Siyasi Kürtçülerin yalanlarından birisi de “Şeyh Sait İsyanı’nda İngiliz etkisi yoktur.” yalanıdır. Siyasi Kürtçüler, bu yalanı kendi uydurdukları “Kürt Sorunu” uydurmacasını haklı gösterebilmek için söylemektedirler. Bu iddialarının yalan olduğu ortaya çıkarsa insanlarımızı “PKK, asimilasyon ve inkar nedeniyle Kürt Halkı’nın ortaya koyduğu tepkinin bir sonucudur.” palavrasıyla kandıramayacaklardır.
Şeyh Sait İsyanı’nın arkasında İngiliz desteği olduğu konusunda çok sayıda bilgi ve belge mevcuttur. Yazının hacminin dar olması sebebiyle bunların hepsini bu yazıda açıklamak mümkün değildir. Bu yüzden yazımızda bu bilgi ve belgelerin bir kısmını açıklayabileceğiz. İşte, Şeyh Sait İsyanı’nın arkasında İngiliz desteği olduğuna dair bilgi ve belgeler:
1-Şeyh Sait, bağımsız Kürdistan kurmayı amaçlayan Kürt Teali Cemiyeti’yle birlikte hareket etmiştir. Şeyh Sait’in oğlu Ali Rıza, İstanbul’a giderek Kürt Teali Cemiyeti’nin başkanı Seyit Abdülkadir ile görüşmüştür. Şeyh Sait, bağımsız Kürdistan amacıyla kurulan Kürt Azadi Cemiyeti’nin Erzurum’da yapılan ilk kongresine katılmıştır. Şeyh Sait, bunun yanında bağımsız Kürdistan amacıyla hareket eden Kürt İstiklal Cemiyeti’nin başkanlığına seçilmiştir. Yukarıda zikrettiğimiz cemiyetlerin üçü de Mondros Mütarekesi’nden sonra İngilizlerin talimatları ile kurulan cemiyetlerdir. Dolayısıyla bu cemiyetlerin hepsi İngilizlerle doğrudan ilişki içindedirler ve Onlar’dan emir ve talimat almaktadırlar..
2-Şeyh Sait İsyanı’na katılan isyancılardan bazıları İsyan Bölgesi İstiklal Mahkemesi’ndeki sorgularında İngilizlerle işbirliği yaparak bağımsız bir Kürdistan kurmak için çalıştıklarını itiraf etmişlerdir. Mesela, bu isyancılardan Molla Emin sorgusunda “Varto’ya Abdullah ile beraber hücum ettim. Hanili Şeyh Hüseyin’den Şeyh Ali Rıza’ya gelen mektupta Diyarbakır’ı aldıktan sonra İngilizlerle birleşileceği yazıyordu.” demiştir.
3-İsyan’dan sonra isyan bölgesinde İngiliz silah fabrikalarına ait mektuplar ve broşürler ele geçirilmiştir. Mektup zarflarının üzerinde “Kürdistan Emirliği Harbiye Nezareti” yazısının bulunduğu tespit edilmiştir.
4-İngiltere, Lozan Konferansı müzakerelerinde Kürtlerin çoğunlukta olduğu bölgelerde “Bağımsız Kürdistan” kurulması talebinde bulunmuştur. Türk Heyeti, bu talebi şiddetle reddetmiştir.
5-Türkiye’deki İngiliz istihbaratçıları gerek isyan öncesi, gerekse isyan sırasında sürekli olarak İngiliz Dışişleri Bakanlığı’na isyancıların talepleri ve isyanla ilgili gelişmeler hakkında ayrıntılı raporlar göndermişlerdir.
6-Türkiye’deki Fransız istihbaratçıları da Fransız Dışişleri Bakanlığı’na gönderdikleri raporlarda İngilizlerin isyancılarla yaptıkları işbirliğinden söz etmişlerdir.
7-İngiltere’nin Ankara Büyükelçiliği İngiliz Dışişleri Bakanlığı’na gönderdikleri raporlarda Şeyh Sait İsyanı’nın İngiltere lehine sonuçlar doğurduğunu açık bir şekilde belirtmişlerdir.
8-1927 yılında Kürt-Ermeni işbirliğiyle kurulan Hoybun Cemiyeti’nin kurulmasını sağlayan da İngiltere’dir. Hoybun Cemiyeti, Türkiye Cumhuriyeti’nin parçalamayı amaçlayan bir kuruluş idi. Bu cemiyet, 1926, 1927 ve 1930 yıllarında çıkan Ağrı İsyanları’nı organize etmiştir. İngiltere, bu isyanları doğrudan desteklemiştir.
Yukarıda verdiğimiz bilgiler Şeyh Sait İsyanı’nın arkasında İngiliz desteği olduğunu çok açık ve net olarak kanıtlamaktadır. Bize düşen ise bu gerçekleri her yerde anlatarak Siyasi Kürtçülerin maskesini indirmektir.
