Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Avlanma Teknolojisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Osman Samsun, 1 Eylül’de başlayacak balık avı sezonuyla ilgili açıklama yaptı. Sıcak havanın ve iklim değişikliğinin balık avcılığını olumsuz etkilediğini belirten Prof. Dr. Samsun, şunları söyledi:
* Eylül ayında ilk palamut avcılığı olurdu. Palamudun ardından istavrit, hamsi, lüfer ve diğer balıklar avlanırdı. Ancak günümüzde bu şekilde olmadığını görüyoruz.
* Küresel ısınmanın, sıcaklık değişikliklerinin, yağışların düzenli olmaması, periyodik olarak yaz aylarında yağan yağmurlarla derelerden ve akarsulardan besleyeceği maddeler olarak bildiğimiz çeşitli planktonlar yağmurlarla denizlere ulaşırdı. Bunlar da her hafta balıkların ağırlıklarına etki edecek şekilde olumlu bir katkı sunardı. Yağışlar periyodik olarak düzenli yağmadığı için lüfer ve palamut balığı büyümedi.
* Eski yıllarda bu zamanlarda palamut kendisini gösterir, avlanılması başlardı. Bu yıl gecikti. Bu yıl henüz kendini göstermedi.
* Bu dönemde yaklaşık 100-150 gram ağırlığında olan ve tezgahlardaki yerini alan çingene palamudu maalesef görülmedi. Palamut, göç eden bir balık. Üreme göçü nedeniyle önce Ege’den Marmara’ya, daha sonra Marmara’dan Karadeniz’e geçer. Hopa’ya kadar göçünü sürdürür.
* Çingene palamudu, palamut ve torik olarak bildiğimiz bu balık 5 kiloya kadar çıkar. Artık son günlerde bu şekilde olmamaktadır. Bunun böyle olmamasının nedenlerin başında küresel ısınmanın, sıcaklık değişikliklerinin, yağışların düzenli olmaması geliyor.
YENİLEBİLİR ET ORANI YÜZDE 69
* Palamudun yasal tebliğlere göre 25 santimden küçüğünün avlanması yasak. Tüketicilerimizin bu 25 santimden küçük palamut balıklarını satın almamalarını, bilinçli balıkçılarımızın da bunları avlamamalarını ifade etmek istiyoruz.
* Daha önce yaptığımız araştırmalarda palamut balıklarını, biz 15 ila 47 santim arasındaki boylarda yakaladık. Bunların 34 ila 1288 gram arasında ağırlık değişikliklerinin olduğunu tespit ettik. Yine palamutların en küçüklerinde yüzde 42, en büyük olarak kabul ettiklerimizde ise yüzde 79 oranında et verdiklerini belirledik.
* Palamudun ortalama yüzde 69 oranında yenilebilir eti olan, et oranı yüksek bir balık olduğunu biliyoruz. Böyle kıymetli balığımızın bizden sonraki nesillere de aktarılabilmesi, stoklarının ve popülasyonunun devam etmesi için, ülkemizin yasal mercilerinin almış olduğu kuralla uyulmasının büyük fayda olacağını düşünüyoruz. Balığın küçükse avlanılmaması için balıkçılarımızın buna özen göstermelerini bekliyoruz. Zaten böyle yaptıklarını biliyoruz.
Prof. Dr. Osman Samsun ayrıca palamudun ardından çıkacak olan istavrit, lüfer, hamsi ve diğer balık türlerinin de stoklarının çok iyi korunması için bilinçli davranılması gerektiğini vurguladı.
Öte yandan TÜİK verilerine göre 2022 yılında avlanan deniz balıkları miktarı 254 bin 535 ton olarak gerçekleşti. Avlanan deniz balıklarının türlerine göre dağılımı incelendiğinde, hamsinin 125 bin 980 ton ile en yüksek miktarda avlanan balık olduğu görüldü. Hamsiyi, 49 bin 892 ton ile palamut-torik ve 16 bin 729 ton ile sardalya takip etti. (DHA)
