Türkiye’nin gündemi her biri kasırga şiddetinde konularla meşgul. Hem birer birer devasa meseleler hem hepsi de birbiriyle ilişkili. ABD seyahatinde olanları daha tam olarak konuşamadan, Rusya’da Putin’le yapılacak görüşme, Suriye meselesi, İdlib’de yaşananlar… Tamamı da bizim açımızdan çok zor problemler. Hani matematiği zayıf olan çocuğa sorulan trigonometri sorusu gibi… Peki, bütün bunların sebebi ne denecek olursa, cevabı geçmişte. Bugün dünün sonucu çünkü…
Cumhurbaşkanı ABD seyahatinde aradığını bulamamış olmalı ki basın toplantısında, “19 yıllık yöneticilik hayatımda (başbakanlık ve cumhurbaşkanlığı) Amerika ile münasebetlerimde geldiğimiz nokta maalesef iyi bir nokta değil. Ben oğul Bush ile iyi çalıştım, Sayın Obama ile iyi çalıştım, Sayın Trump ile iyi çalıştım ama Sayın Biden ile iyi başladık diyemem.” cümlelerini kurdu.
Bu ifadelerdeki iyi çalışanın Başbakan ve sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan olduğu doğru ama bu 19 yılın Türkiye ve Türk Milleti için hiç de iyi olmadığı da doğru. Ama bütün bunlar bir projenin uygulaması aynı zamanda. Yaşananların çıkılamaz sonuçları doğuracağını yazmaktan kalemlerin mürekkebi bitti, konuşmaktan ağızlar kurudu. Bir arpa boyu yol alamadık diyebilsek o bile iyi ama fersah fersah geriye düşmüş bir durumdayız.
Benzer üslup Amerikan CBS televizyonuna verilen röportajda da var. F-35’ler meselesinde, “Benim bu 5 tane uçağım neden verilmiyor. Bu parayı ben ödedim.” veya S 400 alımıyla ilgili olarak, “Siz bana Patriot vermeyeceksiniz ve savunma noktasında benim başka bir ülkeden alacağım herhangi bir savunma sistemine müdahale edemezsiniz.” Vermeyen “siz” almayan “ben”. Bu bir yönetim anlayışını yansıtıyor. Sonucunu da yine Cumhurbaşkanı söyledi, “(ABD ile) iki NATO ülkesi olarak şu andaki gidiş pek hayra alamet değil.”
Geçmiş ne kadar hayırlıydı?
Cumhurbaşkanı’nı iyi ama Türk Milletinin hiç de iyi olmadığı geçmişe hep bakıldı ama yeniden bakalım. Çünkü olaylar hep tekrar ediyor. Aynı suda iki defa yıkanılmaz deniyor ama israf haram olduğu için olsa gerek biz mütemadiyen aynı suyla yıkanıyoruz.
Bush dönemi (2003 – 2008):
- Barzani ve Talabani’nin peşmergeleri Kerkük’e girdi. Önce tapu ve nüfus kayıtları yok edildi, sonra mezarlıktaki mezar taşları. Türkiye’yi yönetenler “Merak etmeyin asılları bizde” dediler ve bugün Kerkük’te demografi değişti.
- 4 Temmuz 2003’te Amerikanlar Özel Kuvvet askerlerimizin başına çuval geçirdiler. Biz onlara “Müzik Notası (!)” bile vermedik.
- Kıbrıs’ta Annan Planı referandumu yapıldı. Türklere evet dedirtildi. Türk tarihinin büyük kahramanına yapılanlar hiç unutulmadı. Allah’tan Rumlar hayır dedi de badire atlatıldı.
- Yunanistan Ege’deki adalarımızdaki işgallerini bu dönemde başlattı.
- Irak, bir Arap Cumhuriyeti iken egemenlik yapısı değişti ve Kürt Arap federasyonu hâline geldi.
- Beyaz Saray’da yapılan Bush Erdoğan görüşmesinde Ergenekon davasıyla başlayan sürece girildi.
Obama dönemi (2008 – 2016): Aslında Obama ve 1. Biden Dönemi demek de doğru. Çünkü Bugünkü ABD Başkanı Joe Biden 8 yıl boyunca başkan yardımcısıydı.
- Balyoz, İzmir Casusluk davaları bu dönemde açıldı. Kozmik odaya girildi ve 28 Şubat Davası açıldı. Hepsinin de kumpas olduğu ve Türk Milletinin en büyük dayanağı Kahraman Ordusunun çökertilmesi için olduğu sonradan ortaya çıktı.
- Aslında PKK açılımı olan ancak kamuoyunda Kürt açılımı olarak ezberlettirilen, Türkiye’nin egemenlik yapısını hedef alan projeler hayata geçti. Bugün hâlen yansımaları ve tartışmaları devam eden etkileri yaşanıyor.
- Arap Baharı denen karakış bu dönemde yaşandı. Libya iç savaş yaşıyor. Mısır’la, Tunus’la aramız bozuldu.
- Suriye’de iç savaş başladı. Türkiye bugün, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın verdiği sayılarla, 4,5 milyon Suriyeli sözde sığınmacıyı barındırıyor ve bir o kadar da Suriye’dekine bakıyor.
- Başka bir ilk de bu dönemdeydi. Sözde Ermeni soykırımı olarak anılan 24 Nisan’da (2014) Başbakan Erdoğan taziye bildirdi, acılarını anladıklarını açıkladı. Ve her yıl benzeri devam etti.
- Millî Futbol Takımımız Ermenistan ile maç yaptı. Azerbaycan Bayrakları stada alınmadı.
- Barzani’nin peşmergeleri “Biji serok Obama” çığlıkları eşiğinde topraklarımızdan geçerek Ayn El Arap’a geçtiler. En acısı da 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nın yıl dönümüydü. Bilinçli bir tercihti.
- Suriye’nin kuzeydoğusundaki bugünkü devlet yapılanmasının temeli 2016’da atıldı.
- Türk tarihinin en kara gecelerinden birisi olan ABD destekli 15 Temmuz ihaneti yaşandı. Aynı menzile birlikte yürüyenlerden birisi Türkiye’yi kana buladı.
- Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı harekâtları yapıldı.
Trump dönemi (2016 – 2020)
- S 400 krizi yaşandı, Türkiye F 35 projesinden çıkarıldı.
- ABD, iki bakanımız da dâhil çeşitli görevlilerimiz için yaptırım kararı aldı. Çelik ve alüminyum üzerindeki gümrük vergilerini iki katına çıkardı.
- Tutuklu olarak yargılanan ve hapis cezası alan Rahip Brunson, Trump’un isteği sonrasında serbest bırakıldı.
- Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Sert adamı oynama. Aptallık etme! Seni sonra arayacağım” diye yazan bir mektup aldı. ABD tarafından açıklandı. Mektup gönderilen yoldan iade edilmedi ama Erdoğan tarafından, Beyaz Saray’da “takdim (!)” edildi.
- Halk Bankası’na dava açıldı.
- Türkiye ve ABD Dışişleri Bakanları bir araya geldiler ve Menbiç’i (Suriye) görüştüler. Dışişleri Bakanımız, Suriye’nin Menbiç’inin yol haritası üzerinde “Dörtlü iş birliğinin olacağını” dörtlünün “Türkiye, ABD, Bağdat ve Erbil” ile anlaştıklarını açıkladı.
- Barış Pınarı Harekâtı yapıldı. Harekâtın durdurulması için hem ABD hem de Rusya bastırdı. İmzalanan mutabakatlarda terörist unsur olarak sadece YPG tarif ediliyordu. Artık PYD resmî açıklamalardan çıktı.
- Akdeniz’in doğusunda sular kaynama derecesine ulaştı.
- ABD Dedeağaç’ta büyük bir askerî üs kurdu.
İkinci Biden döneminin başında
Türkiye’ye karşı davranışlar hız kesmeden devam ediyor.
14 Haziran’da Brüksel’deki Erdoğan Biden görüşmesinden, Kabil havaalanı işletmesinin Türkiye tarafından yapılması çıktı. Cumhurbaşkanı başta istekli görünmekle birlikte gerek uluslararası hukuk gerekse ABD’nin çekilmesinden sonra yönetime el koyan Taliban istemedi.
BM toplantısı için ABD’ye gidildi. Biden’le randevu talebinin olduğu ve reddedildiğini Cumhurbaşkanı verdiği röportajda açıkladı. 2016’da da BM toplantısı için ABD’ye gidildiğinde, programda olmayan Erdoğan Obama görüşmesi, Biden’le yapılan toplantı sonrasında gerçekleşmişti. Biden Erdoğan görüşmesi ortaya Fırat’ın doğusunda bir devlet yapılanması çıkarmıştı. Fakat bu sefer Biden’le görüşülemeden dönüldü. Sonuç girişteki cümlede: “(Daha öncesi iyiydi ama) Sayın Biden ile iyi başladık diyemem.”
İyi olunan dönemlerde Ortadoğu’da BOP (Büyük Ortadoğu Projesi) bütün hızıyla devam ediyordu. Başbakan Erdoğan projede eşbaşkan olduğunu övünerek açıklamıştı. Erdoğan’ın hedefiyle BOP’un hedefi çok farklı değildi. Uygulanan ülkelerde iç kargaşa yaşandı ve egemenlik yapıları değişti. Biz de çok büyük badireler atlattık ama Türk Milletinin ve Türkiye Cumhuriyeti’nin sağlam yapısı daha fazlasına izin vermedi. Ancak çok zor bir dönemden geçtiğimiz de bir gerçek.
Bütün yaşananların detayları, analizleri ve daha fazlası yeni çıkan Türkiye’nin Rotası kitabımda var. Gelişmeler menzil yolculuğunun devam ettiğini gösteriyor. Türkiye ABD, AB ve Rusya arasına sıkıştırılmış bir hâlde. Bu cendereden bir an önce çıkmak gerekiyor. Yönetim değişikliği, diplomasiye hareket alanı açarak, geçmişten biriken bagajlardan kurtulma kolaylığını getirecektir. Aksi takdirde gitgide ağırlaşan yükü taşımak da 20 yılın sonundaki dağılmışlığı toparlamak da çok ama çok zor olacak.