Toplu taşıma araçlarında mesafeli oturulacak. Çok akıllıca da uygulama nasıl olacak? Otobüslerde ve toplu taşıma araçlarında yolcu sayısı onda bire inecekse aynı miktar yolcu taşımak için bunların sayısı on misline çıkarılmak zorunda değil mi? O kadar araç bir anda nereden bulunacak? O kadar araç bulunamayacağına göre insanlar nasıl yararlanacak toplu taşımadan?
Haydi marketleri anladık, her zaman çok yoğun değiller. Pazarlarda aynı anda fazla kimse bulunmayacak. Çok güzel de, mesela bir saatte bin kişi pazar alış verişi yapıyorken sayıyı bir saatte iki yüz elli kişiye düşürdüğünüzü varsayalım. Ya pazarın dört gün açık olması ya da dört ayrı pazar kurulması gerekmez mi? İnsanlar Pazar alış verişlerini nasıl gerçekleştirecekler?
65 yaş üstü sokağa çıkmayacak, eyvallah çıkmasınlar. Raporlu ilaçları dışında ihtiyaç duydukları ilaçları aile hekimlerine yazdırıp alabiliyorlardı. Şimdi nasıl alacaklar? Parası olanlar, tanıdığı yakın eczahane olanlar paraya kıyıp alsın da alamayanlar ne yapacak?
Uygulanan sokağa çıkma yasağı sağlığı koruma amacıyla değil de asayiş adına konmuş bir tür polisiye uygulama, bir tür cezalandırma gibi mi olmalı? Eskiden sıkıyönetim zamanlarında evlerde arama yapmak, suçluları yakalamak, asayişi sağlamak amacıyla sokağa çıkma yasakları ilan edilirdi. Daha eskiler bir yana 12 Eylül döneminin sokağa çıkma yasaklarını hatırlayanlar vardır. Sağlık amaçlı sokağa çıkma yasakları aynı mı olmalıdır?
Okullar, çocuk yuvaları kapalı. Küçük çocuk sahibi çalışan anne babalar, sokağa çıkması yasak çocuklarını ne yapsınlar? Böyle durumlarda devreye giren dedeler, nineler vardı. Her gün ya onlar çocuklara gelir, ya çocuklar onlara bırakılırdı. Şimdi hiçbiri sokağa çıkamıyor.
Mesela geçenlerde çok acil olarak öyle bir durum doğdu. Torunlara bakmamız için bizi çağırmak zorunda kaldılar. Hepimiz paniğe kapıldık, ne yapacağımızı şaşırdık. Allah’tan, çocuklar sonra başka çözümler buldular da biz evden çıkmak zorunda kalmadık.
65 üstü ile bankalar arasında sorunlar var. Yasağı delip çıkanlara bankalar hizmet vermiyor. Online bankacılığı kullanmayanlar, bilmeyenler, kredi kartı kullanmayanlar var. Telefonunuz varsa bir yerlere ulaşıp bir şeyler sipariş edip getirtmişseniz nakit ödemeniz gerekmektedir. Bankaya gidemeyen, elinde nakit kalmayan yaşlılar ne yapacak? Bari herkesin içeri tıkıldığı bir gün 65 yaş üstü serbest bırakılsa, banka vb. kurumlar onlara hizmet verse. Hem yaşlılar şöyle bir nefes alsa güzel olmaz mı?.
Konunun bir de moral yönü var. Yaşlılar zaten hayli incitildi. Artık topluma yararı olmayan, boşa yaşayan, gençlere yük olan fuzuli kimseler oldukları duygusu uyandırıldı. Ayrı evlerde yaşayan yaşlılar, çocuklarının, torunlarının sevgisinden, şefkatinden uzak kaldılar. Eve mahkum, aranılıp sorulmayan, ölümü bekleyen kimseler oldukları duygusu evde kalma süresi uzadıkça artıyor. Evde kalmanın daha ne kadar süreceği meçhul. Henüz tünelin ucunda ışık görünmüyor.
Yaşlıların da toplumun direklerinden olduğunun üzerinde durulması, yaşlılar için moral yükseltici uygulamalar yapılması, başka hiçbir ülkede görülmediği biçimde yaşlılar evlerine hapsedilirken yaratılan horlama algısının mutlaka giderilmesi gerekmez mi?
İlk günler yeterince organize olunamamışsa hoş görülsün, diyelim. Ama bir buçuk ay oluyor. Daha planlı, daha akıllıca düzenlemeler beklemek yanlış mi?
