Şu günlerin tartışma konularından birisi Ayasofya’dır. Konunun tarihi, kültürel, siyasi, dini yönleri var. Ben konuyu yalnızca dini açıdan yazacağım.
Allah diyor ki:
“Yazıklar olsun şu namaz kılanların haline ki, namazlarından gaflet ederler, riya/gösteriş yaparlar.” (Mâûn: 107/4-7)
Şu sözler Hz. Muhammed’in:
“Ümmetim hakkında en çok korktuğum şey Allah’a şirktir. Bu sözümle ümmetimin tekrar güneşe, aya veya puta tapacaklarını demek istemiyorum. Benim korktuğum, Allahtan başkası için yapacakları ameller ve gizli arzulardır.”[1]
Kuran’ın namaz ile ilgili ayetlerinden birisi şu:
“Muhakkak namaz hayasızlıktan ve kötülükten alıkoyar.” (Ankebut: 29/45)
Prof. Dr. Hüseyin Atay 1973 yahut 74’teki derslerinin birinde samimiyetsiz kılınan namazlar için:
“Bugün Müslümanların baş belası bu beş vakit namazdır” demişti.
Türkiye’de bazılarının; “Ayasofya, Cami, Namaz, Fatih, Ecdât” üzerinden siyaset, bazılarının da riyakârlık yaptıkları bir gerçek. Allah’ın lanetlediği, Hz. Muhammed’in korktuğu herhalde bunlardır. Böylelerindeki ahlaksızlık ve çöküntülerin çokluğuna bakınca, Hüseyin Atay’ın dosdoğru bir tespitte bulunduğunu görüyoruz.
İSLAM’IN HOŞGÖRÜSÜ
Allah, “Dinde zorlama yoktur” (Bakara: 2/256), “Dileyen inansın, dileyen inanmasın” (Kehf: 18/29) diyor. Şu ayete bakın: “..Eğer Allah bazı insanları diğer bazılarıyla savunmasaydı, içlerinde Allah’ın ismi çok anılan manastırlar, kiliseler, havralar ve mescitler yıkılırdı. Allah, kendisine yardım edene elbette yardım eder…” (Hac: 22/39)
Demek Allah herkese inanç özgürlüğü veriyor, havra, kilise ve mescit gibi mabetlere dokunulmazlık tanıyor. Süleyman Ateş bu ayetleri; Allah’ın muvahhit Yahudi, Hıristiyan ve Müslümanları koruduğu, havra, kilise ve camilerin ayakta kalmalarını istediği şeklinde yorumlar.[2]
- MUHAMMED-HALİFE ÖMER-FATİH
Yemen’in kuzeyindeki Necran Hıristiyanlarından bir heyet Hz. Muhammed ile barış yapmak için Medine’ye gelmiş. Mescitte görüşülürken Hıristiyan heyetin ibadet vakti gelmiş. Peygamber: “İbadetinizi burada yapın” demiş. Onlar da Mescitte ibadetlerini yapmışlar.[3]
Sn. Süleyman Ateş’in bir makalesinde okumuştum; Kudüs fethedildikten sonra halife Ömer şehrin teslimi için Kudüs’e gitmiş. Namaz vakti gelince: “Biz burayı fethettik, namazını kilisede kıl” demişler. Ömer bu öneriyi kabul etmiş ama kısa bir süre sonra; “Ben bu kilisede namaz kılarsam sonra Müslümanlar burayı camiye dönüştürürler, Hıristiyanların mabedine tecavüz edilir” demiş, namazını boş bir arazide kılmış. Olayı başka yerlerde de okudum, gerçek.
Halife Ömer Kudüs’e geldiğinde Hıristiyan olan Kudüs Halkına yazılı güvenceler veriyor. Güvence de şunlar da var: “Onların kiliselerine, haclarına ve kiliselerdeki kutsal eşyaya dokunulmayacak…”[4]
Ayetler ve anlattığım olaylar açık; İslam’a göre insanlar inançlarında hür, mescitler kadar havra ve kiliselerin de dokunulmazlığı var.
Biz ne yaptık? Ayasofya Kilisesi’ni cami yaptık. Yanlışlığı düzelten Atatürk’e “din düşmanı” iftirasını attık. “Cami-Namaz” riyakârlıklarıyla iktidar olmak ve iktidarda kalmak için: “Fatih’in emaneti Ayasofya Açılsın! Ayasofya’da namaz!” nutuklarıyla ortalığı karıştırmaya başladık.
İslam inancına ve Müslüman’ın temiz kültürüne bakanca, Fatih’in Ayasofya’yı camiye çevirmesinin yanlış olduğunu görürüz. Bana hiç kimse: “Fatih’e dil uzatıyorsun” diyemez. Olayın esasını anlatıyorum. Bu konuda Allah’ı, Hz. Muhammed’i ve Halife Ömer’i örnek alalım, Fatih’i değil. Bakın bu noktada Halife Ömer doğru, Fatih yanlış yapmış. İşlerimizi yanlışların üzerine kurarsak hem sıkıntıya düşeriz hem şarlatan oluruz.
MÜSLÜMA’IN FERÂSETİ
“Müminin ferâsetinden kaçının. Çünkü o, Allah’ın nuruyla bakar” diye bir hadis var. Hz. Muhammed burada Müslümanların anlayışlı, sezgi sahibi ve ileri görüşlü olmasını istiyor. Halkımız ve Türkiye’nin yöneticileri Ayasofya konusunda da ferasetli, ileri görüşlü olmalı.
“Ayasofya’da namaz kılmanın” fazladan bir yararı yok. Ayasofya namazında gösteriş varsa; sevap değil günah vardır. AKP’nin üst aklı, “Ayasofya taktiği ile oyum artsın” der ve Ayasofya’yı camiye dönüştürürse; ferâsetsizlik eder, Türkiye’yi ve halkımızı dünya çapında sıkıntıya sokabilir. AKP’nin üst aklı Irak, Suriye, Mısır gibi konularda öngörüsüz ve güdümlü hareket ettiği için yüzlerce, binlerce Müslüman’ın ölümüne sebep oldu. Yeni yeni ve yüklü faturalar ödemeyelim. Yönetenler yeni sorunlar yaratmak suretiyle bizzat kendileri sorun olmamalılar.
[1] Prof. Dr. İbrahim Canan, Kütüb-i Sitte c. 17, s. 587-588 Akçağ Yy. Ankara 199
[2] Prof. Dr. Süleyman Ateş, Yüce Kuran’ın Çağdaş Tefsiri, c. 6, s. 31. Yeni Ufuklar Yy. İstanbul 1988
[3] Prof. Dr. Muhammed Hamidullah İslam Peygamberi c. 2, s. 183. İrfan Yy. İstanbul 1969
[4] Dr. Rabia Mert “Bir Arada Yaşama Bağlamında Hz. Ömer Döneminde Kudüs” adındaki incelemeden
