17 Aralık 2014 tarihinde Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü tarafından doğumunun 125.yıldönümü nedeniyle “Abdulkadir İnan’la Anılar” adlı toplantı düzenlenmiştir. Aslen Başkurt Türklerinden olan Abdülkadir İnan’ın yakınları, öğrencileri, onu kitaplarından tanıyan bilim adamları, millettaşları ve sevenlerini bir araya getiren bu toplantıya yoğun ilgi vardı. 1889 yılında Başkurdistan’da başlayıp 1976 yılında ikinci vatanı Türkiye’de son bulan bir ömrün acı tatlı anlarını, hüzün ve sevinçlerini, yalnızlığını, çalışma hayatını, kişilik özelliklerini içeren anılardan dinledik Abdulkadir İnan’ı. Konuşmacılar arasında Prof. Dr. Zeynep Korkmaz, Prof. Dr. İsenbike Togan, Prof. Dr. Tuncer Baykara, Prof. Dr. Dursun Yıldırım, gazeteci Hadi Şenol ve Abdulkadir İnan’ın oğlu Mustafa Yaşar İnan vardı.
“Abdulkadir İnan’la Anılar” toplantısının açış konuşmasını Türk Dili Edebiyatı Bölümü’nün başkanı Prof. Dr. Abdulkadir Gürer yaptı. 1936 yılında açılan Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’nin Doğu Türk Lehçeleri Bölümünde uzman olarak işe başlayan Abdulkadir İnan’ı anmaktan büyük mutluluk duyduklarını dile getiren A.Gürer, İnan’ın fakülteye yaptığı büyük katkılarından söz etti. 2 oturum halinde gerçekleşen toplantının başkanlığını Hadi Şenol üstlenmişti. Toplantıda ilk söz alan isim, Abdulkadir İnan’ın hayatta olan tek öğrencisi Zeynep Korkmaz’dı. Korkmaz “Prof. Dr. Abdulkadir İnan’dan İzlenimler” başlıklı konuşmasında A. İnan’ın hayatından kısaca bahsettikten sonra hocasının kişilik özellikleri ile ilgili değerlendirmelerini dile getirdi. Zeynep Korkmaz, Abdulkadir İnan’ın 4 tane özelliğini şöyle sıraladı:
1) Çalışma başarısı ve çalışma azmi;
2) Vatan ve millet sevgisi;
3) Gerçek bir araştırmacı, bilim adamı;
4) Alçak gönüllülüğü;
Abdulkadir İnan’dan birçok şey öğrendiğinden söz eden Zeynep Korkmaz, hocasının kart şeklinde yazıp sınıfa dağıttığı kâğıtlarda “kızım Zeynep” şeklinde hitap ettiğini anlattı. Zeynep Korkmaz’ın konuşmasını büyük bir merakla dinleyen katılımcılar, konuşma sonunda alkışları ile beğenilerini ifade ettiler.
Birinci oturumun ikinci konuşmacısı Abdulkadir İnan’ın yakın arkadaşı Zeki Velidi Togan’ın kızı İsenbike Togan’dı. Oturum başkanı Hadi Şenol, Abdulkadir İnan’ın günlük hayatı ile ilgili anılarını anlatmasını istedi İsenbike Togan’dan. Abdulkadir İnan ve Z.V.Togan yalnız ölümün ayırabildiği iki kader arkadaşıdır. Bunları Z.V.Togan’ın hatıralarından da biliyorduk. Bu ayrılmaz iki arkadaşın çocukları da her daim kendilerini “amca çocukları” olarak nitelendiriyorlar. İsenbike Togan da farklı bir şey yapmadı, “Abdulkadir Bey Amca” diye başladı konuşmasına. Babası Zeki Velidi Togan’la Abdulkadir İnan’ın aralarına hiçbir şeyin giremediği bir dostlukları olduğunu dile getirdi. İsenbike Togan, ilerleyen yaşlarda babasının sesinin çıkmadığını, A.İnan’ın ise kulağının ağırlaştığını söyledi ve sözlerine şöyle devam etti, “Bu nedenle babamın ağzı Abdulkadir Bey Amca’nın kulak hizasına denk geliyor böylelikle birbirlerini tamamlıyorlardı.” Bu iki arkadaşın bilim hayatında bir birine ters düştüğü olaylardan birisinin de “güneş teorisi” olduğunu söyleyen İsenbike Togan, fakat bu zıt düşüncelerin onları birbirinden koparamadığını, Abdulkadir İnan’ın “Güneş Teorisi” ile ilgili eserini Zeki Velidi Togan’a armağan ettiğini belitti. İsenbike Togan, Abdulkadir İnan’ın babasına Başkurtlarda yaşlı anlamına gelen “kart” sözcüğüyle hitap etmesine şaşırdığını ve İnan’a “Neden babama kart diyorsunuz? Siz ondan daha büyüksünüz” diye sorduğunu ve “Ben babana hürmeten kart diyorum” yanıtını aldığını söyledi. Abdulkadir İnan Zeki Velidi’den 1 yaş daha büyük olsa da ona daima saygı duymuştur. Bununla ilgili Abdulkadir İnan’ın Zeki Velidi Togan hakkında yazdığı “Büyük üstadım: Zeki Velidi Togan” başlıklı yazısını hatırlatmak yerindedir.
