Hollanda’da, çatışma bölgelerinden gelen mültecilerin, savaş bitince ülkelerine geri dönmesini öngören sığınma planı, hükümeti dağılma aşamasına getirdi.
Başbakan Mark Rutte’nin mülteci kabulü konusunda sıkı kurallar getirme ve savaş sığınmacılarının aile birleşimini sınırlama önerisi, bazı hükümet ortağı partilerin tepkisine neden oldu.
Başbakan Rutte, hükümetin dağılması pahasına, iltica konusunda geri adam atmak istemiyor.
Geçen yıl yaklaşık 47 bin yeni mültecinin geldiği Hollanda’da sığınmacı sorunu, gündemin en önemli maddelerinden biri.
Ülkede, sığınma merkezlerinde yer olmadığı için çok sayıda sığınmacı dışarıda geceliyordu.
Bu nedenle sığınmacıların bir bölümü, boştaki lüks yolcu gemilerine yerleştirildi.
Birçok bölgede yeni sığınma merkezleri açılması, halkın muhalefetiyle karşılaştı. Sığınmacılar için ayrılan bir otel, göç karşıtları tarafından ateşe verildi.
Hollanda’ya bu yıl en az 70 bin sığınmacı geleceği hesap ediliyordu. Bu nedenle hükümet yeni bir iltica planı hazırladı.
Göçü; çalışma, eğitim, aşk ve iltica olarak dört başlığa ayıran planın, savaş mültecileri bölümüyle ilgili ciddi tartışma çıktı.
‘Mülteciler savaş bitince geri dönsün’
Planda, mülteciler, A ve B olarak iki sınıfa ayrılıyor.
Dinleri, cinsel yönelimleri veya siyasi görüşleri nedeniyle zulüm gördükleri için sığınma isteyen kişiler A statüsünde değerlendiriliyor.
Savaş nedeniyle bulundukları ülkeden ayrılan mültecilere ise B statüsü veriliyor.
Hollanda hükümetinin planına göre; B sınıfındaki mülteciler, geldikleri bölgede savaş bittiğinde kendi ülkelerine geri dönmek zorunda kalacak.
Çünkü, A statüsündeki sığınmacıların aksine döndüklerinde orada zulüm görme riskiyle karşı karşıya kalmıyorlar.
Planda, savaştan kaçan mültecilerin aile birleşimi konusunda da sınırlama öngörülüyor.
Savaştan kaçan mülteciler, aile birleşimi için başvurudan sonra iki yıl beklemek zorunda kalacak. Bu sığınmacılara tanınan aile birleşimi hakkı, yıllık 200 kişi ile sınırlı olacak.
Hükümet bunun, Hollanda’yı sığınmacılar için çekici olmaktan çıkacağını ve sığınma başvurularının sayısını azaltacağını düşünüyor.
Planın geri kalan bölümleri onaylanırken savaş mültecileri maddesi üzerinde uzlaşma sağlanmadı.
Hükümetin büyük ortağı liberal sağcı Özgürlük ve Demokrasi İçin Halk Partisi (VVD) ile Hıristiyan Demokrat Parti’nin (CDA) desteklediği bu maddeye, liberal eğilimli Demokratlar 66 Partisi (D66) ve koyu muhafazakar Hıristiyan Birliği Partisi (CU) şiddetle karşı çıkıyor.
Koyu dindar CU, ailenin önemine vurgu yaparak “zorbalık önlemlerinin” kabul edilemeyeceğini söylüyor.
‘Hükümetin dağılma olasılığı yüksek’
VVD lideri Başbakan Rutte ise, hükümetin yıkılması pahasına da olsa, katı iltica kurallarından geri adım atmayacağını vurguluyor.
Hollanda medyasına göre, Rutte hükümet ortaklarına “ya kabul edin ya ayrılın” baskısı yapıyor.
Koalisyon ortakları arasında Perşembe akşamı başlayan müzakereler, Cuma gününün ilk saatlerine kadar devam etti. Ancak sonuç çıkmadı.
Cuma akşamı taraflar yeniden bir araya gelecek.
Hollanda medyası, Pazartesi gününe kadar bir uzlaşma sağlanmazsa hükümetin dağılma olasılığının güçlü olduğuna işaret ediyor.
Siyasi yorumculara göre, Başbakan Rutte göç ve mülteci karşıtı partilerin giderek güç kazanması nedeniyle, daha sert bir sığınma politikası izlemek istiyor.
Koalisyon ortakları ise başbakanın çıkışını “pervasızlık” olarak değerlendiriyor.
‘Türkiye’den hem çalışma hem de sığınma için geliniyor’
Hollanda İstatistik Kurumu (CBS) verilerine göre, ülkeye sığınma başvurusu yapanların oranı geçen yıl yüzde 35 arttı.
Hollanda’ya 2022 yılında yaklaşık 47 bin kişi sığıma başvurunda bulundu.
Sığınmacı göçmenlerin yüzde 52’si Suriye’den geliyor.
CBS’ye göre Suriyelilerin yanı sıra geçen yıl Afganistan, Türkiye, Yemen ve Eritre’den de çok sayıda kişi Hollanda’ya sığınma başvurusunda bulundu.
Hollanda’ya geçen yıl gelen toplam göçmen sayısı, 2021 yılına göre 150 bin artarak 403 bin kişi oldu.
Kuruma göre, artışın en önemli nedeni Ukrayna’daki savaş. Ukraynalı yaklaşık 108 bin kişi, geçici koruma başvurusunda bulundu.
Hollanda’ya çalışma vizesi yoluyla gelenlerin sayısı da bir önceki yıla göre yüzde 65 arttı.
Çalışma vizesi ile gelenlerin çoğunluğu Türkiye, Hindistan, Rusya ve Güney Afrika’da iyi eğitim almış kişilerden oluşuyor.