27 Kasım’da Suriye’de Beşar Esad rejimine karşı operasyon başlatan silahlı muhalif gruplar; Halep, İdlib, Tel Rıfat’ın ardından dün akşam saatlerinde Hama’yı da ele geçirdi. Muhaliflerin başkent Şam öncesi son durak olan Humus kentine ulaşmasına çok az kaldığı da ifade edildi.
SALİH MÜSLİM’DEN HTŞ’YE DİYALOG ÇAĞRISI
Bölgeden sıcak gelişmeler gelmeye devam ederken, dikkat çeken bir açıklama yapıldı. YPG/PYD eş başkanı Salih Müslim, Heyet Tahrir el-Şam (HTŞ) ile diyaloğa hazır olduklarını söyledi. El Arabiya televizyonuna konuşan Müslim, şu ifadeleri kullandı: “HTŞ hakkında iyimserim. Suriye Milli Ordusu’ndan daha disiplinli ve uzlaşmacılar. Onlar da Suriyeli. Suriye’nin çeşitliliğini desteklemeliler. Suriye’de bir arada yaşama geleceği inşa etmek için Heyet Tahrir el Şam ile diyaloğa hazırız.”
HTŞ KİM?
Heyet Tahrir el-Şam, Suriye’deki iç savaşın en önemli aktörlerinden biri olarak ön plana çıkan bir örgüt. Çoğu kişi için yeni bir isim gibi görünse de, geçmişi El Kaide’nin Suriye’deki uzantısı olan Nusra Cephesi’ne dayanıyor. Sosyal medyada zaman zaman HTŞ’nin IŞİD ile bağlantılı olduğu yönünde yanıltıcı bilgiler paylaşılmasına rağmen, HTŞ’nin kökleri El Kaide’ye dayanıyor ve bu ilişki örgütün kimliğini uzun süre şekillendirdi. Suriye’nin kuzeyinde, özellikle İdlib’de, en güçlü silahlı gruplardan biri olarak dikkat çeken HTŞ, bölgedeki dengeleri belirleyen ana aktörlerden biri haline geldi.
HTŞ’nin kökeni, 2016 yılında Nusra Cephesi’nin El Kaide ile resmi bağlarını kopardığını açıklamasına dayanıyor. Nusra Cephesi, bu ayrılıkla birlikte adını Jabhat Fateh el-Şam olarak değiştirdi. Ancak, bu değişim yalnızca isimle sınırlı kalmadı; 2017’de diğer bazı cihatçı gruplarla birleşerek Heyet Tahrir el-Şam adıyla yeniden yapılandı. Bu süreç, El Kaide’nin tepkisini çekerken, örgüt içerisindeki bazı radikal unsurların ayrılarak Hurras el-Din gibi El Kaide bağlantılı yeni gruplar kurmasına yol açtı. HTŞ, bu ayrılık sonrası daha bağımsız bir yol izlemeye çalıştı ve yerel siyasi hedeflere odaklanarak küresel cihat hareketlerinden uzaklaşma eğilimi gösterdi. Grup, Ebu Muhammed el-Cevlani liderliğinde Suriye’nin kuzeybatısındaki stratejik bölgelerin kontrolünü elinde tutuyor.
HTŞ, kuruluşundan bu yana hem cihatçı kimliğini korumaya çalışmış hem de pragmatik bir tutum sergileyerek hayatta kalma ve bölgedeki siyasi etkisini artırma çabası içinde olmuş. Bu doğrultuda daha çok Suriye içindeki çatışmalara odaklanarak küresel cihat hareketlerinden farklı bir çizgi izlemeye başlamış. Buna rağmen, uluslararası arenada HTŞ’ye yaklaşım değişmemiş ve Birleşmiş Milletler, ABD ve Türkiye gibi ülkeler HTŞ’yi hâlâ El Kaide bağlantılı bir örgüt olarak değerlendirerek terör listesinde tutmuşlar.
