Memurların mesai saatlerinin değişip değişmeyeceği sosyal medyada büyük bir merak konusu haline geldi. İleri sürülen iddialar, başlıca gündem maddelerinden biri oldu.
Eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in yaklaşık 4 ay önce yaptığı açıklama da bu tartışmaların merkezinde bulunuyor. Takvim gazetesinin haberine göre Orta Vadeli Program (OVP) belgesinde yer alan bazı maddeler, mesai saatlerinin kısalacağı hakkındaki iddiaları yeniden gündeme getirdi.
ÇALIŞMA SAATLERİ KISALACAK MI, 6 SAAT Mİ OLACAK?
Sosyal medyada memurların çalışma saatlerinin 09.00-15.30 olacağı hakkında iddialar büyük ilgi uyandırdı. Bu iddiaların ortaya çıkma sebebi ise aylar önce eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in açıklamaları ve Orta Vadeli Program’da yer alan maddeler oldu. Eski Bakan Bilgin 1 Mayıs 2023 tarihinde katıldığı Memur-Sen Genel Kurulu’nda şu açıklamalarda bulunmuştu:
‘8 SAAT ÇALIŞMA SANAYİ ÇAĞININ BAŞLADIĞI DÖNEMDİ’
“İlk eylem Chicago’da çalışma sürelerinin 10 saate indirilmesi konusundaydı. Fakat daha sonra eylemler büyüdü. Dünya çapında yayıldı ve 8 saat talepleri ortaya çıktı. Yaklaşık yine 100 yıla yakındır veya 100 yıldan biraz daha fazla da dünyanın çeşitli ülkelerinde Uluslararası Çalışma Örgütü kuruluşuyla çalışma süreleri 8 saate indirildi. Şimdi bir başka çağda yaşıyoruz. Bu 8 saat talebinin olduğu dönem hepimizin bildiği gibi sanayi çağının başladığı dönemdi.”
‘ÇALIŞMA SÜRELERİ 8 SAAT CİVARINDA OLAMAZ’
Şimdi soru şu; bundan 100 sene önce işçiler 1 saatte ne kadar, çalışanlar 1 saatte ne kadar ürün üretiyordular, hizmet üretiyordular, bugün 1 saatte ne kadar üretiyorlar? Herhalde araya giren bu teknolojik değişimle, bu teknolojik devrimle işçilerin, emekçilerin, hizmet sektöründe çalışan emekçilerin ürettikleri değer, ürettikleri ürün, ürettikleri hizmet katlanarak artmıştır. Bunun için artık günümüzde tartışılması gereken, bu 1 Mayıslarda tartışılması gereken ilk şey çalışma sürelerinin halen sanayi çağının başlangıcında talep edilen 8 saat civarında kalması olabilir mi? Elbette açıkça olamaz.”
‘5-6 SAAT DENEMESİ YAPILIYOR’
”Dolayısıyla biz Türkler de çalışma hayatımızı modernize ederek çalışma sürelerinin yeniden daha insani şartlarda, emeğin verimliliğini birim verimliliğindeki artışı dikkate alarak yeniden düzenlemek durumundayız. İngiltere’de bir pilot çalışma yapıldı ve 6 saat uygulamasına geçildi. 6 saatten sonra bunun da yetersiz olduğu için 5 saat denemesi yapılıyor. Dünyanın pek çok yerinde başta akademisyenler olmak üzere bu çalışmalar yapılıyor.”
OVP’DE YER ALAN MADDELER KONUYU YENİDEN GÜNDEME GETİRDİ
Orta Vadeli Program (OVP), Türkiye’nin ekonomik ve sosyal politikalarını üç yıllık bir perspektifle belirleyen ve güncelleyen bir planlama belgesidir. Bakanlar Kurulu tarafından onaylanır ve ekonomik büyüklükleri ve kamu politikalarını belirleyerek kaynak tahsisini yönlendirir. OVP, çeşitli sektörleri ve politika alanlarını kapsar, izlenir ve değerlendirilir, böylece ülkenin stratejik hedeflerine katkı sağlar.
İŞ KANUNUNDA YER ALACAK
OVP’nin temel amaçları, Türkiye’nin ekonomik büyüme, istihdam, enflasyon, kamu maliyesi ve diğer önemli sosyal ve ekonomik alanlarda hedeflerine ulaşmasına yardımcı olmayı amaçlar. İşte çalışma saatlerinin kıslatılması ve yeni düzenlemeler hakkında OVP’de yer alan o maddeler;
“İşgücü Piyasalarının Güvenceli Esnekleştirilmesi ” “Uzaktan, kısmi ve geçici süreli çalışma ile platform çalışması gibi yeni nesil esnek çalışma modellerinde yaşanan gelişmeler doğrultusunda iş dünyasının ihtiyaçları ve iş-özel yaşam dengesi gözetilerek mevzuat düzenlemeleri hızlı ve etkili bir biçimde hayata geçirilmesi.”
TARİH: 2024
3. Çeyrek “İş Kanununda sosyal taraflar ile diyalog halinde yapılacak değişiklikler ve bu doğrultuda gerçekleştirilecek ikincil mevzuat çalışmaları ile işgücü piyasalarında güvenceli esneklik sağlanacaktır.”
“İş Kanununda sosyal taraflar ile diyalog halinde yapılacak değişiklikler ve bu doğrultuda gerçekleştirilecek ikincil mevzuat çalışmaları ile işgücü piyasalarında güvenceli esneklik sağlanacaktır.”
Bilgin’in açıklamalarının yanı sıra, dünya genelinde bazı ülkelerde çalışma saatlerinin kısaltılması veya esnek çalışma modellerinin uygulanmasıyla ilgili deneyimler inceleniyor. Özellikle pandemi döneminde birçok ülkede uzaktan çalışma ve esnek çalışma düzenlemeleri hayata geçirildi.
RESMİ DAİRELER ERKENDEN KAPANACAK MI?
İddialara göre resmi dairelerin mesai saatleri üzerinde önemli değişiklikler olabileceği konuşuluyor. Saat 15.30’da resmi dairelerin kapanmayacağı, ancak esnek çalışma saatlerinin getirileceği tahmin ediliyor. Bu yeni düzenlemeye göre, erken giden personelin yerini geç gelen personel doldurabilecek. Valiler, illerdeki düzenlemelerin yetkilisi olarak belirlenecek ve bu yeni sistemin uygulanmasında önemli bir rol oynayacaklar.
Ayrıca, uzaktan çalışmanın mümkün olmadığı meslek grupları, örneğin polis ve hemşireler gibi, bu yeni düzenleme kapsamında da eski mesai sistemini sürdürecekler. Fakat bu meslek gurubundaki kişilere daha esnek ve az süreli çalışma imkanı tanınması bekleniyor. – Uygun olan meslek gruplarında ise uzaktan çalışma modelinin hayata geçirilmesi bekleniyor.
Bu iddialar henüz resmi bir açıklama ile doğrulanmış değil, ancak kamu sektöründe çalışanlar ve vatandaşlar konuyu yakından takip ediyor.
