Can Azerbaycan’ın hep yanında olan Türkiye, askeri eğitim iş birliğinde de kardeş ülkeye desteğini sürdürüyor. Cumhurbaşkanı Aliyev’in ‘Azerbaycan’da Türk ordusunun küçük modelini oluşturacağız’ sözünden hareketle iki kardeş ülke ordularının aynı standartlara kavuşmasına yönelik çalışmalar tüm hızıyla sürüyor.
Türkiye her zaman can Azerbaycan’ın haklı davalarında tüm imkanlarıyla yanında oldu. Askeri eğitim iş birliği, Azerbaycan ordusunun modernizasyonu faaliyetleri uzun süredir devam ediyor. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in “Azerbaycan’da Türk ordusunun küçük modelini oluşturacağız. Türk ordusu modeli bizim için en makbul modeldir” İfadelerinden hareketle iki kardeş ülke ordularının aynı standartlara kavuşmasına yönelik çalışmalarda belli bir aşamaya gelindi. Azerbaycan ordusunun işgal altındaki topraklarını kurtarma savaşı ve 24 saat süren son antiterör operasyonundaki başarısı, gelinen aşamayı göstermesi bakımından önemli. Ancak Azerbaycan bununla da yetinmedi, harcamaları artırmayı, yeni birlikler kurmayı, yepyeni bir Milli Savunma Üniversitesi kurmayı ve özel kuvvetlerin sayısını artırmayı öngören bir dizi yeni askeri reformu uygulamaya başladı.
Müfredatlar aynı
Bunların hepsini de Türk modeline dayandırdı. Yani yoğun bir şekilde askere alınan, piyade ve zırhlı birliklerin kullanıldığı Sovyet silahlı kuvvetleri modelinden, daha NATO tarzı profesyonel, hareketli kuvvetlere doğru geçiş ve önemli gelişmeler söz konusu… Bu kapsamda kardeş iki ülke arasında “akademik ordu” seferberliği de devreye girmiş durumda… Hem öğrenci akışı hem de akademisyen değişimi anlamında. Çünkü Mart 2022’de kurulan yeni Azerbaycan Milli Savunma Üniversitesi, standartları da Türkiye’deki Milli Savunma Üniversitesi’ne dayanan bir Türk modeli. Üniversitenin akademik şeması. Birimler, dersler, müfredatları tamamen Türkiye esas alınarak organize edilmiş. Bire bir aynı…
Harp okulunun geçmişi önceki zamanlara tarihlere ait ama üniversitenin kurulması ve temeli tamamen Türkiye’ye ait Türkiye modeli esas alınmış. Türkiye’den birçok insan buraya getirilmiş, Türkiye modeli bire bir uygulanmış. Değişim köklü. Yani “Umum milli lider” Haydar Aliyev zamanından 1993-1994’ten itibaren başlıyor ve devam ediyor, ölümünden sonra Cumhurbaşkanı seçilen oğlu İlham Aliyev dönemiyle de birlikte daha da artıyor, güçleniyor bu ilişki. 1993’te Haydar Aliyev göreve geldiğinde ilk işi orduyu güçlendirmek olmuştu. O ana kadar eğitim amaçlı Türkiye’den yüzbaşı, binbaşı düzeyinde ya da emekli askerler geliyordu.
Türkiye’ye geldiler
Haydar Aliyev ile birlikte iş resmiyete bindi. Azerbaycan’dan Türkiye’ye askeri öğrenciler gitti. O dönem Türkiye’de eğitim görenler yetişenler şu anda yönetim kademelerine geldiler. 2020 senesinden itibaren de askeri ilişkiler tam kapsamlı bir hale dönüştü. Eskilerde 100 civarında bir eğitim ekibi varken, şu anda bu rakam binlerle ifade ediliyor… Harp Okullarında karşılıklı periyodik aralıklarla subay, tabur, bölük komutanı değişiklikleri de oluyor bir süreliğine… Sınıf okullarına bakıldığında da her birinin başında Türkiye’de yetişmiş, kendi konularında, ihtisaslarında başarılı personel Azerbaycan sınıf okullarının başında.
İstihkam, topçu gibi. Yani iki kardeş üniversitedeki eğitim birbirine eşdeğer, paralel gidiyor. Her yıl yaklaşık 100 öğrenci Türkiye’deki Harp Okulları’na gidiyor, 500 kişi de Azerbaycan’da yetişiyor, aynı standartta askeri eğitim görerek…
İç içe, beraber yetişiyorlar yani.
İlk astsubay eğitimi
Azerbaycan Milli Savunma Üniversitesi’ni öğrenci kapasitesi anlamında besleyen iki tane askeri lise var, Biri Bakü’de diğeri Nahçıvan’da. Bakü’de olan yılda 300’e yakın, Nahçıvan’da olan ise 120 tane öğrenci veriyor. Toplam 450 öğrenci askeri liselerden karşılanıyor. Ayrıca bir de Tıp Fakültesi var, Türkiye’de kapanan GATA burada aynı şekilde devam ediyor… Azerbaycan ordusunda olmayan tek şey ise Astsubay Meslek Yüksek Okulu, ciddi anlamda eksiklikti o da ilk defa bu yıl kurulmuş… Başında da yine Türkiye’deki askeri okullardan mezun personel var. Türkiye’deki bütün kara, hava, deniz meslek yüksek okulları gezilip orası örnek ve esas alınarak Azerbaycan’da 9 ön lisans programında eğitim başlamış… Özellikle de teknik bilgi donanımı anlamında. Her türlü ateş ve silah, destek sistemi, elektronik haberleşme gibi teknik eğitimler veriliyor. Kara, hava, denizde teknik personel eksikliği de böylece giderilmiş olacak…
TEKNOFEST’e katılan harp okulu öğrencileri, gelecek yıl da festivalde hazır bulunacaklarını söyledi.
Azerbaycanlı subaylar, Tunca Bengin’e maket üzerinde gemilerin sistemleriyle ilgili bilgiler verdi.
Simülatör ya da maketler açısından hava ve denizdeki derslerin görseli oldukça zengin. Derslerdeki simülatör uçak ve gemi maketleri de NATO standartlarına uygun.
Kardeşlik olimpiyatı
Üniversitede Zafer Haftası nedeniyle Azerbaycan, Türkiye ve Gürcistan askeri öğrencileri arasında bir mini olimpiyat da vardı. Futbol, yüzme ve Atletizm (4×4) branşlarında öğrenciler takımlar halinde yarıştılar ama sonuçta kazanan hepsiydi. Çünkü takımlar karma yapılıyordu kardeşlik duygusunun pekişmesi amacıyla…
Hepsi aynı yerde
Azerbaycan Milli Savunma Üniversitesi’nin Türkiye’dekinden tek farkı Harp Okulu’nda kara deniz havanın beraber aynı yerde olması. Türkiye’deki gibi ayrı ayrı yerlerde değil. Harp okullarında şu anda yaklaşık 1600 karacı, 400 havacı, 50 tane de denizci öğrenci var. Hangisi doğru, ayrı yerlerde olması mı yoksa aynı yerde bulunmaları mı diye soruyorum. Aldığım yanıt şu oluyor: “Türkiye’de mevcut çok fazla. Türkiye’de dört tane ordu var. Bir ordu Azerbaycan’daki 5 Kolorduya eşit.”
Yönetim kademesindeki komutanlarla birlikte Azerbaycan Milli Savunma Üniversitesi’ni, Harp okullarını geziyoruz. Tabur binaları işgalden kurtarılan Şuşa, Füzuli, Cebrail, Gubatlı, Zengilan, Ağdam, Laçin isimlerini taşıyor… Kara, Hava, deniz sınıflarında Türkiye’deki Harp okullarından yetişmiş Azerbaycan subayları ders veriyor. Simülatör ya da maketler açısından hava ve denizdeki derslerin görseli oldukça zengin.
Online bağlantılarla dersler
Türkiye’deki yetkin isimlerle de işleniyor. Derslerdeki simülatör uçak ve gemi maketleri de eski Sovyet sistemi değil NATO standardına uygun. En çok ilgi gören derslerden biri de Coğrafi Analiz Sistemi… Türkiye’nin uzaydaki gözleri Rasat, Göktürk uydularıyla İHA’lardan gelen görüntülerle anlık arazi planlaması yapıyorlar. Yani Türkiye kendi iç güvenliğinde ne yapıyorsa aynısını işliyor, uyguluyor derslerde.
Harp okulu öğrencileri, Haydar Aliyev’in heykelinin önünde.
Barışın teminatı
İki kardeş ülkenin orduları arasında iş birliğinin daha ileri bir seviyeye taşınma çabaları giderek artan bir ivmede devam ediyor.
Askeri iş birliğinin geliştirilmesine ilişkin imzalanan ikili anlaşmalar doğrultusunda Türkiye savunma sanayinin geliştirilmesi, askeri uzmanların yetiştirilmesi konularında Azerbaycan’a destek veriyor. Azerbaycan ile Türkiye arasındaki askeri konulardaki bu işbirliği sadece Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri’nin güçlendirilmesi açısından değil, aynı zamanda bölgede barış ve güvenliğin, huzurun tesisi bakımından da büyük önem taşıyor…
Can Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in dediği gibi hep böyle yumruk gibi sımsıkı ol…
Türkiye dün de Azerbaycan’ın yanındaydı, bugün de yarın da… Sonsuza dek de hep yanında olacak…
Bu bize Atatürk’ümüzün de vasiyeti zaten:
Kederiniz kederimiz, sevinciniz, sevincimiz…
BİTTİ
