Vitaly Schevchenko | BBC İzleme Servisi Rusya Editörü
Rusya’da devlet kontrolündeki televizyonlar, Wagner’in yöneticisi Yevgeny Prigozhin’in geçen ay başlattığı askeri kalkışmanın ardından Prigozhin’i hedef alan yayınlar yapmaya başladı.
Kanallarda St. Petersburg’daki evine yapılan baskında ele geçirildiği söylenen silahlar, altınlar ve paralar gösterildi.
Rus medyası, Prigozhin’in kriminal geçmişini de hatırlattı ve “aç gözlü” olduğunu aktardı. Öte yandan Prigozhin’in Rus ordusuna ve Ukrayna’daki savaşın gidişatına yönelik eleştirilerine yer verilmedi.
Bu, Rus medyasının Wagner lideri hakkında bugüne kadar yaptığı en kişisel ve en zarar verici yayın oldu.
Kısa süre önceye kadar Rus televizyonları, Rus ordusuyla Ukrayna’da yan yana savaşan Wagner’in liderinden olumlu bir şekilde bahsediyordu.
Prigozhin’in evinde çekildiği belirtilen fotoğraflar bir hafta boyunca Rossia 1 kanalında yayımlandı.
60 Dakika adlı tolkşovun yorumcusu Eduard Petrov, sarkastik bir yorumla “Kendisi dışında herkesi hırsızlıkla suçlayan ama iki defa hüküm giymiş bu hakikat savaşçısının yaşadığı yere bir bakalım. Yolsuzluk ve suça karşı savaş açmış kişinin sarayı işte bu” dedi.
Görüntülerde balyalarca nakit, çeşitli silahlar, park halinde bir helikopter, Prigozhin için hazırlanmış sahte pasaportlar ve peruklar gösterildi.
Daha sonra benzer görüntüler, Rusya’nın reytingi en yüksek programlarından biri olan Rossia 1’in ana haber bülteninde de yayımlandı.
Bültende yasadışı bir uyuşturucu olabileceği söylenen beyaz bir toz da gösterildi.
Bültende Prigozhin’in geçmişte işlediği suçlardan da detaylı bir şekilde bahsedildi.
Wagner lideri ilk hükmünü 1979’da, 18 yaşındayken giymiş; hırsızlık suçlamasıyla 2,5 yıl hapis cezası almış, ceza ertelenmişti.
Bundan iki yıl sonra ise hırsızlık ve gasp suçlamasıyla 13 yıl ceza aldı, cezaevinde dokuz yıl geçirdi.
Rossia 1 muhabiri “Cezaevinde suç baronlarıyla kurduğu ilişkiler sayesinde bir sosisli satıcısından Kremlin’in yemek ihalesini almaya kadar yükseldiği söyleniyor” dedi.
Devlet televizyonunda yayımlanan fotoğraflardan bir diğerinde de üzerinde “Önemli müzakereler sırasında kullanın” yazan dev bir çekiç görülüyor.
Bunun, Wagner tarafından ihanetle suçlanan bir adamın Kasım 2022’de çekiçle vahşice öldürülmesine bir gönderme olduğu düşünülüyor.
Prigozhin bu cinayeti savunmuştu.
Aynı akşam bir diğer devlet televizyonu Channel One, Yevgeny Prigozhin’in Batı istihbaratıyla ilişkili olduğunu öne sürdü.
Rusya’nın en çok izlenen üç kanalından biri olan NTV de Wagner liderinin açgözlülük ve kriminal geçmişinin etkisiyle hareket ettiğini öne sürdü.
NTV “Hakikat için savaşmak çok maliyetli” yorumunda bulundu.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgale başlamasından birkaç ay sonrasına kadar Rus yetkililer, Rus basını ve Prigozhin’in basın ekibi Wagner diye bir şirketin varlığını reddediyordu.
Bundan bir süre sonraysa Rus televizyonları Wagner’in Ukrayna’daki faaliyetlerini övmeye başladı.
Prigozhin’in geçen ay “Adalet Yürüyüşü” başlatarak, beceriksizlikle suçladığı Rus komutanları cezalandırmak için Moskova’ya ilerlediğini duyurmasının ardından ise Rus basınında Wagner veya lideri hakkında hiçbir haber yayımlandı.
İsyanın ardından sosyal medya hesaplarında paylaşım yapmayı bırakan Prigozhin, bu yayınlar hakkında da yorum yapmadı.
Wagner’le ilişkili bir sosyal medya hesabında ise “Prigozhin gibi zengin bir işadamının pahalı bir evi olmasının nesi sıra dışı?” paylaşımı yapıldı.
Askeri ayaklanmaya kadar Rus hükümeti ve Wagner arasındaki ilişkiyi tamamen reddeden Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise, ayaklanmadan sonra yaptığı açıklamada Wagner’in tamamen devlet tarafından finanse edildiğini ve Mayıs 2022 – Mayıs 2023 arasında şirkete 1 milyar dolarlık kaynak aktarıldığını söylemişti.