Namiq Hacıheydərli
Türkiye Türkçesine Aktaran: Feridun Yıldız
Eski Türkçe’de Aşina, Börteçine, Çine, Azerbaycan Türkçesinde Kurt, Boz kurt, Anadolu Türkçesinde Gök Börü, Gök kurt, Gök yele, Yalınsak (Yalkuzak anlamında) Kırgız Türkçesinde Coo borusu, Kazak Türkçesinde Kaskır, Kök çal, Tıva Türkçesinde Kuu pörü, Özbek Türkçesinde kök yal ve diğer isimlerin taşıyıcısı Bozkurt.
Eski Türk ve bozkurt karakteri
Bozkurtlar da Türkler gibi kurum halinde yaşar.
Bozkurt ailesinde baba ailenin başkanıdır.
Türk soylarına olduğu gibi bozkurt sürülerinin de tabi oldukları lideri var.
Bozkurt erkeğinin ömür bir dişi arkadaşı, dişisinin de sadece bir erkeği olur. Onlar birbirini kıskanırlar.
Dişisi ölen erkek bozkurt bir daha asla başka dişi kurtla yakınlık kurmaz ve Yalkuzak(Yalnız kurt) olur. Dişi bozkurt da aynıdır. Yalkuzak olan kurt çok tehlikeli olur. Artık onlar her şeyini ve yaşam anlamını kaybetmiş gibi davranır, kurt törelerini bile yok sayar, çok karamsar ve öfkeli olur.
Kar üzerinde hareket eden bozkurt sürüsü ayağını önde giden liderin izi üzerine koyarak gider. Onlarca bozkurtun gittiği yerde sanki üç-dört bozkurt keçmiş gibi ayak izi kalır.
Annesini, babasını veya bunların her ikisini kaybeden yavru bozkurt aç kalmak, ölmek tehlikesi ile yüzleşir. Öyle hallerde bozkurt ailesi ona babalarının yokluğunu unutturur, yetim kalan yavruyu diğer bozkurtlar «evlat alıyor.
Kurt evzilleşmeyen, özgürlüğünü sakınan tek hayvandır. Eğer o, ayağından tuzağa düşerse, özgürlüğünün elinden alınmasına neden olan tuzaktaki ayağından «vazgeçer, dişleri ile ayağını kopartır ve kalan üç ayağı ile kaçıp kurtulur.
Kurt olmayan olgunluğa, zayıflık ve hastalık kaynağına karşı amansızdır. Onlar doğanın en sağlıklı hayvanlarıdır. Dünyaya gelen yavrularından herhangi birisi hasta olursa onu hemen parçalar, diğer yavrularına yedirirler.
Kurtlar sürü halinde hareket eder. Av yaparken, doğadaki diğer canlılardan korunurken hayatta kalmanın en önemli yolunun birliğin korunup saklanmasında olduğunun farkındadırlar..
Kurtlar hiçbir durumda korku hissi duymazlar. Rakibine saldırı yaparken ilk olarak onun gözlerine bakar, bu yolla rakibinin gücünü ve korkup-korkmadığını belirler.
Kurt için soy ve kan temizliği çok önemlidir, yurduna, ailesine ve soyundan gelenlere çok bağlıdır. Ailesine ve yurduna tecavüz olurken kurdun öfkesi karşısında hiçbir canlı duramaz. Hatta intikam duygusuyla ilerleyen kurttan aslanlar bile ürker, yoldan çekilir.
Kurtlar sürü şeklinde ava giderken veya avdan dönerken sürünün geride kalan hasta üyesi olursa lider kurt tarafından parçalanıp öldürülür ki, diğer canlıların esiri olmasın.
Tüm hayvanlar tehlike anında bir adım geri çekilir, kurt ise bir adım ileri atılır.
Kurt düşmanına beklenmedik bir şekilde arkadan saldırmaz. Yüz yüze, gözbegöz durur, saldıracağını önceden belli eder.
Eğer bozkurt ona saldıran çok sayıda yırtıcının kapsamında çıkılmaz durumda kalırsa, esir olmamak için göğsünü parçalayıp kendini öldürür.
Kurt’un en tehlikeli hali yaralandığı durumdur. Avcı veya rakip canlı tarafından yaralanan kurt asla kaçmaz, aksine öfke ve kararlılıkla onu yaralayana saldırır.
İkinci Halife Ömer‘in bozkurt simgeli Türkler hakkında söylediği meşhur sözü vardır:
“Türkü yaraladınsa mutlaka onun işini bitir. Aksi takdirde o, geri dönecek. O zaman size aman vermeyecek. Türkler geri çekilmeyi, Kaybetmeyi kabul etmezler.”
