Kazakistan’ın batısında yer alan Janaözen kentinde, sıvılaştırılmış petrol gazına (LPG) yapılan zamma karşı çıkan sürücülerin protestoları ülke geneline yayılmıştı.
Kazakistan’da Başbakan Askar Mamin başkanlığındaki hükümetin ülkede LPG fiyatlarına yapılan zamma karşı düzenlenen protestolar nedeniyle istifa ettiği duyurulmuştu. Son olarak Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre Başbakan Vekili görevini daha önce Başbakan Yardımcılığı görevini üstlenen Alihan Smailov’un üstleneceği açıklandı.
İşte Son 24 Saatte Yaşananlar
- Kazakistan Cumhurbaşkanı Kassym-Zhomart Tokayev, artan protestolar sonrası, hükümeti görevden aldığını duyurdu.
- Kazakistan başkenti Nur-Sultan’da 5-19 Ocak tarihleri arasında olağanüstü hal ilan edildi. Ayrıca, 23:00 – 07:00 saatleri arasında olağanüstü hal süresince şehirde sokağa çıkma yasağı getirildi.
- AGİT, Kazakistan’daki durumun yumuşatılması ve protestocular ile yetkililer arasında bir diyalog başlatılması çağrısında bulundu.
- Kazakistan’daki protestolar nedeniyle Kazak medya siteleri yurtdışından kullanılamıyor. Özellikle http://zakon.kz, http://tengrinews.kz ve http://vlast.kz ve Sputnik Kazakistan sayfası da kullanılamaz. Ayrıca, devlet kurumlarının web sitelerine erişim kesildi, Birkaç saat sonra açıldı.
- Eski kozmonot ve Kazak Hava Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Toktar Aubakirov, devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü’nün (CSTO) tüm üyelerini asker göndermeye çağırdı. (Ermenistan, Kazakistan, Kırgızistan, Rusya, Tacikistan, Beyaz Rusya)
- Kazakistan Cumhurbaşkanı, KGAÖ devlet başkanlarından yardım istedi. Kassym-Jomart Tokayev, ülkede yaşananları bir dış saldırganlık eylemi olarak gördüğünü söyledi.
- Rusya, Kazakistan’ın yardım talebine olumlu cevap verdi. KGAÖ onay süreci 30 dakikadan az sürdü. Rusya ilk etapta Kazak kuvvetlerine yardım etmek için Kazakistan’a özel harekat ve terörle mücadelede uzman gönderecek.
- Ermenistan Başbakanı Paşinyan, KGAÖ üyesi ülkelerin başkanlarıyla Kazakistan’daki durumla ilgili istişarelere başladığını duyurdu. Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev ile de telefon görüşmesi yaptığını söyledi.
- BDT İşleri Devlet Duma Komitesi Başkanı Leonid Kalaşnikof, Rusya’nın Kazakistan Cumhurbaşkanı Kassym-Zhomart Tokayev’in CSTO üye ülkelerine yaptığı yardım çağrısına yanıt vermek zorunda olduğunu duyurdu.
- Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, yıllardır muhalif aktivistleri tutuklayan, KNB’ye başkanlık eden iç istihbarat şefi Karim Masimov’u görevden aldı.
- Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (CSTO), Kazakistan’a barış gücü göndermeye karar verdi. İlk Rus uzmanların ülkeye giriş yaptığı bildirildi. Dönem lideri Paşinyan: Ülkede istikrarı sağlamak için Kazakistan’ın talebine olumlu karar verildi.
- Rusya liderliğindeki Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü, Kazakistan’ı saran şiddetli huzursuzluğu kontrol altına almak için ortak bir barış gücü göndermeyi kabul etti. Kolektif Güvenlik Anlaşması’nın 4. maddesi işletildi.
- Kazakistan’da başlayan protestoları, kendi ordusuyla bastırma gücü olmasına rağmen KGAÖ’nü yardıma çağırmasının aslında Kazakistan’da elitler arasında bir çekişmeye işaret ettiği iddia edildi. “Elitlerin iktidar savaşında Rusya taraftarları kazandı.”
- Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan dün Facebook üzerinden yaptığı açıklamada Rusya önderliğindeki eski Sovyet ülkelerinin Kazakistan’a barış gücü askeri göndereceğini açıkladı. Ne kadar asker gönderileceği belirtilmedi.