Bugünlerde herkes Korona’nın ne zaman biteceğini, ne zaman sokağa çıkılacağını, otellerin, sahillerin, plajların ne zaman açılacağını filan soruyor. Ben de şunu soruyorum: “Çimerlikler ne zaman açılacak?”
Beni ve bizim neslimizi eserleriyle, bize öğrettiği gibi yaşadığı hayatıyla, derinden etkileyen bir yazardır Galip Erdem. Bizim Galip Abimiz. Birçok özelliği efsane gibi dilden dile dolaşır. Yakın arkadaşı Ömer Öztürkmen onu şöyle anlatıyor: “İnanılmaz bir hafızası vardı… Tarih kültürü, Onu, ister istemez tarih felsefesine yöneltmişti… Tarihimizin orijinal yorumlarını dinlerdik Ondan… Değme tarih profesörlerine taş çıkartırdı Galip… Dedikodudan, boş hikâyelerden ve hele gıybet söz konusu olunca canı sıkılır ve çoğu zaman bulunduğu yeri terk ederdi. Böyle hâllerde, bazen de yumruğunu masaya vurarak, ünlü Balzac’ın sözünü tekrarlardı: Eugene de Grandet kiminle evlenecek? Bunun anlamı, sadede gelin demekti, boş boş konuşanlara… Bendeniz de birkaç defa muhatap olmuşumdur bu söze… Yaşımız başımız ilerledikçe, Galip, yalnız arkadaşları tarafından değil, toplumumuzun büyük bir kesimi tarafından, mütefekkir, bilge kişi olarak şöhret oldu… İyi bir yazar, nüktedan bir kalem ve seminerler veren bir hatip, bir şöhret oldu… İdealist gençliğin ağabeyi, mazlumların hamisi, fakirlerin dert ortağı olmuştu… Ömrünün son yıllarını, Mamak Cezaevi’nde yatan ülkücü mahkumlara adamış, onların dışarıdaki yakınlarına da hemdert olmuştu..”[1]
Galip Erdem’in sadede gelin anlamında kullandığı “Eugene Grandet kiminle evlenecek?” sorusuyla ilgili hikâyeyi duymuşsunuzdur: “Balzac, bir dâvette gâyet seçkin kişilerin bulunduğu bir masada oturmakta imiş. Söz günün önemli meselelerinden açılmış. Paris’in sefâleti, altın fiyatlarının düşmesi, gittikçe artan işsizlik, hükümetin beceriksizliği, Napolyon’un yanlışları, Prusya’nın güçlenmesi, İngiltere’nin niyetleri… vs. vs. Balzac söze hiç karışmıyor, hatta öfke ile, hayretle sadece dinliyor, ama canının çok sıkıldığı belli oluyormuş. Nihâyet sabrı tükenmiş, kocaman yumruğunu masaya indirmiş ve “Beyler, bakıyorum saatlerdir havâiyyattan bahsediyor, değersiz konularla zaman harcıyorsunuz. Artık yeter, şimdi boş lâfları bırakın da asıl meseleye gelelim, gerçeğe dönelim… Evet, beyler, Eugenie Grandet kiminle evlenecek?” diye sormuş. Masanın etrafındakiler şaşkın şaşkın bakınırken, “Anlaşıldı kimsenin cevap vereceği yok, benim de size ayıracak değersiz vaktim yok!” demiş ve ayrılmış… Meğer Balzac o günlerde meşhur o büyük Eugenie Grandet isimli romanını yazıyormuş ve romanının ‘sadâkat timsâli’ kahramanı Eugenie Grandet isimli kızı kiminle evlendireceğine karar verememiş. Aklı ve yüreği romanının kahramanının kiminle evleneceğinde imiş.”[2]
Hanımlar, beyler. Sadede gelin. Çimerlikler ne zaman açılacak?
“Çimerlik” ne demek mi? Açıklayayım ama önce bazı kelimeleri hatırlatmalıyım. Biz eskiden banyo yapmazdık, yunardık; hatta çimerdik. Çocukluğumuzda Dereköy dediğimiz yerde akan derenin önünü bunar, bent yapar, sonra içine girip çimerdik. Deniz kenarında yaşayanlar da denizde çimerlerdi. Nasıl olduysa plaj sözü dilimize girdi. Çimilen yerlere plaj denmeye, Çimme sözü de zaman içinde unutulmaya başlandı. Yıkanma, yunma kelimelerinin yerini banyo yapma aldı. Köylerimizde toplu çamaşır yıkama yerlerine de yunak dendiğini duymuştum. Çimerlik kelimesi kardeş Azerbaycan’da rastladığım bir kelime ve tamamen Türkçe. “Çimerlik” plaj kelimesinin Türkçesi.
“Çimerlikler ne zaman açılacak?” diye sorduğumuz gün birçok meselemizin çözülmüş olacağını düşünüyorum. Çünkü bir görevliye bu soru sorulabiliyorsa plajlara çimerlik denmeye başlanmış, Türkçe’mize bu kadar sahip çıkılabildiyse Türkün maddi manevi bütün meselelerine de aynı dikkat gösterilmeye ve tek tek çözülmeye başlanmış olacaktır.
[1] Ömer Öztürkmen. Galip Erdem http://m.turkiyegazetesi.com.tr/Genel/a197146.aspx
[2] Adnan İslamoğulları. Eugenie Grandet öldü mü? https://www.yenicaggazetesi.com.tr/eugenie-grandet-oldu-mu-33838yy.htm
Yorumlar kapalı.