21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü Rus-Slav Araştırmaları Uzmanı, aynı zamanda gazeteci Deniz Berktay, haberiniz.com.tr için Ukrayna krizini değerlendirdi.
Rusya ve Ukrayna arasındaki bu krizin arka planında neler olduğunu değerlendiren Berktay’ın açıklamaları şöyle:
“Rusya – Ukrayna krizine iki taraftan bakabiliriz. Bir taraftan, bugünkü Rusya yönetimi, kendisini Sovyetler Birliği’nin devamı olarak görüyor ve eski Sovyet coğrafyasında etkisini sürdürmek istiyor. Bu çerçevede, Ukrayna’nın da Rus nüfuz alanından tamamen çıkmasını istemiyor. Ayrıca, Ukrayna’nın jeopolitik konumunun yanı sıra Ukraynalıların Ruslarla aynı soydan gelmesi ve Rus tarihçilere göre Kiev’in Rusların ilk başkenti olması, burasının Rusya açısından, diğer eski Sovyet cumhuriyetlerinden de çok daha önem arz etmesine neden olmakta.
Yani, hem jeopolitik, hem de milli ve tarihi nedenler var. Jeopolitik neden demişken, Ukrayna, Moskova’ya çok yakın bir noktada yer alıyor ve burasının NATO üyesi olması, Moskova’nın Batı ülkeleri karşısındaki bölgesel derinlik avantajını tamamen ortadan kalkmasına neden olur. Rusya, Batı’nın Ukrayna üzerinde egemen olarak kendisini kuşatma istediğini düşünüyor. Ukrayna ise, Rusya’nın hiçbir zaman Ukrayna’nın bağımsızlığını kabullenmeyeceği görüşünde.
Dolayısıyla, bir taraf meseleye bağımsızlık açısından bakarken, diğer taraf, Batılı güçler tarafından kuşatılma açısından bakıyor.”
Öte yandan krizin Türkiye açısından da önemli sonuçları olduğunu belirten Berktay, “Genel olarak, şunu söyleyebiliriz: Rusya ile Ukrayna arasında krizin artması, Türkiye açısından olumsuz bir durum olur. Çünkü bu durumda ABD, bu krizi bahane ederek, Karadeniz’de varlığını arttırmaya girişecek ve Montrö konusunda Türkiye’ye baskısını yeniden arttırmaya kalkabilecektir” dedi.
Rusya – Ukrayna arasındaki krizin bölgeye olan etkisi için de değerlendirme yapan Deniz Berktay, “Rusya ile Ukrayna arasındaki mevcut duruma, bölgedeki gerilime baktığımızda, bunun henüz bir savaşa işaret etmediğini görüyoruz (bazı sosyal medya ortamlarında neredeyse bir aydır yer alan “savaş çıkıyor” tarzı yayınlar, en hafif tabirle, çok abartılı ve çok acelecidir). Fakat, belli bir gerilimin olduğu, bunun artmakta olduğu da, bir gerçek. Ancak, ABD yönetiminin en baştan beri sürekli yaptığı açıklamalara baktığımızda, Biden yönetiminin, krizi bahane ederek Karadeniz’de varlığını arttırmaya çalıştığını görüyoruz.
Bunlara bakarak, şunu söyleyebiliriz : Karadeniz havzasında istikrar, Türkiye’nin güvenliği ve Türk milli menfaatleri açısından yaşamsal önemdedir. O nedenle, Rusya – Ukrayna geriliminin fazla büyümeden çözüme kavuşması, Türkiye açısından da önemlidir” dedi.
