Sümeyye Aksu’nun özel haberine göre:
Tüm dünyada 50’den fazla ülkede saptanan Kovid-19 Omicron ailesinin son mutant virüsü “Eris” varyantı İngiltere, Fransa’dan sonra diğer Avrupa ülkelerinde de yayılmaya başladı. Dünya Sağlık Örgütü ise Eris’i izlenmesi gereken bir varyant olarak sınıflandırdı.Uzmanlar, son birkaç aydır neredeyse hiç akciğer tutulumu görülmezken son günlerde hem semptomatik hem de Kovid-19’a bağlı akciğer tutulumları görülebileceğini belirtiyor.
Eris varyantı Türkiye’de 9 kişide görüldü
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Kovid-19 varyantı Eris’in Türkiye’de 9 kişide görüldüğünü açıkladı. Koca ise “Endişe konusu yapılmayacak bir gelişme” olarak duyurduğu varyantla ilgili hasta etme gücünün düşük olduğunu belirtti.Hekimler ise yeni varyantın endişe verici olmadığını fakat test sayısını artırarak izlenmesi gerektiğini kaydediyor. Altınbaş Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Şevket Özkaya ve İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Bülent Ertuğrul, Eris varyantıyla ilgili Elips Haber’e açıklamalarda bulundu.
“Yeni varyantın bulaşıcılık oranı çok yüksek”
Bu yeni varyantın bulaşıcılık oranının yüksek olduğunu belirten Prof. Dr. Özkaya, DSÖ-Dünya Sağlık Örgütü’nün bazı ülkelerde Kovid-19′ a bağlı salgın nedeniyle hastaneye yatış, yoğun bakıma kabul ve ölümlerle ilişkin raporlardaki artışlara dikkat çektiğini belirtti.Eris varyantında ilk baştaki gibi ölümcül vakaların görülmeyeceğini söyleyen Özkaya, “Hafif grip gibi. Aslında daha önceden dik durduk ama maalesef Fransa ve İngiltere’de özellikle bu sinemalarda Barbie ve Oppenheimerfilminden sonra bu aktivitelerin artmasına bağlı çok hızlı yayıldı. Ülkemize de geldi. Grip virüsünün yeri bu yeni varyant alacak görünüyor. Yani hastalar artık grip oldu diyecek ya da işte kovid-19 olduğunu bilecek” dedi.
“65-70 yaş üstü yaşlılarımızda kronik hastalığı olanlarda risk var”
Kovid-19 ilk zamanlarındaki gibi kapanma ve yasak beklemediğini kaydeden Özkaya, tehlike arz eden bir varyant olmadığını söyledi. Grip virüsünün yerini bu yeni kovid-19 varyantının alacağını dile getiren Özkaya sözlerini şöyle sürdürdü;
“65-70 yaş üstü yaşlılarımızda kronik hastalığı olanlarda risk var. Gelen hastaların ağırlığına göre tekrar aşılayıp aşılamayacağımızı önümüzdeki günlerde karar vereceğiz. Şu an beklemiyoruz ama baktık Eris 65-70 yaş üstü akciğer tutulumlarıyla gelmeye başladı. Hastaneye yatışlar arttıysa onları korumak için aşı gerekli olabilir”
“Hastalık grip gibi geçtiği için test yapılmıyor”
Hastalık grip gibi geçtiği için çok test yapılmadığını vurgulayan Özkaya, “Aakciğer tutulumu olan vakalar gelirse o zaman test sayısı da vakalar da artacak. Şu an akciğer tutulumu olmadığı için çok fazla test de yapmıyoruz. Normal grip semptomları gibi geçiyor. Tat ve koku kaybı da ön planda. Bulaşıcılığı fazla ama biraz da toplum bağışıklığı dediğimiz durum var. Yani bağışıklık toplumda geçirildikçe sağlanıyor. Şunu söyleyeyim testleri insanları ayırt etmek için yapacağız. Yani sen pozitifsin evde kal diyeceğiz. Yoksa şu an öyle bir kritik hasta olmadığı için test yapmanın bir anlamı yok. Çünkü test pozitif çıksa daha ileri bir yaptırım olmayacak. Karantina olmayacak, tedavi vermeyeceğiz. Grip semptomlarıyla geçirildiği için test bize ekstra bir şey yaptırmayacak” ifadelerini kullandı.
“Tat ve koku kaybı ön planda”
Şu an ki semptomlarda tat ve koku kaybının ön planda olduğuna dikkat çeken Özkaya, “Eklem ağrıları, hafif ateş, halsizlik gibi seyrediyor. Bir de ishal vakaları da görmeye başladık. Öyle bir şey olduğu zaman 2 gün kendileri izole etmeleri istiyoruz. Semptomatik dediğimiz ateş düşürücü ilaçlarla takip ediyoruz. Yoksa ekstra bir şey yapmıyoruz. 3-4 günden sonra öksürük, nefes darlığı gibi şikayetler uzarsa hastaneye başvurmalarını öneriyoruz. Aksi takdirde hafif tat koku kaybı, ateş halsizlik eklem ağrıları gibi belirtilerde dinlenmelerini, ateş düşürücü kullanmalarını ve bol sıvı tüketmelerini istiyoruz” diye konuştu.
“Panikleyecek bir durum yok”
Varyantın toplumda yayıldıkça değişeceğini, yeni varyantların da ortama çıkabileceğini kaydeden Özkaya, “Dediğim gibi biz varyantlardan korkmuyoruz. Mutasyonlardan da korkmuyoruz. Grip gibi geçirildiği sürece toplumda ve kendiliğinden yeni varyantlar olup gidecek. Ama bizim için ölümcül varyantlar, ölümcül mutasyonlar önemli. O açıdan uyanık olmak zorundayız. Eğer bir kişi bir haftadan uzun süren öksürük, ateş, halsizlik, eklem ağrıları varsa mutlaka tomografi çekilip test yapılması lazım. Onun dışında bir hafta on günden uzun süren ağır kritik vaka olmadığı için şu an yeni varyantların ya da yeni mutasyonların bizim için toplum içinde risk yok. Yeniden salgın olacak gibi bir durum söz konusu ama panikletecek bir durum yok. Gerçekten hani şu an gençler için gripten farklı bir yanı yok. Sadece 65 yaş üstü mutlaka ve mutlaka aileler yaşlı hastalara dikkat etmeleri gerekiyor” değerlendirmesinde bulundu.
“Mutasyonla daha kolay bulaşabilme özelliğini kazanmış durumda”
Eris varyantının belirtilerinin kovid-19’un genel belirtilerinden farklı olmadığını söyleyen Prof. Dr. Ertuğrul, “Eğer hafif geçirilecekse üst solunum yolu enfeksiyonu şeklinde boğaz ağrısı, hafif kırıklık, ateş, burun akıntısı gibi geçer ama onun dışında grip benzeri bir yakınma da yapabilir. Yaygın kas ağrısı, eklem ağrısı, yüksek ateş bazen ishal yani sistem belirtileri de olabilir. Eris varyantı aslında omicrounun da bir alt varyantı. Ve yine o spike proteinli dediğimiz proteinde oluşan mutasyonla daha kolay bulaşabilme özelliğini kazanmış durumda. Zaten o nedenle yaygınlaşıyor. Yani diğer varyantlar eğer kolay bulaşabilme özelliğini kazanamıyorlarsa onlar kayboluyorlar. Bu kolay bulaşabilme özelliğini kazanan varyant hızla toplum içerisinde yayılmaya başlıyor” ifadelerini kullandı.
“İleri yaş ve alta yatan hastalığı olanları koruma altına almamız gerekiyor”
Tedbirleri elden bırakmamak gerektiğini vurgulayan Ertuğrul, “Sadece Eris açısından değil, kovid-19 açısından da tedbiri elden bırakmamak gerekiyor. Çünkü Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın açıklamasına da dikkat ederseniz özellikle ileri yaş ve altta yatan hastalığı bulunanları koruma altına almamız gerektiğini orada da belirtiyor” değerlendirmesinde bulundu.
“Aşıların etkinliği oldukça zayıflamış durumda”
“Şu anda Türkiye’de bulunan aşılar ne yazık ki aşıların oluşturduğu bağışıklık yanıttan kaçabiliyor” diyen Ertuğrul sözlerini şöyle tamamladı;
“Yani aşıların etkinliği oldukça zayıflamış durumda. Bu nedenden dolayı zaten Avrupa ve Kuzey Amerika’da hemen önümüzdeki bu sonbaharın içerisinde başlayacaklar. Yeni varyantlara karşı yeni modifiye yani yenilenmiş aşılar uygulamaya geçecek. Bunun için bence Sağlık Bakanlığı’nda bir an önce harekete geçmesi gerekiyor. Kovid-19 varyantlarıyla beraber olasılıkla her yıl aşı olmamızı gerektirecek bir hastalık gibi ilerliyor”
Sümeyye AKSU
