CHP Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde(TBMM) görüşülen Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ne ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
CHP grubu adına söz alan Tutdere, tütün üreticilerinin emeğinin karşılığını alamadığından dolayı bugün Türkiye’de tütün üretiminde ciddi bir azalma olduğuna dikkati çekerek iktidarın tarım politikalarına eleştirilerde bulundu.
“Sözleşmeli tütün üreticileri büyük sigara şirketlerinin insafına terk edilmiş durumda”
Tutdere, sözleşmeli tütün üreticilerinin Türkiye genelinde alım yapan büyük sigara şirketlerinin insafına terk edildiğini öne sürerek, “AK Parti iktidarı döneminde, tarımdaki bütün kesimler yalnız bırakıldığı gibi sözleşmeli üretim yapan tütün üreticileri de yalnız bırakıldı.” dedi
Büyük firmaların tek taraflı olarak sözleşme imzaladıklarına değinen Tutdere, şunları söyledi:
“Sözleşme, ‘Tarafların açık iradeleri doğrultusunda birlikte hazırlanan bir hukuksal metindir.” ancak sözleşmeli tütün üretiminde durum böyle mi? Kesinlikle değil. 3 nüsha olarak imzalanan bu sözleşmelerin 1 nüshasının çiftçiye, 1 nüshasının şirkete, 1 nüshasını da denetlemekle görevli olan Tütün Dairesine yani Tarım Bakanlığına verilmesi lazım. Ancak uygulamada tütün üst kuruluna verilmesi gereken nüshalar verilmiyor, çiftçiye verilmesi gereken nüshalar verilmiyor. Şubat ayında sözleşme imzalanıyor ancak sözleşmenin sureti mart ve nisan aylarında üreticiye veriliyor.”
“Bunlar vatandaştan yana değil sermayeden yana”
Tutdere, Tütün Dairesi’nin çiftçiyi korumadığını, uluslararası sigara şirketlerinin vesayetinde olduğunu iddia ederek, “Piyasayı kontrolünde tutan büyük firmalar aralarında anlaşıyor, bir fiyat belirliyor ve bu fiyatı sonradan sözleşmeye eklemek suretiyle çiftçilere dayatıyor. Dolayısıyla, piyasayı elinde tutan karteller çiftçinin, üreticinin alın terine bu şekilde göz dikmiş oluyor, müdahale etmiş oluyor ve hakkına girmiş oluyor.” diye konuştu.
“Tütün Dairesi niye kuruldu?” şeklinde soru yönelten Tutdere, “Eğer gerçekten üreticinin hakkını, hukukunu koruyacaksanız bu kartellere gerekli denetimleri yapmalısınız. Tütün üreticilerinin sözleşmelerini süresinde isteyip bunların haklarını korumak sizin göreviniz.Uluslararası sigara şirketlerinin, büyük kartellerin vesayeti var. Bunlar vatandaştan yana değil, bunlar üreticiden yana değil; bunlar büyük sermayeden yanadır, bunlar kartellerden yanadır, kartellerden yana oldukları için de bu görevlerini yapmıyorlar.” ifadelerini kullandı.
“Türkiye’de tütün alımı yapan büyük firmalar çiftçiye emeğinin karşılığını vermiyor”
Tutdere, sözleşmeli üretimle tütün alımı yapan şirketlerin düşük ücretler dayattığını bundan dolayı da tütün üreticilerinin büyük mağduriyet yaşadığını dile getirerek, “Tarım girdilerindeki maliyetlerin yüksekliği tütün üreticisini de mağdur ediyor. Türkiye’de alım yapan büyük firmalar çiftçiye emeğinin karşılığını vermiyorlar, çok düşük oranda ücreti dayatıyorlar; bu konuda da herhangi bir denetim olmadığı için çiftçi mağdur.” dedi.
“Tarım Bakanlığı bu kafayla devam ederse önümüzdeki süreçte tütün üretemez hale geleceğiz”
Tarım Bakanlığı’nın zamanında tohumlar üzerindeki gerekli denetimleri yapmadığı için tütünde hastalıkların yaygınlaştığının altını çizerek yaşayan rekolte kaybına dikkati çeken Tutdere, “ Tarım Bakanlığı, zamanında tohumlar üzerinde gerekli kontrolü, denetimi yapmadığı için hastalıklar yaygınlaştı ve Tarım Bakanlığı eğer bu kafayla devam ederse, bu gidişle önümüzdeki süreçte tütün üretemez hâle geleceğiz.” şeklinde konuştu.
