Rusya’nın devlet uzay ajansı Roscosmos, yaptığı açıklamada, Luna-25 uzay aracının Ay’a iniş yapamadığını duyurdu. Ajans, açıklamasında iniş aracının “Ay yüzeyine çakılması sonucu yok olduğunu” bildirdi. Bu, ülkenin 1976’dan bu yana Ay’a ilk inişi olacaktı.
Luna-25 geçen hafta Ay’ın yörüngesine girdi ve 21 Ağustos Pazartesi günü iniş yapmadan önce sadece beş gün yörüngede kalması gerekiyordu. Ancak hafta sonu Roscosmos, aracın iniş öncesi yörüngeye geçmeye hazırlandığı sırada meydana gelen bir teknik aksaklık olduğunu söyledi. Şimdi ise Luna-25’in imha olduğunu söylüyor.
Rusya, Hindistan’ın Chandrayaan-3 uzay aracının Ay’a inişini geçmek için uğraşıyordu. Bu uzay aracı da bu ay Ay yörüngesine oturdu ve ülkenin uzay ajansı Hindistan Uzay Araştırma Örgütü (ISRO), Chandrayaan-3’ün 23 Ağustos’ta Ay’a iniş yapacağını duyurdu. Hindistan bu aracın 23 Ağustos’ta Ay’ın güney kutbuna, yani Luna-25’in hedeflediği yüzeyin aynı bölgesine inmesini planlıyor. Başarılı olması halinde Ay’ın güney kutbuna iniş yapan ilk uzay aracı olacak.
Luna-25’in inişten sonraki görevi, uydumuzun oluşumu hakkında fikir edinmek için Ay’ın güney kutbundaki buzu incelemekti. Bir bilim insanının aktardığına göre, buzun analizi bilim insanlarının “Dünya’nın doğal uydusunun yüzeyinde suyun nasıl ortaya çıktığı ve bu sürecin Dünya’da suyun ortaya çıkışıyla bağlantılı olup olmadığı konusunda teori üretmelerine” olanak sağlayacaktı. Adı açıklanmayan bilim insanı, çalışmanın Ay’ın bağımsız olarak mı oluştuğunu yoksa Dünya dışı bir çarpma sonucu mu Dünya’dan koptuğunu belirlemeye yardımcı olabileceğini söyledi.
Luna-25’in Ay’a yönelik görevi 2015’te başlamıştı ve bu inişin 2029’da Ay’a yapılacak nihai mürettebatlı bir görevin öncüsü olması amaçlanıyordu. BBC, görevin Rus ordusu lehine finansman sıkıntısı çeken Roscosmos için talihsiz bir gerileme olduğunu yazdı.
Ay’a iniş yapmak hiç de kolay bir iş değil ve bu yöndeki çabalar sıklıkla başarısızlık ve hayal kırıklığıyla sonuçlanıyor. Bu yılın başlarında Japon startup ispace, üç aylık bir yolculuğun ardından Hakuto-R Mission 1 iniş aracıyla teması kaybetti ve İsrail’in Ay’a iniş görevi 2019’da Beresheet uzay aracının motorunun son iniş sırasında arızalanmasıyla felaketle sonuçlandı. ISRO da aynı yıl Chandrayaan-2 Vikram iniş aracıyla iniş sırasında teması kaybetmesi nedeniyle başarısızlık rapor etti.
Amerika Birleşik Devletleri ise, şu anda 2025 yılı için mürettebatlı bir Ay inişi planlıyor.
