Bir evde tüketilen enerjinin büyük bir bölümü, ısıtma ve sıcak su sağlamak için tüketilir. Avrupa’da ısıtma ve soğutma için kullanılan enerjinin yaklaşık yüzde 70’i fosil yakıtlardan sağlanıyor. Fosil yakıtlar bize bir ısı kaynağı sağlarken, fosil yakıtların kullanımı karbondioksit gibi sera gazları emisyonu yoluyla çevreyi olumsuz etkiliyor. Son küresel trendler de ise bu durum fosil yakıt fiyatlarının artmasına neden oluyor. Kış aylarının başladığı bugünlerde, ısıtma çözümünüz ve enerji maliyetlerini düşürürken çevre üzerindeki etkinizi nasıl azaltabileceğiniz konusunda endişeleriniz olabilir. Isı pompaları bu endişelerinize çevreci bir çözüm sağlayabilir. Şimdi, ısı pompasının ne olduğuna, ne kadar verimli çalıştığına, çevre için nasıl daha iyi olduğuna ve bir ısı pompası çözümü seçerken ne kadar tasarruf edebileceğinize bakacağız.
Isı pompası nedir?
Çoğu evleri ısıtmak için yakıt yakılır veya elektriği ısıya dönüştürürek ısı enerjisi elde edilir. Isı pompaları da enerji kaynağı olarak elektrik kullanır. Ancak basit yapıları ve güçlü çalışmaları sayesinde ısı pompaları aynı amaca ulaşmak için çok daha az elektrik tüketir. Isı pompaları tükettikleri enerjinin yüzde 75 kadarını ortam havasından veya jeotermal enerjiden elde edebilmekte ve sadece yüzde 25 elektrik kullanmaktadır. Bu nedenle ısı pompaları, sıcak su sağlamak ve ısıtma için fosil yakıt kullanan sistemlerin yerini alabilecek eko-bilinçli çözümler haline gelmiştir.
Isı pompalarıyla ilgili yaygın bir yanlış bilinen şeylerden biri de, bunların sadece ısıtma ve sıcak su sağlama fonksiyonları için kullanılabileceğidir. Ancak soğutma fonksiyonu için de oldukça verimli olarak kullanılabilir. Isı pompalarının çalışma prensibi tıpkı klimalar gibidir. İçerideki havayı daha serin hale getirmek için iç havadaki ısıyı uzaklaştırır.
Hava kaynaklı ısı pompası nedir?
Birkaç çeşit ısı pompası vardır. Isı pompaları, işlevlerine ve ısının emildiği kaynağa göre sınıflandırılır. Piyasadaki en belirgin ısı pompaları, havadan suya ısı pompaları ve havadan havaya ısı pompaları gibi hava kaynaklı ısı pompalarıdır. Hava kaynaklı ısı pompaları, bazen havadan suya ısı pompaları olarak da adlandırılmaktadır.
Havadan suya ısı pompaları, ısıyı dışarıdan toplar ve ardından suya aktarır. Isıtılan su daha sonra radyatörlere veya yerden ısıtma sistemlerine dağıtılır. Isı pompalarında üretilen ısı, sistemdeki suya aktarılır. Bu sıcak su daha sonra sıcak su silindirinde depolanır ve musluklar, duşlar ve banyolar yoluyla eve dağıtılır. Havadan havaya ısı pompaları da ısıtma veya soğutma sağlamak için değiştirilebilir, ancak sıcak su sağlamaz.
Isı pompası nasıl çalışır?
Isı doğal olarak daha sıcak yerlerden daha soğuk yerlere doğru hareket eder. Tipik olarak, kışın dış hava iç havadan daha soğuktur. Ancak, dışarıdaki hava daha soğukken bir ısı pompası dışarıdan nasıl ısı sağlayabilir? Bunu anlamak için, hava kaynaklı çözümlerde en yaygın kullanılan ısı pompası şekline bakmak gerekir.
Her şeyden önce, ısının sistem boyunca dolaşacağı bir soğutucuya ihtiyacımız var. Dış havadan gelen ısı, dışarısı soğuk olsa bile evaporatör tarafından emilir ve soğutucu akışkana aktarılır. Bunun nedeni, dış ortam sıcaklıkları soğuk olduğunda bile, bir binaya iletilmek üzere havadan alınabilen iyi miktarda enerjinin olmasıdır. Örneğin, -18 santigrat’teki havanın ısı içeriği, 21 santigrat’teki ısının yüzde 85’ine eşittir. Bu bilimsel süreç sayesinde, soğutucu dış havadan ısı alır ve ısıtma ve sıcak su sağlamak için evin içine taşır.
Daha sonra ısı pompasındaki kompresör, soğutucu akışkanı sıkıştırmak için elektrik kullanır ve soğutucu akışkanın sıcaklığı yükselir. Sıkıştırılmış, yüksek sıcaklıktaki soğutucu gaz haline gelir ve gaz soğutucudan gelen ısının suya aktarıldığı kondansatöre hareket eder. Kondenserde ve genleşme valfinde ısı salındığında, gaz soğutucu soğur ve tekrar sıvıya dönüşür. Bu işlem tekrarlandıkça ısı pompası, mahalin ısınmasını ve sıcak suyunu sağlar. Bu işlem, yaz aylarında soğutmak için ısıyı uzaklaştırmak için de tersine çevrilebilir.