ABD Başkanı Joe Biden, ocak ayında görevi Donald Trump’tan devralmasının ardından ilk yurt dışı ziyaretini Avrupa’ya düzenliyor.
İngiltere’deki G7 ve Belçika’daki NATO Zirvesi’ne katılan Biden, yarın AB Konseyi Başkanı Charles Michel ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile bir araya gelecek.
AB ve ABD arasında son olarak 25 Mayıs 2017’de gerçekleştirilen zirveye dönemin ABD Başkanı Donald Trump ile AB Konseyi Başkanı Donald Tusk ve AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker katılmıştı.
Ancak zirve, ikili ilişkiler için olumlu sonuçlar doğurmamıştı. Trump, 4 yıllık görev süresi boyunca “cehennem çukuru” ve “ticari hasım” olarak nitelendirdiği AB’yi sert biçimde eleştirdi.
İki küresel aktör, İran’la nükleer anlaşma, Paris İklim Anlaşması ve ilave gümrük vergileri gibi birçok konuda karşı karşıya geldi.
AB, ABD Başkanlığı’na Biden’ın seçilmesini AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’ın, 9 Kasım 2020’deki “Bizi hasım olarak görmeyen bir ABD Başkanı ile çalışma şansından memnuniyet duyuyoruz.” açıklamasıyla ortaya koymuştu.
AB Dış İlişkiler Konseyi, 22 Şubat’ta, video konferans yoluyla ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile küresel, dış siyaset ile güvenlik politikaları alanında görüş alışverişinde bulunmuştu.
AB Konseyi Başkanı Michel, 25 Mart’ta AB liderleri arasında düzenlenen zirveye, Biden’ı da davet etmişti.
Michel, “ABD Başkanı’nı gelecekteki iş birliğimiz hakkındaki görüşlerini paylaşması için toplantımıza katılmaya davet ettim. Transatlantik ittifakımızı yeniden inşa etme zamanı.” ifadelerini kullanmıştı.
Biden, böylece başkanlık koltuğuna oturmasından yaklaşık 2 ay sonra AB Liderler Zirvesi’ne video konferansla bağlanmış ve AB ile ABD arasındaki ilişkilerin yeniden canlandırılmasına bağlılığını dile getirmişti.
Beyaz Saray’ın yaptığı açıklamaya göre, Biden’ın toplantıda, “güçlü bir AB’nin, ABD’nin çıkarlarına olduğunun altını çizerek ortak demokratik değerlerin, dünyanın en büyük ticari ve yatırım ortaklığının önemini vurguladığı” belirtildi.
Açıklamada ayrıca “Başkan Biden, Çin ve Rusya da dahil ortak dış politika çıkarları konusunda birlikte çalışmak istediğini dile getirdi. Ayrıca Türkiye, Güney Kafkasya, Doğu Avrupa ve Batı Balkanlar konusunda da AB ile ABD’nin temasının sürmesi gerektiğini vurguladı.” ifadelerine yer verilmişti.
AB Dış İlişkiler Konseyi, 10 Mayıs’ta, ABD Özel İklim Temsilcisi John Kerry’le, 20 Mayıs’ta da ABD Ticaret Temsilcisi Katherine Tai ile fikir teatisinde bulunmuştu.
AB’den üst düzey bir yetkili, zirvenin gündemine ilişkin yaptığı açıklamada, hedefin geleceğe yönelik olumlu gündem belirlemek olduğunu belirtti.
Çin’in artan etkisi ve Rusya’nın istikrarsızlaştıran davranışlarının da liderlerce görüşüleceğini ifade eden yetkili, zirvenin sonunda görüşmenin Kovid-19, küresel ekonomik toparlanma, çevre, büyüme, ticaret, küresel ve bölgesel güvenlik konularından oluşan ana gündemini içeren bir ortak bildiri yayımlanacağını söyledi.
AB yetkilisi, “ABD Başkanı Biden, NATO Zirvesi marjında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşecek. AB-ABD zirvesinde Türkiye konusunun görüşülmesini bekliyorum.” değerlendirmesini yaptı.
Kovid-19 konusunda AB ve ABD’nin aşılamanın hız kazanmasını istediğini, ABD’nin de AB gibi aşı ihraç etmeye başlamasını beklediklerini dile getiren yetkili, aşılarda fikri mülkiyet hakları ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) reformu, AB ve ABD arasında güvenli seyahatin sağlanması gibi başlıkların da ele alınacağını kaydetti.
