. 120 milyon olan hayvan varlığı azaldı, 90 milyon civarında hayvan varlığı var. Halihazırda yeni sürüler üretime geçmediği için fiyatlar biraz daha yüksek.”
Afyon, 2023’te üretici fiyat ortalamasının 1.71 lira, market satış ortalamasının ise 2.52 lira olduğunu belirtti.
MALİYETLER ARTIYOR
Yumurtanın belirli maliyetleri olduğunu dile getiren Afyon, “Zararına satılan dönemler de bulunuyor” dedi. Afyon, günlük yumurta üretimini 100 milyon hayvan varlığı baz alınarak hesaplandığında 85 milyon adet olduğunu söyledi.
ORGANİKTEN GEZENE ÇEŞİT ÇEŞİT ÜRÜN VAR
Yerel ve ulusal zincir marketlerde pek çok yumurta çeşidi tüketicilere sunuluyor. Bunların arasında gezen tavuk yumurtasından organik yumurtaya ve köy yumurtasına kadar birçok çeşit bulunuyor. Örneğin klasik 15’li yumurtaların fiyatı 58 liradan başlarken, 30’lusunun fiyatı 99 liradan başlayıp 117 liraya kadar çıkıyor. Doğal köy yumurtası olarak satılan yumurtaların ise 15’li fiyatı 77.95 liradan başlarken, 30’lu olanları 150 liraya kadar çıkıyor. Serbest gezen tavuk yumurtalarının 6’lı fiyatı 36.90 liradan başlarken, organik yumurtalar ise 10’lu olarak 59.90 liradan tüketiciye sunuluyor. Söz konusu yumurtaların fiyatları boylarına ve markalarına göre de değişiklik gösteriyor.
İHRACAT TAM GAZ
TÜİK verilerine göre 2022 yılında 240 milyon dolarlık yumurta ihracatı gerçekleştirildi. En çok ihracat yapılan ülkeler Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Umman, Bahreyn ve Suriye olarak sıralandı. TÜİK’in son verilerine göre 2023 Ocak-Temmuz döneminde 117 milyon dolarlık yumurta ihracatı yapıldı.
1.68 MİLYAR ADET ÜRETİM
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temmuz ayı Kümes Hayvancılığı Üretimi verilerini geçtiğimiz günlerde açıkladı.
Yapılan açıklamaya göre, temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre tavuk yumurtası üretimi yüzde 7.4, tavuk eti üretimi yüzde 3.3 ve kesilen tavuk sayısı yüzde 1.1 artarken; hindi eti üretimi yüzde 11.4 azaldı.
Bir önceki ay 1 milyar 584 milyon 895 bin adet olan tavuk yumurtası üretimi temmuz ayında yüzde 6.2 artarak 1 milyar 682 milyon 907 bin adet oldu.
