Bir sabah uyanıp aynaya baktığında, burnunu kocaman ya da sesinin değişip kalınlaşmış olması her insan da paniğe neden olur. Anlamsız, ayak, karın, göğüs ağrıları, her aynaya baktığında farklılaştığını görmek herhalde herkesin aynanın karşısından ayrılmamasına neden olur.
Böylesine büyük değişiklik sadece ergenin kendisini değil, çevresindeki insanlarında şaşkınlıkla onu izlemesine, incelemesine neden olur.
11-21 yaş doludizgin yıllardır. Her şey hızlı bir film şeridi gibi gelişir, değişir ve daha güzele doğru gider. Öyleyse neler olur? Bir bakalım…
11-15 yaş ön ergenlik dönemidir. Farklılaşmalar başlamıştır ama çok hızlı değildir. Ama bebeklik dönemindeki o hız, çocukluk döneminde yavaşlarken ön ergenlikle yavaş yavaş hız kazanır. 15-18 ayda ergenliği yaşar. Bu hızlı değişim süreciyle, değişen sadece beden, biyolojik yapı değildir. Sosyal sorumluluklar, roller, yeni toplumsal beklentilerle cabası, gençleri zorlar. Bir gelişme iyiye dahi gidiyor olsa bu kadar hızlı olunca ister istemez, beceriksizliği, öfkeli olmayı, küçük bir hareketle etrafı devirmeyi, küçük bir ses tonuyla bağırıyor hissi vermeyi başarırlar.
Eğer vaktinden önce bir gelişme olursa. Aile içinde sosyal rolleri üstlenmeye hazırlanmamış bir genç kız aslında erkek çocuklardan çok daha fazla etkilenir. Ailenin kültür yapısı, genç kızın ergenliğe hazır ya da şaşkınlık içinde girmesine neden olabilir. Ebeveyinlere düşen görev, çocuklarını gözlerken oluşabilecek değişikliklere için önceden çocuklara rehber olmalıdır.
Ergenlik dönemi çocuktan yetişkinliğe doğru bir geçiş dönemidir. Hızlı büyüme, cinsel dürtü artışı, kimliğin henüz tam olgunlaşmamış olması, toplumsal yerin henüz kesinleşmemesi, aileye bağımlılığın sürmesi gibi etkenlerle bu çağ sorunlarla yüklü fırtınalı bir dönemdir. Bir yandan ana-babaya bağımlılıktan kurtulma çabaları, gençte bencil davranışların arttığı ve çekinilmesi gereken bir ortam varmış izlenimi verir. Ayrıca cinsel kimliğini kabullenme, farklı cinsiyetle ilişkilerini düzenleme, toplumsal yerini araştırma ve bir mesleğe yönelme çabalarının gösterildiği 8-10 yıllık bir dönemdir.
Genç başkalarının kendisiyle ilgili düşüncelerini anlamaya çalışırken, kendi iç dünyasını da keşfetmeye çalışır. Cinsel, toplumsal, mesleki kimliklerini oturtmaya çalışması dikkat çeker. Genç bu dönemde kimlik bunalımı yaşayabilir. Değişik, farklı, özgün olmayı ister. Aile hiç istemediği halde genç kız mini etek giymeyi, erkek çocuk saçını uzatıp hatta iki perçem de röfle attırıp, küpe takmayı dener. Ama aile ses çıkarmaz ve sabırla beklerse, sonuçta; genç aldığı kültürün, yani ailesinin yapısına uygun bir tavır sergiler. Kimlik bunalımı her gencin kendi kimlik duygusunu kazanabilmesi için verdiği bir savaştır. Otoriteye baş kaldırma bu dönemde görülür. Okul başarısında iniş çıkışlar, bağımlılık yapan maddelere ilgi, arkadaş gruplarıyla olma isteği artmıştır. Ayrıca gencin kendi cinsel yapısı ve yeterliliği konusundaki, merak ve kuşkuları artmıştır. Zamanla cinsel yapısını ve yeterliliğini gerçekçi olarak kabullenişi ile cinsel kimlik kazanır
10-15 yaşlarda; iyi çocuk, başkalarını hoşnut etme, eleştiricilikten kaçınma, grubun beklentilerine uygun davranma eğilimi yaygındır. Aileler bu dönemde çocuğun dahil olduğu grubu pek merak ederler. Ama ailelerin bu merakı gidermeleri nerdeyse imkânsızdır. 18-20 yaşta genç insan haklarını gözetir. Kural ve yasalara uygun davranır.
Yüksek bir zeka, üstün bir duyarlılık, hızlı algılama ve insan hayatının zirvedeki halidir…Artık değil kendisini anlamak, sizi sizden iyi anlayan bir genç yetişkin olmuştur!. Eğer evlatlarınızla bu güne kadar iyi ilişkiler içinde bir süreç yaşadıysanız, o evlat hayatınıza genç bir arkadaş olarak girer…
