21 Mayıs’ta İtalya’da G20 Başkanlığı tarafından Avrupa Komisyonu ile ortaklaşa düzenlenen Küresel Sağlık Zirvesi, İtalya Başbakanı Mario Draghi ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in ortak basın toplantısı yapması ve Roma Bildirgesinin imzalanmasıyla tamamlandı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Küresel Sağlık Zirvesi’yle ilgili değerlendirme yaptı.
DSÖ, COVID-19 nedeniyle her dakika 9 kişinin hayatını kaybettiğini ve daha da bulaşıcı ve tehlikeli varyantların riski arttıkça, Küresel Sağlık Zirvesi kritik bir noktaya geldiğine değinerek “pandeminin geleceği G20 liderlerinin elinde“ ifadesini kullandı.
Küresel Sağlık Zirvesi’nde verilen kararla, 100 milyon dozun üzerinde sınırlı aşı için hem finansal hem de (en önemlisi) hızlı bir şekilde faaliyete geçirmek için ülkelerle birlikte çalışacaklar. Ancak, önemli bir finansman açığı devam etmektedir.
Dünya Sağlık Örgütüne göre COVID-19 araçlarına (ACT) erişim hızlandırıcı “ACT-Accelerator” aracılığıyla salgının sonunu hızlandırmak, pandeminin sonuçlarını tedavi etmek için hükümetlerin teşvik paketlerine harcadıklarının % 1’inden daha azına mal olacak. Pandeminin ekonomik ve sosyal maliyetleri artmaya devam ederken, küresel dayanışma durumu daha da güçleniyor. Dünyanın artık harekete geçmek için G20’ye ihtiyacı var.
Zirvenin sonunda yayınlanan Roma Bildirgesinde, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve COVAX tarafından acil kullanım için onaylanan aşı dozlarının küresel olarak paylaşılmasına verdiği desteği vurgulandı.
ACT-Accelerator Özel Temsilcisi ve İsveç’in eski Başbakanı Carl Bildt, pandeminin seyrini değiştirmek için en kısa zamanda daha fazla eyleme ihtiyaç olduğunu vurgulayarak, “bu virüsün yayılmasını ve daha fazla mutasyona uğramasını durdurmak istiyorsak G20 ve G7 liderlerinin daha fazla önlem alması gerekiyor.” dedi.
DSÖ Genel Müdürü Dr.Tedros Adhanom Ghebreyesus şunları söyledi: “Artık küresel dengesizliği düzeltme fırsatımız var. Öncelikle ACT Accelerator için 18,5 milyar ABD doları fon açığını kapatmamız gerekiyor. İkinci olarak, ülkelerin on milyonlarca aşı dozunu COVAX yoluyla derhal bağışlamasına ihtiyacımız var – ki bu aşıların dağıtılması için üzerinde mutabık kalınan küresel mekanizma. Bugün yapılan cömert duyuruları memnuniyetle karşılıyoruz; Önümüzdeki haftalarda ve aylarda yüz milyonlarca doza daha ihtiyacımız olacak. Bağışların hızlı bir şekilde gerçekleşmesine yardımcı olacak şirketlere ihtiyacımız var ve COVAX’a taahhüt edilmeyen tüm dozlarda ilk reddetme hakkını 2021’de vermeliyiz. Üçüncüsü, gönüllü lisanslama, teknoloji ve teknik bilgi paylaşımı ve fikri mülkiyet haklarından feragat etme yoluyla tüm bu araçların üretimini acilen ve önemli ölçüde artırmalıyız. Kritik bir noktadayız. ACT Accelerator’ın oluşturulması, dayanışma ve eşitlik ilkelerine dayanan tarihi, ileri görüşlü bir çabayı temsil ediyor. Anı yakalayalım ve başladığımız işi bitirelim.”