TBMM’de basın toplantısı yapan İYİ Parti Toplumsal Politikalar Başkanı ve Ankara Milletvekili Şenol Sunat Engelliler için yapılan KPSS sınavına 24 Ocak-12 Şubat tarihleri arasında başvuru yapamayan, geç başvuru süresini de kaçıran, özellikle kırsalda yaşayan engellilerin de başvuru yapmasını sağlayacak biçimde, engellilere yeniden bir başvuru hakkı verilmesini istedi.
Sunat’ın açıklamaları şu şekilde:
Engelli vatandaşlarımızın toplumsal yaşamın her alanında yer alabilmeleri, kimseye muhtaç duruma düşmeden hayatlarını idame ettirebilmeleri, temel hak ve özgürlükler ile insan haklarından tam ve eşit şekilde yararlanabilmeleri için ivedi şekilde hayata geçirilmesi gereken bazı düzenlemeler ve alınacak tedbirler vardır.
Engellilere verilen haklar bir lütuf değil, sosyal devlet anlayışında eşit yaşama hakkı kapsamında yapılması gereken düzenlemelerdir.
Engellilerin en büyük sorunlarından biri eğitim hakkından yararlanamamalarıdır. Engellilerin güçlendirilmesi eğitim ile mümkündür. Güvenli okullarda yaşam boyu öğrenme programları gerçekleştirilerek, engellilerin beceri düzeyi arttırılmalıdır.
EĞİTİMDE FIRSAT EŞİTLİĞİNİN ÖNÜ AÇILMALIDIR
Her şehirde, o şehirdeki özel eğitim gereksinimli öğrenci kapasitesine göre özel uygulama okulları açılmalıdır. Bu okullarda her engel grubu ve derecesine göre sınıflar oluşturulmalıdır. Eğitimde fırsat eşitliğinin önü açılmalıdır. Eğitimde kaynaştırma uygulamalarına toplumda ve çoğu zaman idareciler tarafından direnç gösterilmektedir. Kaynaştırma okullarında bu zihniyet değişmelidir.
Türkiye’de 14 fizik tedavi ve rehabilitasyon hastanesi, 9 ruh ve sinir hastalıkları hastanesi ve 96 Toplum Ruh Sağlığı Merkezi bulunmakta olup, söz konusu adı geçen bu merkezlerin sayısı arttırılmalı ve daha işlevsel hale getirilmelidir. Engelli bireylerin tüm sağlık giderleri devlet tarafından da karşılanmalıdır.
Şu an olduğu gibi ucuz ve engelli bireyler için sorun yaratan cihazlar yerine engelli birey için uygun, uzun ömürlü ve kaliteli ürünler bu kapsamda olmalıdır. (Özel tertibat ürünleri; ortez, protez, işitme engelliler için kulaklık, görme engelliler için gözlük ve baston, tekerlekli sandalye, akülü sandalye, afo, volkır, kanedyan v.b.)
Rehabilitasyon merkezlerinde engelli bireylerin rehabilitasyonu için verilen aylık 8 seans eğitim oldukça yetersizdir. Aylık minimum 12 seansa çıkarılmalıdır. Tek seferde tüm ihtiyaçları karşılayacak engelli raporu alma sistemine geçilmelidir. Ne için alındığını belirtmek zorunda kalmadan rapor yeniletme gerekmeksizin ihtiyaç olan her yerde kullanılabilmelidir.
Engelliler için ÖTV muafiyeti kapsamı genişletilmelidir. Engelli bireyler sürekli tedavileri için bir yerden başka bir yere gitmektedir. Bunun içinde araç gereklidir. Orana bakılmaksızın Ağır Engelli olan her bireye ve %90 yerine daha makul bir oranda engelli raporu olanlar ÖTV muafiyetinden yararlandırılmalıdır.
ENGELLİ PERSONEL YERLEŞTİRME KOTASI %3’DEN %6’YA ÇIKARILMALIDIR
Engellilerin toplum hayatıyla bütünleşmesini sağlamanın diğer bir kriteri de çalışma hayatında diğer bireylerle birlikte yer almalarına fırsat tanıyarak onların toplumsal yaşama tam ve eşit katılımlarının sağlanmasıdır.
Kamu kurumlarında 4.739, Özel sektörde 21.784 kişi bulunmaktadır. 2019 itibariyle 3000’ den fazla engelli memur kadrosu açığı bulunmaktadır. Engelli sınav sistemi engel durumuna göre yapılmalı, engelli bireylerin düzeyine uygun kitapçık verilerek hassasiyet ve ötekileştirme yapmadan sınava tabii tutulmaları sağlanmalıdır. Bu alımlarda en yüksek puandan başlanarak yerleştirme yapılmalıdır.
Engelli personel yerleştirme kotası %3’den %6’ya çıkarılmalıdır. Engelliler, ek göstergesi bulunmayan ve görev uhdesi belirsizliğinden ötürü sürekli ve ağır bir şekilde mobbinge maruz kalan Yardımcı Hizmetler Sınıfı kadrosundan, Genel İdare Hizmetleri kadrolarına geçirilmelidir.
Engelli girişimcilere daha çok destek verilmelidir. Hibe ve teşvik destekleri arttırılırsa daha fazla engelli bireyin hayata katılımı sağlanabilir.
Engelli maaşı ve bakıcı maaşı bağlanma şartları iyileştirilmelidir. Kişi başına düşen gelir asgari ücretin 3/1 şartı 18 yaşından büyükler için sadece bireyin geliri baz alınmalıdır. Ya da en azından kişi başına düşen gelir asgari ücret olarak değerlendirilmelidir. Bakıcı maaşında ise 3/2’si şartına bakılmaksızın ağır engelli olan her bireye bakıcı maaşı bağlanmalıdır.
Yönetmelikte yer alan erişilebilirlik kurallarına uymayan belediyeler, mimarlar, mühendisler, müteahhitler hakkında ağır yaptırım uygulanmalıdır. Engelli rampası, kaldırımlar, bina girişleri, yaya geçitleri, otoparklar v.b engelli bireylerin rahat erişebileceği şekilde olmalıdır.
Engelli bireylerin ailelerinin yaşam kalitesinin artırılması için gerekli adımlar atılmalıdır. Psikolojik ve sosyal rehabilitasyon desteği ile birlikte uzun yıllar çocuklarından ayrılmamış, dinlenme imkânı olmamış ebeveynlere nefes alma imkânı sağlanmalıdır. Evde bakılmayacak duruma gelen engelli bireyler için bakım merkezi sayısı ve hizmet kalitesi arttırılmalıdır.
ENGELLİ BİREYLER, PANDEMİ DÖNEMİNDE HİÇBİR ŞEKİLDE DİKKATE ALINMAMIŞTIR
Yaşadıkları sağlık sorunları ve yüksek risk grubunda bulundukları bilinmesine rağmen engelli bireyler, pandemi döneminde hiçbir şekilde dikkate alınmamıştır. Oysa engelli vatandaşların COVID-19 hastalığına yakalanma ve bu salgın hastalıktan ölme riski oldukça yüksektir.
Engelli öğrencilerin uzaktan eğitim imkanlarından, destekten yoksunluk, internete erişim ve ulaşılabilir-erişilebilir yazılım ve öğrenme materyallerinden yararlanma ihtimali düşünülmemiştir. Engelli öğrenciler için var olan sorunları daha da derinleşmiş ve bu husus da göz önüne alınmamıştır.
İş ve istihdam konusunda ise yaşadığımız salgın süreci, engelliler vatandaşlar açısından, tam bir dezavantaj dönemi olmuştur. Pek çok engelli birey işini kaybetmiş, istihdam imkanını yitirmiş ve işine geri dönme konusunda büyük zorluklar yaşamıştır.
EKPSS BAŞVURULARININ YENİDEN DÜZENLENMELİ
Engelli vatandaşlarımızın yardım beklediği en önemli düzenlemelerden biri Engelli Kamu Personeli Seçme Sınavı yani EKPSS başvurularının yeniden düzenlenmesi konusudur.
İki yılda bir yapılan Engelli Kamu Personeli Seçme Sınavının (EKPSS) 2020 yılına ait başvuruları tam da Elazığ depreminin olduğu gün olan 24 Ocak 2020 tarihinde başlamış ve 12 Şubat 2020 tarihinde sona ermiştir. EKPSS için belirlenen geç başvuru yapılan 11-12 Mart 2020 tarihlerinde de pandemi ilan edilmiştir.
COVİD19 pandemisi ile birleşen bu süreç; engelli bireylerin bilgiye, eğitime, sağlık hakkına ve diğer insan haklarına erişimde daha fazla güçlük yaşamalarına neden olmuştur. Sınav başvurularında, süresi içinde geçerli engellilik sağlık kurul raporlarını beyan etmek esastır.
COVİD pandemisinin çok öncesinden ilk kez engelli raporu almak ya da süresi bittiği için yenilemek isteyen engelliler, işleme başlamış olsalar da hastane sağlık kurullarında yaşanan yoğunluk nedeniyle, rapor alım randevuları ve devamında raporların sonuçlandırılması için uzun bir süreç gerekmektedir.
COVİD pandemisi kapsamında alınan önlemlerden biri de, engelli sağlık kurul raporlarına itirazlar, yenileme ve yeni başvuruların, ikinci bir talimata dek durdurulmuş olmasıdır. Bu nedenle engellilerin başlamış durumdaki tüm rapor işlemleri de sonuçlanamamıştır.
İKTİDARA ÇAĞRIMIZDIR; ACİLEN 24 OCAK-12 ŞUBAT TARİHLERİ ARASINDA BAŞVURU YAPAMAYAN ENGELLİLERE YENİDEN BİR BAŞVURU HAKKI VERİLMESİ GEREKİR
Bununla birlikte bize ulaşan çoğunluğu kırsal kesimde yaşayan engelliler, başvuru süreleri hakkında bilgi sahibi olamadıklarından dolayı başvuru süresini kaçırdıklarını ifade etmişlerdir. Pandemi süreci nedeniyle, EKPSS için yeni sınav tarihi 11 Ekim 2020 olarak belirlenmiştir.
İktidara çağrımızdır; Acilen 24 Ocak-12 Şubat tarihleri arasında başvuru yapamayan, geç başvuru süresini de kaçıran, özellikle kırsalda yaşayan engellilerin de başvuru yapmasını sağlayacak biçimde, engellilere yeniden bir başvuru hakkı verilmesi gerekir.
EKPSS’nin 11 Ekim 2020 tarihinde olması nedeniyle, gençlerin sınava çalışmalarında motive olabilmeleri ve geleceğe umutla bakabilmeleri için ek başvuru tarihleri bir an önce açıklanmalıdır.
Başvuru duyurusunun farklı engel gruplarının bilgiye erişimi dikkate alınarak, tüm engelli vatandaşlarımızın haberdar olabileceği bir biçimde farklı formatlarda yapılmalıdır.
EKPSS başvuruda, bu defaya mahsus olmak üzere süresi biten engelli sağlık kurul raporları geçerli sayılmalıdır.
Saygılarımla.
