Hayat kurtarmak için hepimizin öğrenmesi gereken ilkyardım bilgilerinin önemi evde kaldığımız pandemi döneminde daha da artıyor. Peki evde ne kadar güvendeyiz? Salgından koruduğumuz sağlığımızı evde tehdit eden başka neler var? Tüm bu soruların cevabını İlkyardım Eğitmeni Rabia Pınarbaşı’na sorduk.
Ülkemizde ev kazalarında her yıl 3-4 bin kişi hayatını kaybetmekte.
Ülkemizde en çok karşılaşılan ölümcül kazalar hepimizin tahmin ettiği gibi trafik kazaları ama bir de ikinci sırada tüm kazaların yüzde 25’i olarak ev kazaları yerini alıyor. Her yıl 6 milyon kişi ev kazalarına uğruyor. Bu kazalarda 3-4 bin kişi hayatını kaybediyor. İlkyardım Eğitmeni Rabia Pınarbaşı ev kazalarında sık karşılaşılan kazaların bazılarında yapılması gerekenleri ve doğru bilinen yanlışları anlattı.
Günlük hayatta işlerimizi kolaylaştıran elektrik bazen kazalar sonucu hayati tehlikeler doğurabiliyor, yanıklara, bilincin kapanmasına ve hatta kalp durmasına neden olabiliyor. İlkyardım Eğitmeni Pınarbaşı bu durumda ilk yapılması gereken, tahta, ip, plastik gibi yalıtkan bir malzemeyle kişinin elektrikle olan temasını acil olarak kesmek olduğunu belirtti. Bunun yerine ilk önce elektrik şartelleri kapatmaya çalışılırsa çok vakit kaybetmiş olunur ve şartelleri kapatıncaya kadar elektrik akımı vücuda ciddi zararlar verir. Elektrikle teması kestikten sonra hemen bilinç kontrolü yapılmalı ve 112’yi arayarak yardım istenmelidir. Teması kestikten sonra da elektriğin vücutta dolaşma riskinden dolayı hastaya dokunurken çok dikkatli olmak gerekir. Güvenli bir ortam oluşturduktan sonra eğer yanıklar varsa bezlerle yanığın üstünü kapatılmalı, bilinci kapalıysa yan (koma) pozisyonda tutularak sağlık ekipleri beklenmelidir.
Doğalgaz kaçağı mı sarımsak kokusu mu?
Aslında kokusuz bir gaz olan doğalgaz, doğalgaz kaçağı olması durumunda kolayca anlaşılabilmesi için çürük sarımsak kokusuyla kokulandırılmıştır. Benzer bir koku duyduğunuzda; Kapı ve pencereyi açıp, ortamı havalandırmalı, ana vanayı kapatılmalıdır. Çakmak – kibrit yakmamalı, kıvılcım çıkarabilecek aletleri ve elektrik ekipmanlarını açmayıp, kapamamalı veya fişten çekmemelisiniz. Hemen tahliye sağlanmalı ve hasta bilinci kapalıysa sürükleyerek ortamdan uzaklaştırılmalı, bilinci açık ve solunum yoluyla zehirlenmiş bir hastayı yarı oturur pozisyonda tutmakta fayda var, bilinci kapalı ve solunumu varsa yine güvenli yan yatış pozisyonunda 112 ekiplerinin gelmesini beklenmeli.
Bir diğer ev kazalarından biri de termal yanıklardır. Ütü, çaydanlık gibi katı sıcak ve bazen de kaynar su gibi sıvı sıcak maddelerle yanıklar ciddi ağrılara ve kalıcı izlere sebep olabiliyor. Bu kalıcı izler genelde yanığın derinliğine bağlı olsa da, kulaktan dolma yanlış bilgilerle yanık üzerine yoğurt, diş macunu veya yumurta akı sürmek etki edebiliyor.
İlkyardım Eğitmeni Pınarbaşı bu durumlarda en güvenli ve risksiz müdahalenin su olduğunu belirtti. Şişlik oluşabileceğinden varsa takılar hemen çıkartıp, en az 15-20 dakika tazyiksiz akan ılık suyun altında tutulmalıdır. Eğer 2. Derece bir yanıkla karşılaştıysanız ve büller, yani içi su dolu kabarcıklar varsa bunları kesinlikle patlatılmamalı. Bu büllerin altında proteinden zengin bir sıvı vardır ve derinin iyileşmesinde büyük öneme sahiptir. Yanık çok geniş bir bölgeyi etkilediyse, örneğin tüm belden aşağı bir kaynar su döküldü ise, bu durumda suya tutmak yerine ıslak bezlerle yanığın üzeri örtülür. Kişinin vücudu ısı ve sıvı kaybedebileceğinden bu sıvı açığını bir litre suyun içine bir çay kaşığı karbonat, bir çay kaşığı tuz ekleyip yaralıya içirerek önleyebilirsiniz, tabii kusmuyor ve bilinci açık ise. Tabi ki hemen sağlık kuruluşuna ulaşmalı ve beklerken beraberinde doğru müdahalelerde bulunmak gerekir.
