Dışişleri Bakanlığı Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanı Dr. Ufuk Ulutaş, “İsrail’i iyi bilmediğimiz gerçeğini kabul etmemiz gerekir. İsrail’i, Ortadoğu’daki herhangi bir devlet gibi okumak doğru değil. Çünkü İsrail salt bir Ortadoğu devleti değil.” dedi.
TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu bünyesinde kurulan “İsrail’in İşgal Altında Tuttuğu Doğu Kudüs, Batı Şeria ve Abluka Altındaki Gazze’de Yaşayanlar ile Bir Bütün Halinde Filistinlilere Uyguladığı Ayrımcılık Politikaları, İnsan Hakları ve Uluslararası İnsancıl Hukuk İhlallerinin İncelenmesi Alt Komisyonu” AK Parti Bursa Milletvekili Hakan Çavuşoğlu başkanlığında toplandı.
Dışişleri Bakanlığı Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanı Dr. Ulutaş, “İsrail İç Siyaseti”ne ilişkin komisyon üyelerine sunum yaptı.
Toplantının başında kısa bir açıklama yapan Komisyon Başkanı Çavuşoğlu, İsrail’deki siyasi bloklara değinerek, İsrail’in kendi içerisinde siyasi, inanç ve düşünce olarak homojen bir yapıya sahip olmadığını belirtti.
Dışişleri Bakanlığı Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanı Dr. Ufuk Ulutaş “İsrail’in siyasi tarih psikolojisini anlamadan, devletin üzerine oturduğu köşe taşlarını ve İsrail devletinin kurulmasından önce yaşananları bilmeden, daha sonra yaşananları anlamlandırmak mümkün değil.” diye konuştu.
İsrail’de birçok dini grubun olduğuna işaret eden Ulutaş, bu gruplardan bazılarının başka gruplara kız bile vermediğini ve devletle olan ilişkilerinin birbirine benzemediğini belirtti.
İsrail’in bir devletten ziyade örgüt gibi hareket ettiğini öne süren Ulutaş, “İsrail’i iyi bilmediğimiz gerçeğini kabul etmemiz gerekir. İsrail’i, Ortadoğu’daki herhangi bir devlet gibi okumak doğru değil. Çünkü İsrail salt bir Ortadoğu devleti değil. Diğer bölge devletlerini analiz ettiğimiz gibi İsrail’i analiz etmememiz gerekir.” ifadesini kullandı.
Yahudilerin tarih içerisinde tarım alanındaki başarıları veya savaşçı gibi özellikleriyle öne çıkmadığının altını çizen Ulutaş, İsrail devletinin, kurulduğunda daha önce eksik gördükleri bu alanlara önem vermeye başladığını ve gelinen noktada ordulaşma ile tarımda belli bir noktaya geldiğini söyledi.
İsrail’in 1967 savaşlarına kadar her an Arap ülkelerinin saldırısıyla yıkılma korkusu yaşadığını iddia eden Ulutaş, bu durumun 1967 savaşlarındaki kesin zaferleriyle değiştiğini ve kendilerine olan güvenlerinin arttığını dile getirdi.
Ulutaş, ABD’nin de İsrail’in bu savaşlardaki başarısından sonra İsrail’i Ortadoğu’daki en önemli müttefiki olarak görmeye başladığını kaydetti.
Ufuk Ulutaş, İsrail’in daha çok sağ görüşe yakın partilerce yönetildiğini ve bu partilerin daha çok dine yakın olan partiler olduğunu vurguladı.
İsrail’de dini grupların askere gitmediğini belirten Ulutaş, “Bunun yasal altyapısı da var. Bu kesimler, birtakım medreselerde okuyorlar ve aileleriyle birlikte askere gitmiyor. Devletten yardım alarak geçiniyorlar. Hepsinin çok çocuğu var ve 40 metrekarelik evlerde, kötü şartlarda yaşıyorlar. Ülkede bunların devlete yük olduğunu düşünüp eleştiren siyasi partileri de var.” değerlendirmesinde bulundu.
Ulutaş, İsrail’in şu anda normal şartlarda bir araya gelmeyecek 8 partinin dahil olduğu bir koalisyonla yönetildiğini ve bunların ortak noktasının ise Binyamin Netanyahu karşıtlığı olduğunu aktardı.
Ufuk Ulutaş, İsrail devletinin kuruluş dönemindeki psikolojisinin, daha saldırgan olmasında etkili olduğunu ancak yeni jenerasyonun etkisiyle bir dönüşüm içerisine girmesinin de söz konusu olduğunu ifade etti.
İsrail- Filistin meselesine değinen Ulutaş, uzun vadede iki devletli çözümü mümkün görmediğini, İsrail’in “iki devletli çözüm” kavramının ve önerisinin içini boşalttığını belirtti.
İsrail’in çok farklı toplumsal aktörlerden oluştuğuna dikkati çeken Ulutaş, İsrail’de herkesin Müslümanlardan veya Filistinlilerden nefret ettiği gibi bir düşüncenin de doğru olmadığını, Filistin’de Hindu veya başka bir grup olsa dahi bugünkü durumun değişmeyeceğini anlattı.
İsrail’in, Arap olmayan devletlerle ilişkileri geliştirmek gibi bir politikasının olduğunu söyleyen Ulutaş, bu yönüyle Türkiye’nin onlar için özel bir ülke olduğunu, İran’ın da bu kapsamda görülebileceğini dile getirdi.
