Seçimden sonra, döviz piyasaları üzerindeki kontrolün hafiflemeye başlamasıyla dolar hızla yükselişe geçerken, aylardır kamu kontrolü ile tutunmaya çalışan TL’nin kayıpları da hızla derinleşti. Yılbaşında 18.70 lira olan dolar geçen hafta 28.75 lira seviyelerine kadar yükselerek rekor tazeledi. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in ekonomide rasyonel politikalara dönüleceğini açıklamasından bu yana TL’de yaşanan büyük değer kaybı dar gelirlilerin alım gücünün her geçen gün biraz daha azalmasına neden oldu. Vatandaşların alım gücündeki azalmanın en önemli göstergelerinden biri de asgari ücretin dolar karşında yaşadığı erozyon oldu.
OCAKTA 454.8 DOLARDI
Ocak ayında asgari ücret 8.506 lira olarak belirlendiğinde dolar 18.70 liraydı ve asgari ücretle 454.8 dolar alınabiliyordu. 30 Haziran’da dolar 26 liraya yükseldiğinde asgari ücrette 327 dolara kadar gerilemişti. Temmuz ayında yüzde 34 zam yapılarak asgari ücret 11.402 liraya yükseltildi. 1 Temmuz’da dolar 26 liraya ulaştı ve yeni asgari ücret hazirandaki kaybı telafi etse de ancak 438.5 dolara kadar çıkabilmiş ve yılbaşındaki karşılığına ulaşamamıştı. Ancak kasım ayında ulaştığımızda TL’deki artan kayıpla birlikte asgari ücretliler de dolar karşısında önemli bir kayıp yaşadı. 11.402 liralık asgari ücret ile bugünlerde 28.38 lira seviyelerindeki kurla sadece 401.8 dolar alınabiliyor. TL, dolar karşısında yıl başından beri yüzde 34 değer kaybederken ocak ayında 454.8 dolar (8.506 lira) olan asgari ücret 401.8 dolara (11.402 lira) gerileyerek çalışanların yılbaşından bu yana dolar bazında kaybı 53 dolara ulaştı.
10 ayda açlık sınırı 4.820 lira arttı
Mehmet Şimşek, 4 Haziran’da Hazine ve Maliye Bakanlığı koltuğuna oturduğunda tüketici enflasyonu yıllık bazda 39.59 düzeyinde seyrediyordu. Türkiye İstatistik Kurumu ekim ayında yıllık tüketici enflasyonunu yüzde 61.36 olarak açıkladı. Türk-İş’in açlık ve yoksulluk araştırmasına göre ocak ayında asgari ücret 8.506 lira olduğunda açlık sınırı 8.864 lira, yoksulluk sınırı ise 28.875 liraydı. Ekim ayında ise asgari ücret 11.402 lira iken açlık sınırı 13.684 TL’ye yoksulluk sınırı 44.573 liraya ulaştı. Ocak-Ekim 2023 döneminde açılık sınırı 4.820 lira arttı.