ABD’den dün yapılan açıklamada, (Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü) NATO müttefiki Türkiye’nin tepkisini çekebilecek bir adım atarak Güney Kıbrıs Rum Kesimi ile ilk kez askeri tatbikatlar yapılmasının planladığı bildirildi.
ABD Kongresi geçen sene Akdeniz’deki adaya uzun yıllardır uygulanan silah ambargosunu sona erdirme kararı aldığını açıklamıştı.
Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, bakanlığın “artan güvenlik ilişkileri” kapsamında ilk kez Güney Kıbrıs’ın askeri tatbikatlarına fon sağlayacağını aktardı.
Pompeo gazetecilere verdiği demeçte “Bu, Doğu Akdeniz’de istikrarı güçlendirmek için başlıca bölgesel ortaklarla ilişkileri güçlendirme çabalarımızın bir parçasıdır” ifadelerini kullandı.
Söz konusu iş birliği, yabancı subayları eğitmeyi ve dost ülkelerle ABD kuvvetleri arasındaki ortaklığı güçlendirmeyi hedefleyen Uluslararası Askeri Eğitim ve Talim (IMET) programına dahil edildi.
NE OLMUŞTU?
Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), ambargoya son verilmesine karşı uyarıda bulunarak bunun gereksiz bir gerilime sebep olacağını duyurmuşlardı.
ABD olası bir silahlanma yarışından kaçınma ve Yunan nüfusun bulunduğu adada barışçıl bir çözüm bulunmasını teşvik etme girişimi kapsamında 1987 yılında adaya silah ambargosu uygulamaya başlamıştı.
Yapılan eleştirilerde söz konusu kararın şu an Avrupa Birliği (AB) üyesi olan Güney Kıbrıs’ı başka ortaklar aramaya zorlayacağı ve bunun olumsuz sonuçlar doğuracağı belirtiliyor.
Türkiye, 1974 yılında adayı Yunanistan’a ilhak etmeye çalışan Kıbrıslı milliyetçilerin darbe girişimine yanıt olarak adanın kuzey kesimine çıkmıştı.
Daha sonraki yıllarda adada genel olarak barışçıl bir hava hakim olmuş ve adadaki Rum ve Türk liderler son yıllarda ilişkilerini ilerletmişti.
AB, son dönemde Türkiye’nin adanın kıyılarında doğal gaz ve petrol arama projeleri kapsamında yaptığı sondaj çalışmalarının yasa dışı olduğunu öne sürmüştü. ABD’li yetkililer de Washington’ın bölgedeki müttefiki İsrail ile Güney Kıbrıs ve Yunanistan arasındaki yakınlaşmayı teşvik etmişti.
