Altın piyasasındaki dalgalanmalar ve ekonomik kriz, Trabzon’da sadece el emeğiyle üretilen ve coğrafi işaretli olan Trabzon hasırının fiyatını yükseltti ve satışlarını olumsuz etkiledi. Düğünlerin vazgeçilmez aksesuarı olan Trabzon hasırının bilinen boyutlarındaki takım fiyatı 200 bin ile 500 bin lira arasına çıktığı için kuyumcular daha küçük boyutlarda ve daha düşük ayarlı hasırları piyasaya sundular.
HAFTADA 2-3 TAKIM SATIYORDUK
Haftada en az iki ya da üç hasır takımı satabilirken, düğün sezonunda sadece üç takım hasır satabildiklerini söyleyen Trabzon Kuyumcular ve Saatçiler Odası Başkanı Ali Yazıcı, şunları söyledi:
– Özellikle pandemi süreci sonrası altın fiyatlarının yükselmesi, düğünlerin vazgeçilmez aksesuarı Trabzon hasırının satışlarında düşüşe neden oldu. Artık insanların alım gücü yetersiz. Bu yıl iç piyasadaki satışlarda hayal kırıklığı yaşadık. Büyük hasırlar satılamadığı için ayarı düşük ve küçük hasırlar piyasada daha fazla görülmeye başlandı. Bunlar 14 ayarın altında olduğu halde satılıyor. Farklı bütçelere hitap edebilmek amacıyla böyle çalışmalara başvurduk. Kendim adına şunu söyleyebilirim, ya üç hasır takımı sattık ya da hiç satamadık. Daha önce haftada iki ya da üç hasır takımı satabiliyorduk. Bu durum ekonomik koşulların doğal bir sonucu. Altın fiyatları yarın yükselirse, biz de hasırı küçülteceğiz.
TÜRKİYE’DE DÜŞÜŞ, YURTDIŞINDA ARTIŞ
Trabzon hasırının Türkiye’de satışlarının azaldığını ancak yurtdışında arttığını ifade eden kuyumcu Selim Turan, “Daha önce 21 veya 23 sıra hasır satabilirken, şimdi sadece 15 ya da 7 sıra satabiliyoruz. Bu durum ekonomik koşullarla ilgilidir. Ekonomik gücü olanlar satın alabiliyorlar. Trabzon hasırının yurtdışı satışları arttı. Özellikle Dubai ve Ortadoğu ülkelerine büyük miktarlarda gönderiliyor. Bir atölye bugün yurtdışına 1 kilogramın üzerinde satabilirken, Türkiye’de düşüş yaşanıyor. Trabzon hasır takıları Türkiye’de biraz lüks bir hale geldi” dedi.
SATIŞLAR YÜZDE 20 AZALDI
Piyasada düşük gramajlı bileziğe olan talebin arttığını söyleyen altın üreticisi Zeki Yıldız ise şu ifadeleri kullandı:
– Hasırı ören kadınlara işçilik ücreti ödeniyor, bu ücret maliyeti artırıyor. Şu anda piyasada alabileceğiniz en yüksek gramajlı altın hasır bileziğidir. Hasır satışları, ekonomik koşullarla birlikte yüzde 20 oranında düştü. Piyasada insanlar daha küçük gramajlı bilezikler alıyor, bazıları da düğün zamanı bilezik almak yerine diğer öncelikli ihtiyaçlarını tercih ediyorlar. Hasır, biraz lükse kaçmış durumda ve aynı zamanda zamanla bozulabileceği için insanlar hasırdan uzak durmaya çalışıyorlar.
Takıdan öncelikli ihtiyaçlarının olduğunu ifade eden kadınlar, ekonomik zorluklar nedeniyle Trabzon hasırını satın almak istemediklerini söyledi.
Bir kadın, “Şartlar çok zor, Trabzon hasırı eskiden düğünlerin vazgeçilmeziydi ancak şimdi artık öyle değil. Yükselen fiyatlar geleneklerin sonunu getirdi. Artan maliyetler yüzünden kimse Trabzon’un geleneksel takısını alamıyor çünkü öncelikli olarak takıdan önce ihtiyaçlar var” şeklinde konuştu.
