İnsanların birbirleri hakkındaki haberleri, olayları, önemli ya da önemsiz ayrıntıları konuşmaları “dedikodu” olarak bilinir. İşyerlerinde de çalışanlar arasında sıklıkla dedikodu yapılmaktadır. İşletme içerisinde yapılan dedikodu, insanların belli bir gruba dahil olmak, grubun ve grup üyeliğinin devamını sağlamak ve zaman geçirmek için gerçekleştirdikleri değerlendirici, hızla yayılan ve yayılırken bozulan konuşmalardır. Aslında dedikodu işletme içindeki bir iletişim şekli olarak informel bir pratiktir.
İşletmelerde dedikodunun temelde bilgi taşıyıcısı, içtenlik üreticisi, etkileme ve eğlenme işlevleri bulunmaktadır. Bu işlevle hem birbirinden bağımsız hem de birbirinin tamamlayıcısıdır. Bilgi taşıyıcısı işlevi ile işletme içinde herhangi bir bilgi hızla yayılması söz konusudur. Örneğin; işletmeye yeni işe başlayan bir kişi dedikodu sayesinde işletme içindeki bireyler hakkında doğru veya yanlış bilgiler elde eder. Bu durum insan kaynakları yöneticilerinin üzerinde sıklıkla durdukları oryantasyon ve örgütsel sosyalleşmenin temelidir.
İkinci olarak içtenlik üreticilik işlevi, dedikodu sayesinde insanların birbirleriyle samimiyet kurması, iş arkadaşlığını özel hayata da taşımayı, dedikodu ağının içinde yer alarak işletmenin bir parçası olmayı ifade eder. Dedikodu ağının dışında kalan bireyler ise zor durumda kalmakta ve işletme zaman zaman önemli çalışanlarını kaybetmektedir. Son olarak ise eğlenme işlevi çalışanların iş ortamına eğlence katarak motivasyonlarını artırıcı bir etkinliğe dönüşebilmektedir.
İşletmelerde dedikodunun işlevselliği yönetildiğinde stres azaltma, bilgi arayışına hızlı çare bulma ve bireysel ilişkiler geliştirerek dayanışmayı güçlü kılmak gibi faydaları ortaya çıkacaktır. Negatif anlamda ise ayrıştırma, kontrol kaybı, yanlış bilgi yayma, zaman israfı gibi negatif görüşler ya da zararlar da oluşabilir. Bu nedenle işletme yöneticilerinin dedikodunun informel pratiğini etkin bir şekilde yöneterek, faydalarını artırmaya ve zararlarını da azaltmaya yönelik davranması gerekir.
Kaynak: Satınalma Dergisi
