ABD’de bugün açıklanan tarım dışı istihdam Kasım ayında 200 binlik beklentilerin üzerinde 263 bin arttı. İşsizlik oranı ise %3,7’de kaldı. Açıklanan veri, artan faizlere ve resesyon endişelerine rağmen istihdam piyasasının gücünü koruduğuna işaret etti. Çarşamba günü, Fed Başkanı Powell’ın Aralık ayında Fed’in faiz artış hızının yavaşlatabileceği sinyali vermesi küresel piyasalardaki risk iştahını artırırken beklentilerden iyi gelen tarım dışı verisi sonrası küresel piyasalarda satışlar yaşandı. Powell’ın açıklamaları sonrası yükselişe geçen altının onsu 1.800 doların üzerine çıkarken, altının gram fiyatı 1.082,25 ile rekor kırdı. Türkiye’de dış ticaret açığı Ekim ayında yıllık %421,7 artarak 7,9 milyar dolara yükseldi. Haftaya pozitif başlayan ve hafta içinde karışık bir görüntü sergilemesine rağmen 5.000 sınırını aşarak 5.091,68 ile rekor tazeleyen BİST100 Endeksi, %1,82 kazançla 4.962,97 puandan haftayı tamamladı. Dolar/TL 18,56-18,70 bandındaki hareketine devam ederken, 19,37’li seviyelerden haftaya başlayan Euro/TL, 19,70 sınırını aştı. Yurt dışı yerleşik yatırımcılar, 18-25 Kasım haftasında reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 24,2 milyon dolar hisse senedi alımı, 2,9 milyon dolar Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS-Kesin Alım) alımı ve 0,1 milyon dolar Özel Sektör Tahvil satışı gerçekleştirdi. Aynı haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 1.982 milyon dolar azalarak 123.049 milyon dolara ve tüzel kişilerin döviz mevduatı 3.495 milyon dolar azalarak 81.849 milyon dolara geriledi. Türkiye dolar bazlı 5 yıllık CDS oranı hafta boyunca gerilemesine rağmen 500 sınırının üzerinde kalmaya devam etti.
Uzun vadede ne bekliyoruz…
6,91x olan BİST100 cari F/K çarpanı 7,8x olan 5 yıllık ortalamasına göre %10,4 iskontolu. Türkiye özelinde 2018 ve 2019 yılında artan piyasa volatilitesinin azalmasıyla Borsa İstanbul son dönemde önemli bir ralli yaparak rekor tazelemesine rağmen koronavirüs ve petrol fiyatlarındaki hareketler nedeniyle uluslararası endekslere paralel şekilde 2017 yılından beri en düşük seviyelerini de gördü. Mevcut çarpandaki ıskontoya rağmen önümüzdeki dönem için belirsizliklerin artıyor olması BİST için aşağı yönlü riskleri artırabilir.
2019’da tamamı ikinci yarıda olmak üzere toplam 1.200 baz puan indirime giderek politika faizini %12,00 seviyesine indiren TCMB, 2020’deki ilk 5 toplantısında 375 baz puan indirimle haftalık repo faizini %8,25’e çekti. 24 Eylül 2020’de son iki yıldaki ilk faiz artırımını gerçekleştirdi ve politika faizini 200 baz puan artışla %10,25’e çekti. 22 Ekim’deki toplantısında ise haftalık repo faizini %10,25 seviyesinde sabit bıraktı. Naci Ağbal göreve geldikten sonra yapılan 19 Kasım toplantısında haftalık repo faizi 475 baz puan artışla %15,00’e yükseltilirken 24 Aralık toplantısında ise haftalık repo faizi 200 baz puan artışla %17 seviyesine yükseltildi. 2021 yılı Ocak ve Şubat ayı toplantılarında faizde değişikliğe gitmeyen TCMB, 18 Mart’taki toplantısında haftalık repo faizini 200 baz puan artırarak %19’a yükseltti. 6 Mayıs, 17 Haziran, 14 Temmuz ve 12 Ağustos PPK toplantılarında ise faiz oranında değişiklik yapmayarak %19’da sabit bıraktı. TCMB, politika faizini 23 Eylül’de 100, 21 Ekim’de 200, 18 Kasım ‘da 100 ve 16 Aralık toplantısında 100 baz puan indirerek %14 seviyesine çekti. TCMB, 2022 yılının ilk toplantısında ise faizi değiştirmeyerek %14 seviyesinde sabit bıraktı. TCMB, politika faizini 17 Şubat, 17 Mart, 14 Nisan, 26 Mayıs, 23 Haziran ve 21 Temmuz tarihli toplantılarında değişiklik yapmayarak %14 olarak sabit bıraktı. TCMB, 18 Ağustos’ta 100, 22 Eylül’de 100, 20 Ekim’de 150 ve 24 Kasım tarihli toplantısında 150 baz puan indirim yaparak politika faizini %9,00 seviyesine çekti.
Ekim ayında %3,54 artan TÜFE’nin Kasım 2022 tarihli TCMB piyasa katılımcıları anketine göre; Kasım ayında %3,14, Aralık ayında %3,16, 2022 yılı sonunda %68,06 ve 12 ay sonrasında %37,47 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2022 sonunda 19,54, 12 ay sonrasında ise 23,35 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2022 sonunda 48,8 milyar dolar, 2023 yılında ise 31,1 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2022 ve 2023’te sırasıyla %5,1 ve %4,1 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %9,00, 3 ay sonrasında %9,00 ve 12 ay sonrasında ise %15,88 olması beklenmektedir.
Kaynak: BMD Araştırma
