Ülkemiz, coğrafi konumu ve yer şekilleri açısından incelendiğinde en etkin deprem kuşaklarından birinde yer almaktadır. Geçmişte ülkemizde büyük etkiler yaratan birçok yıkıcı depremler yaşanmış, can ve mal kayıplarına yol açmıştır. Özellikle 1999 yılında yaşanan Gölcük Depremi derin yaralar açmıştır. Günümüzde de Marmara bölgesinde olası büyük depremle ilgili uzmanlar zaman zaman açıklamalar yapmaktadır.
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), internet sitesinden yayınladığı yazıda depremden korunmak ve deprem öncesinde yapılması gereken önlem ve tedbirleri şu şekilde açıklamıştır.
Deprem öncesinde herkesin alması gereken önlemler ve tedbirler;
Ev ya da ofis ortamında bulunan dolaplar ve devrilebilecek eşyalar duvara sabitlenmelidir. Eğer sabitlenen eşya ve duvar arasında boşluk kalıyorsa, çarpma etkisini düşürmek için araya bir dolgu malzemesi konulmalıdır.
Dolapların üzerinde bulunan eşyalar var ise düşmelerini önlemek için plastik tutucu malzeme veya yapıştırıcılarla sabitlenmelidir.
Karyolalar pencerenin yakınına veya üzerine devrilebilecek ağır dolapların yanına konulmamalı, karyolanın üzerinde ağır eşya olan raf bulundurulmamalıdır.
Tavan ve duvara asılan avize, klima vb. eşyaları bulundukları yere ağırlıklarını taşıyacak şekilde, duvar ve pencerelerden yeterince uzağa ve kanca ile asılmalıdır.
Zehirli, patlayıcı ve yanıcı maddeler düşmeyecek ve kırılmayacak bir şekilde depolanmalıdır. Bu maddelerin üzerlerine fosforlu, belirleyici etiketler konulmalıdır.
Gaz kaçağı ve yangına karşı, gaz vanası ve elektrik sigortaları otomatik hale getirilmelidir.
Binadan acilen çıkmak için kullanılacak yollardaki tehlikeler ortadan kaldırılmalı, bu yollar işaretlenmeli, çıkışı engelleyebilecek eşyalar çıkış yolu üzerinden kaldırılmalıdır. Acil çıkış yerlerinde dışa doğru açılan kapılar kullanılmalı, bu kapılar kilitli olmamalıdır. Acil çıkışlar aydınlatılmalıdır.
Evlerde, iş yeri ve okulda “Afete hazırlık planları” yapılmalı, her altı ayda bir bu plan gözden geçirilmelidir. Ayrıca zaman zaman bu plana göre nasıl davranılması gerektiğinin tatbikatları yapılmalıdır.
Herhangi bir afet ve acil durum yaşandığında; eve ulaşılamayacak durumlar için aile bireyleri ile iletişimin nasıl sağlanacağı, alternatif buluşma yerleri ve bireylerin ulaşabileceği bölge dışı bağlantı kişisi (ev, işyeri, okul içinde, dışında ve ya mahalle dışında) belirlenmelidir.
Önemli evraklar (kimlik kartları, tapu, sigorta belgeleri, sağlık karnesi, diplomalar, pasaport, banka cüzdanı vb.) kopyaları hazırlanarak su geçirmeyecek bir şekilde saklanmalıdır.
Bina yönetimince önceden belirlenen, mesken veya iş yerinin özelliği ve büyüklüğüne göre uygun yangın söndürme cihazı mutlaka bulundurulmalı ve periyodik bakımları da yaptırılmalıdır.
Afet ve Acil Durum Çantası Hazırlamak
Belirtilen bu önlemlerin yanı sıra herkesin yaşam alanında bulundurması gereken bir deprem çantası hazırlamalıdır. Deprem çantasının içinde bulunması gereken malzemeler ise şunlardır:
Gıda malzemeleri; Yüksek kalorili, vitamin ve karbonhidrat içeren, su kaybını önleyen ve dayanıklı (çabuk bozulmayan) gıdalar (Konserve, kuru meyveler, tahin–pekmez, meyve suyu, vb.).
Önemli belge fotokopileri; Kimlik kartları (nüfus cüzdanı, ehliyet vb.), tapu, sigorta, ruhsat belgeleri, Zorunlu Deprem Poliçesi, diplomalar, pasaport, banka cüzdanı, var ise evcil hayvan sağlık karnesi vb.
Giyecekler; iç çamaşırı, çorap, iklime uygun giysiler
Su (Her bir aile üyesi düşünülerek yeterli içme suyu alınmalı.)
Hijyen malzemeler; Sabun ve Dezenfektanlar, diş fırçası ve macunu, ıslak mendil, tuvalet kâğıdı, hijyenik ped
Diğer malzemeler; ilk yardım çantası, uyku tulumu veya battaniye, çakı, düdük, küçük makas, kâğıt, kalem, pilli radyo, el feneri ve yedek piller (dayanıklı/uzun ömürlü pil seçilmeli)
Deprem, yakın gelecekte de yaşanması muhtemel bir gerçektir. Bu gerçekle yaşarken herkes gereken önlemleri ve tedbirleri almalıdır. Unutmayalım ki deprem değil, tedbirsizlik öldürür.
