Ülkemizin geleceğini kültürel, bilimsel ve teknolojik gelişmeler üzerinden değerlendirmek zorundayız. Adaletin olmadığı ve üretimin teşvik edilmediği bir toplum, ne kadar zengin görünürse görünsün, zamanla çöküşe sürüklenir. Bu nedenle, sürdürülebilir bir refah için eğitim, bilim ve adaletin temel taşlar olduğu unutulmamalıdır.
Toplumların zenginliği, sahip oldukları doğal kaynakların bolluğuyla değil; bilim, teknoloji, sanat, felsefe, edebiyat ve üretim kapasitesindeki seviyeleriyle ölçülür. Ekonomik göstergeler, kısa vadede zenginliği tanımlayabilir ancak uzun vadede kalıcı refah, ancak sürekli gelişim ve üretkenlik ile mümkündür. Aynı durum bireyler için de geçerlidir. Kişilerin zenginliği, yalnızca maddi varlıklarıyla değil; iş yapabilme kapasiteleri, akıllarını kullanabilme becerileri, kendilerini eğitme çabaları ve sürekli gelişime açık olmalarıyla belirlenir.
Örneğin, Arap ülkeleri ekonomik açıdan oldukça varlıklı gözükse de bu zenginlik, doğrudan kendi üretim güçlerine değil, topraklarında bulunan petrol kaynaklarına dayanmaktadır. Ancak bu tür bir zenginlik, sürdürülebilir değildir. Petrol tükendiğinde veya dünya ekonomisi fosil yakıtlara olan bağımlılığını azalttığında, bu ülkelerin ekonomik dengeleri hızla bozulacaktır. Bunun örneğini bireysel düzeyde de görmek mümkündür. Milli piyangodan büyük ikramiye kazanan kişilerin çoğunun, en fazla beş yıl içinde eski mali durumlarına döndükleri bilinmektedir. Çünkü üretmeden elde edilen zenginlik, bilinçsiz tüketim ve yönetim eksikliği nedeniyle hızla kaybolmaktadır.
Tarihte, üretmeden zenginleşen toplumların uzun vadede bu zenginliklerini sürdüremediği birçok kez görülmüştür. Eski toplumlar, ganimet savaşları ve yağmalarla kısa sürede büyük servetler elde etmiş, ancak üretim eksikliği nedeniyle bu servetleri kaybetmişlerdir. Benzer şekilde, günümüz dünyasında da doğal kaynaklar veya konjonktürel avantajlarla aniden zenginleşen ülkeler, sürdürülebilir üretim mekanizmaları geliştirmedikleri takdirde refahlarını koruyamamaktadır.
Gerçek zenginlik; bilim, eğitim, teknoloji, edebiyat, sanat ve felsefe gibi alanlarda ilerlemeyle mümkündür. Üretmeden, gelişmeden zenginleşen toplumlarda adalet de yoksa, bu zenginlik felaketle sonuçlanır. Yakın tarihimizde ve geçmişte bunun sayısız örneğini görebiliriz. Adaletin olmadığı toplumlar, zenginlik içinde yaşasa bile iç çatışmalar, zulümler ve toplumsal huzursuzluklarla anılır.
Doğada her şey çürümeye ve yeniden şekillenmeye tabidir. Güneş ışığı, karbondioksit ve karbon döngüsü, doğadaki yaşamın temel taşlarıdır. Ancak toplumların çürümesi, doğadaki gibi bir döngü yaratmaz; aksine, adaletsizlik toplumları hızla yok oluşa sürükler. Tarih boyunca birçok medeniyetin çöküşünün temel nedenlerinden biri, adaletsizlik ve yozlaşmadır.
Ülkemizde de adaletin ve eğitim sisteminin zayıfladığı dönemlerde büyük sorunlar yaşanmıştır. Uzun yıllar boyunca sınav sorularının çalınması gibi adaletsizliklerin yaşandığı bilinmektedir. Bu adaletsiz paylaşımın sonucunda, liyakatsiz kişiler akademik ve yönetim pozisyonlarına gelmiş, hakkı yenilen bireyler ise büyük mağduriyetler yaşamıştır. Peki, bu adaletsizlikten zarar görenler ne yapacaktır? Bunun geri dönüşü nasıl sağlanacaktır?
Ümitsizliğe kapılıp ilahi adaleti mi beklemeliyiz? Hayır. Toplumların çürümesi doğadaki karbon döngüsü gibi kendiliğinden bir dönüşüm yaratmaz; aksine, bu çürüme toplumların yok oluşuyla sonuçlanır. Türk milleti, çok geç olmadan adaleti yeniden sağlamalı, bilime, teknolojiye, edebiyata ve sanata değer vermeli ve üretime odaklanmalıdır. Aksi hâlde, torunlarımız için gelecek hiç de iç açıcı olmayacaktır.
Ülkemizin geleceğini kültürel, bilimsel ve teknolojik gelişmeler üzerinden değerlendirmek zorundayız. Adaletin olmadığı ve üretimin teşvik edilmediği bir toplum, ne kadar zengin görünürse görünsün, zamanla çöküşe sürüklenir. Bu nedenle, sürdürülebilir bir refah için eğitim, bilim ve adaletin temel taşlar olduğu unutulmamalıdır.
