Türkiye’de dijital okuryazarlığın artırılması ve internet bağımlılığının önlenmesi için atılan adımların daha etkili olabilmesi için daha kapsamlı ve entegre bir stratejiye ihtiyaç duyuluyor. Siyasi liderler ve politika yapıcılar, bu sorunun sadece bir sağlık sorunu değil, aynı zamanda sosyal bir kriz olduğunu kabul ederek, stratejik bir yaklaşım benimsemelidir.
İnternet, sosyal yapıyı dönüştürürken hem olumlu hem de olumsuz sonuçlar doğuruyor. Bir yandan, insanların bilgiye erişimini kolaylaştırıp, toplumsal değişimlere zemin hazırlıyor. Diğer yandan, geleneksel sosyal yapıları ve insan ilişkilerini, özellikle yüz yüze iletişimi bozabiliyor. Tüketimi, sahte haberlerin yayılmasını ve kutuplaşmayı artırması da cabası.
İnternet geleneksel iletişimi bozuyor.
İnsanlar artık yüz yüze yerine mesajlaşma, e-posta ya da sosyal medya üzerinden iletişim kuruyor. Bu durum, derinlikli sohbetlerin ve samimi ilişkilerin yerini daha yüzeysel ve sahte etkileşimlere ve arkadaşlıklara bırakıyor… Fiziksel iletişimin eksikliği de beden dili gibi önemli unsurların kaybolmasına yol açıyor. Bu da empati kurmayı zorlaştırabiliyor. İnternet bağımlılık noktasına gelmişse eğer en yakın çevrenizle bile iletişim kopabiliyor. Sizi bencilleştirirken, sorumluluk sahibi olmak gibi insani hususiyetlerinizi yok edebiliyor.
Kısa bir yasaklı dönemde gördük ki, en fazla bağımlılık yapan alanlardan biri instagram. Kapalı olduğu süre içinde insanların mutsuzluğu, önemli etkinliklerini ( sırf resmederek çevreye gösteremeyecekleri için) ertelemiş olmaları bile işin vahametini gösteriyor.
Son paylaşımlara hâkim olamamak, tüm postları görememek en popüler aktivitelerinden uzak kalanlar ve yaşamını onay alarak devam ettirenler için oldukça rahatsız edici bir durum oldu. Sosyal medya bağımlılığı da tıpkı diğer bağımlılıklar gibidir ve beynin düşünme ve ödül sistemini bozuyor. Beğenilmeniz ve onaylanmanız sakıncalı bir durum değil. Fakat buna bağımlı olmanız, işte bu problemli bir durum.
İnsanlar artık hareket halinde değil… Sosyal medya ve internetin yaygınlaşmasıyla birlikte daha çok izleyici konumuna geçti; dünyada olup bitenleri, anları ve duyguları izlemekle yetiniyorlar… Gerçek anlamda bir duygusal paylaşım ve eylem gerçekleştiremiyorlar. Tıpkı plastik çiçekler gibi, dışarıdan bakıldığında her şey güzel ve renkli görünebilir, ama altında sahte bir yapı var. Sosyal medyada paylaşılanlar genellikle gerçek duyguların yerine geçtiği için bu da iletişim ruhunun kaybedilmesi anlamına geliyor.
Türkiye’de internet bağımlılığı, her yaş aralığında özellikle de gençler arasında yaygın bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. Sosyal medya ve online oyunlar, gençlerin vakit geçirdiği alanlar haline gelirken, onların sosyal yaşamlarını ve akademik başarılarını olumsuz yönde etkileyebiliyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, internet kullanımının artışı ile birlikte, özellikle gençler arasında ruhsal ve sosyal problemler artış göstermekte.
Sonuç olarak;
Türkiye’de dijital okuryazarlığın artırılması ve internet bağımlılığının önlenmesi için atılan adımların daha etkili olabilmesi için daha kapsamlı ve entegre bir stratejiye ihtiyaç duyuluyor. Siyasi liderler ve politika yapıcılar, bu sorunun sadece bir sağlık sorunu değil, aynı zamanda sosyal bir kriz olduğunu kabul ederek, stratejik bir yaklaşım benimsemelidir.
Aileler, eğitimciler ve devlet kurumları, internet bağımlılığı ile mücadelede birlikte hareket etmelidir. Eğitim sisteminde dijital okuryazarlık derslerinin ve bağımlılığı önleyici programların artırılması, gençler için alternatif sosyal aktivitelerin teşvik edilmesi önemlidir. Ayrıca, yasaklarla değil de (özellikle de Tik TOK gibi) sosyal medya platformlarının denetlenmesi ve kullanıcıların korunması adına düzenlemelerin yapılması ile bu sorunun çözümüne katkıda bulunulabilir.
