Ülkemizde “Kurtuluş Destanı”nın gerçekleşmesinden ardından yapılan en büyük devrim “Yazı Devrimi” olmuştur. Yıl 1928, Türkiye’de okuryazar oranı %5-10 arasında… Birilerinin söylemiyle ülke yazı devrimi ile karanlığa karışır. Toplumumuzun ne kadarının o tarihte karanlık olduğunu, Atatürk, Türkçeyi nasıl değerlendirdiğini bir konuşmasında şöyle belirtmektedir:
“Türk milletinin dili Türkçedir. Türk dili dünyada en güzel, en zengin ve en kolay olabilecek bir dildir. Onun için her Türk dilini çok sever ve onu yükseltmek için çalışır. Bir de Türk dili, Türk milleti için kutsal bir hazinedir. Çünkü Türk milleti, geçirdiği bunca tehlikeli durumlarda, ahlakının, geleneklerinin, anılarının, çıkarlarının, özetle, bugün kendi ulusallığını yapan her şeyin dili aracılığıyla korunduğunu görüyor. Türk Dili, Türk milletinin kalbidir, zihnidir.”
Mevcut “Türk Ocakları” ve ardından kurulan “Halk Evleri”, 1928–1935 yılları arasında, kent ve köylerde toplam olarak 1.376.074’ü erkek, 729.818’i kadın olmak üzere toplam 2.105.892 yetişkini okuma – yazma kurslarına almıştır.
1928 yılında yürürlüğe giren yeni yönetmeliğe göre ise; Millet Mektepleri’nin daha ilk yılında, (1928-1929) yaptığı bir yıllık çalışma Başöğretmen Atatürk’ü çok mutlu etmiş, 1 Kasım 1929 yılında TBMM’ni açarken yaptığı konuşmasında bu başarıya değinen Atatürk; “Millet Mektepleri normal tedrisat haricinde kadın ve erkek, yüzbinlerce vatandaşın nurlanmasına hizmet etti” demiştir.
Millet Mektepleri’nin tekrar ülkemizi aydınlatmasına ihtiyacımız vardır. Açılacak kurslarla ülkemizde okumaz/yazmaz kalmayacağı kanısındayım.
9 Ekim 2023
Ahmet Gürel
Atatürk Araştırmacısı
