49 ülkede başlayan aşılama çalışmalarına rağmen koronavirüsün farklı mutasyonları ortaya çıkmayı sürdürüyor. Bilim insanları, İngiltere, Güney Afrika ve Brezilya’nın ardından ABD’de endişe veren farklı bir covid-19 mutasyonu tespit ettiklerini duyurdu. “A20C-US” adlı ABD türünün diğerleri gibi daha bulaşıcı olduğu tespit edildi.
ABD’li bilim insanları,24 saatten daha kısa bir süre içinde ülkede yayılan üç yeni mutasyonu açıkladı. Bunlardan “A20C-US” adı verilen ve Mayıs ayında Teksas‘da ortaya çıktığı tespit edilen mutasyonun diğerlerinden daha fazla endişe verici olduğu ifade edildi.
ABD’deki son mutasyonu keşfeden Güney Illinois Üniversitesi’nden bilim insanları, “20C-US”un virüsün insan hücrelerine girmek ve enfekte etmek için kullandığı başak proteini de dahil olmak üzere onlarca kez mutasyona uğradığını bildirdi.
ABD’DEKİ VAKALARIN EN AZ YÜZDE 50’SİNDEN SORUMLU
Bununla birlikte, araştırmacılar şu anda 20C-US’nin ABD’deki koronavirüsün en baskın varyantı olduğu ve ülkede vakaların en az yüzde 50’sinden sorumlu olduğunu tahmin ediyor. Ancak, mutant virüs henüz ülke sınırlarının çok ötesine yayılmadı.
“A20C-US” şu anda İngiltere, Güney Afrika ve Brezilya gibi ülkelerde keşfedilen diğer varyasyonlarla birlikte endişe veriyor. Ayrıca, ABD’deki yeni varyasyonun duyurusu, Ohio’luaraştırmacılarının ülkedekiiki yerli varyantın ilk keşfini duyurmasından sadece bir gün sonra geldi. Fakat, bilim insanları diğer iki varyantta A20C-US”ta olduğu kadar ciddi değişiklikler görülmediğini söyledi. A20-US’a ilişkin çalışmanın bulguları, bioRxiv.org’da bir ön-baskı makalesinde yayınlandı.
“NE KADAR ÇOK İNSAN ENFEKTE OLURSA, O KADAR MUTASYON ORTAYA ÇIKAR”
Öte yandan bilim insanları,ortaya çıkacak yeni mutasyonlar hakkında uyardı. Araştırmacılar, ne kadar çok insan koronavirüse yakalanırsa, bu son derece bulaşıcı varyantların o kadar fazla ortaya çıkacağına inanıyor. Çünkü,dünya genelinde vaka sayıları artması yalnızca ‘süper kovid’ varyantlarının yaygın hale gelmesi ve nadir kronik enfeksiyonları olan insan sayısı artması anlamına geliyor. Bu durum ise savunmasız vakaların daha yeni ve güçlü koronavirüs mutasyonlarınıngelişmesi için eşsiz bir fırsat getiriyor.
MUTASYONLARIN ORTAK ÖZELLİĞİ: HEPSİ DAHA BULAŞICI
Bununla birlikte, koronavirüs yerel popülasyonlara kendi adapte etmek amacıyla daha önce İngiltere, Nijerya, Brezilya ve Güney Afrika’da mutasyona uğradı. Ekim ayında, yüzde 50-70 oranında daha bulaşıcı olduğu belirtilen B117 varyantı şu anda Avrupa’da baskın hale geldi.Araştırmacılar, Güney Afrika, Brezilya ve ABD’deki varyantların hepsinin İngiltere’deki mutasyona gibi daha bulaşıcı göründüğünü, ancak daha ölümcül görünmediğini duyurdu.
MUTASYON AŞILARIN HEDEFLEDİĞİ BAŞAK PROTEİNİNDE GERÇEKLEŞTİ
Çeşitli ülkelerde ortaya çıkan tüm bu varyasyonların ortak özelliğini mutasyonun koronavirüsün vücuda tutunduğu başak proteininde meydana gelmesi oluşturuyor. Koronavirüs başak proteini sayesinde insanların ACE2 hücrelerine tutunuyor ve Kovid-19’a karşı geliştirilen aşılar bu proteini hedefliyor. Meydana gelen değişiklik ise virüsün daha bulaşıcı olması beraberinde getirirken aşıların etkinliği nasıl etkilediği hala araştırılıyor. Bununla birlikte,Pfizer/BioNtech aşısını geliştiren Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur şahin de dahil olmak üzere bilim adamları, aşıların mutasyonlara karşı işe yarayacağını düşündüklerini söyledi.
AŞILAR DOĞRU KULLANILSIN
Bununla birlikte, “A20C-US”u keşfeden bilim insanlarından biri olan Dr. AliMokdad, aşıların doğru bir şekilde uygulanmasına dikkat çekerek, “Mutasyonlara karşı aşı dozunun azaltılması veya yalnızca ilk dozun verilmesi konusundaki tartışmalar çok, çok tehlikelidir. Bir aşının virüsü çok, çok düşük seviyede yok etmesini istiyorsunuz. Ancak, vücudun bağışıklık geliştirebilmesi küçük dozlar yeterli olmayacaktır” değerlendirmesini yaptı.