Kanada Avam Kamarası Çin’in Uygur Türklerine yaptıklarını oybirliğiyle bir soykırım olarak tanıdı. 266 vekilin katıldığı ve ret oyu çıkmayan oylamada iktidardaki Liberal Parti büyük oranda çekimser kaldı.
Başbakan Justice Trudeau ve çoğu kabine üyesi oylamaya katılmadı. Kanada, ABD’nin ardından Çin’in soykırım işlediğine karar veren ikinci ülke oldu.
Milletvekilleri hükümetten Uluslararası Olimpiyat Komitesi’ne “Çin soykırıma devam ederse 2022 Kış Olimpiyatları’nı Pekin dışında bir yere taşıyın” çağrısında bulunmasını da istedi.
Trudeau’nun kabinesinden yalnızca Dışişleri Bakanı Marc Garneau oylama sırasında Avam Kamarası’nda görüntülendi. Garneau, orada yaptığı konuşmada Kanada hükümeti adına çekimser kalacağını ifade etti.
Ana muhalefet lideri Erin O’Toole ise bu adımın “bazı ekonomik fırsatları kaçırmaya yol açsa bile insan hakları ve insan onurunun yanında olduklarını net bir şekilde göstermek” için bu oylamaya ihtiyaç duyulduğunu dile getirdi.
Bu ay Başbakan Trudeau’ya bir açık mektup yazan O’Toole, BBC World News’in Çin’deki kamplarda sistematik tecavüz, cinsel istismar ve işkence uyguladığını yazmasının ardından Çin’de yasaklanmasına da değinerek Çin’e karşı çıkma çağrısı yapmıştı.
Kanada’nın Çin’le ilişkisi son yıllarda kötüleşti. Oylamayla ilgili hafta sonu bir açıklama yapan Çin Kanada Büyükelçisi Cong Peivu, bunun “Çin’in iç işlerine karışmak” anlamına geleceğini ifade ederek şunu ekledi:
“Buna karşı çıkıyoruz çünkü bu gerçekleri yansıtmıyor. Sincan’da soykırıma benzeyen hiçbir şey yaşanmıyor.”
İnsan hakları örgütleri Çin’in son birkaç yılda en az bir milyon Uygur’u “yeniden eğitim kampı” adı verilen mekanlarda gözaltında tuttuğunu vurguluyor.
Kanada’da kabul edilen yasa, hükümete bu konuda yapması gerekenlerle ilgili bağlayıcı bir yol haritası vermiyor fakat bu alanda komşusu ABD’yi örnek alması gerektiğini belirtiyor.
Hem Biden yönetiminin Dışişleri Bakanı Anthony Blinken hem de Trump yönetiminin Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Çin’in Uygur Türkleri ve diğer etnik gruplara yaptıklarının bir soykırım olduğunu söylemişti.
Kaynak: BBC
