Altı tekerlekli robot, görevinin tartışmasız en zorlu kısmına geldi. Dünya’dan yedi aylık 470 milyon km’lik bir yolculuktan sonra hızla Mars’a yaklaşıyor.
Kendini güvenli bir şekilde Kızıl Gezegene indirmesi gerekiyor bu aslında birçok uzay aracını şaşkına çeviren bir görev.
Ancak Perseverance başarılı olursa, Mars’ta geçmiş yaşamın işaretlerini bulmak için inanılmaz bir fırsata sahip olacak.
Bu kadar sofistike bir alet takımıyla gezegene hiçbir zaman bir bilim görevi gitmedi; hiçbir zaman bir robot bu kadar umut verici bir konuma sahip olmadı.
Hedeflenen konma bölgesi olan Jezero Krateri, bir zamanlar dev bir gölü tutan uydu görüntülerinde tüm ayırt edici özellikleri taşıyor. Ve bol miktarda suyun olduğu yerde, belki de biyoloji de vardır.
Perseverance, antik mikrobiyal aktivite izlerini aramak için çökeltileri eleyecek ve derinlemesine açacak. En uygun örnekler, Dünya’ya geri getirilmek için paketlenecek.
Nasa’nın Perseverance proje müdür yardımcısı Matt Wallace, “Ancak bu yüzey görevini başlatmadan önce, Mars’a inmemiz gerekiyor ve bu her zaman zorlu bir başarıdır” diye belirtti.
“Bu, uzay işinde yaptığımız en zor manevralardan biri. Mars yüzeyine gönderilen uzay aracının neredeyse % 50’si başarısız oldu, bu nedenle Jezero’da güvenli bir şekilde inmek için işimizin zor olduğunu biliyoruz.”
Perseverance, Perşembe günü geç saatlerde (GMT) Mars atmosferine girme yolunda hedefine doğru ilerliyor.
Seyreltilmiş havaya 20.000 km / s’den daha fazla hızla dalacak ve yüzeye ulaştığında bunu neredeyse yürüme hızına düşürmesi gerekecek. Bu Nasa mühendislerinin yarı şaka yollu bir şekilde “yedi dakikalık terör” dedikleri göz korkutucu bir olasılık.
Robotun koruyucu kapsülü, giriş hızını temizleme işinin çoğunu yapacak, ancak son üç dakikalık frenleme ve yüzey yerleştirme için süpersonik bir paraşüt ve bir roket jetpack veya “Gök vinci” gerekecek.
Mars görevlerini yerine getirmenin zorluğundan çok şey yapıldı ve birçoğunun başarısız olduğu doğru. Ancak istatistikler Perseverance lehine.
NASA tarafından gezegene yapılan 14 iniş girişiminden sekizi başarılı oldu.
Mühendisler Kaliforniya, Pasadena’daki Jet Tahrik Laboratuvarı’ndaki görev kontrolündeki işlemleri takip edecekler.
İniş sırasında keşif aracından gelen telemetri, üstte uçan bir uydu olan Mars Keşif Orbiter’i tarafından iletilecek. Ekip ayrıca doğrudan robotun kendisinden gelen bir dizi düşük veri tonunu dinleyecek.
Konma işlemini onaylayan bir sinyal Dünya’ya 20:55 GMT’de ulaşmaya başlayacak.
Şansımız yaver giderse, sadece birkaç dakika sonra Jezero’nun ilk fotoğraflarına bile bakabiliriz.
Jezero, adını Bosna-Hersek’teki bir kasabadan almıştır. Bazı Slav dillerinde “jezero” kelimesi aynı zamanda “göl” anlamına da gelir.
Bu 500 metre derinliğindeki çanak bir zamanlar batı duvarından krater tabanında havuza büyük miktarda su aktırıyordu.
Suyun girdiği yerde, bir delta oluşturmak için çökeltiler bile birikirdi. Perseverance bu özelliğin yanına inmeye çalışacak.
Jezero, yaşamın geçmiş varoluşunu ima edecek organik molekül türlerini koruma potansiyeline sahip killer ve karbonatlar da dahil olmak üzere birçok kaya türünü sergiliyor.
Özellikle cazip olan, antik gölün kıyısındaki çökeltilerin “küvet halkası” dır. Perseverance, Dünya’da stromatolit denen şeyi burada bulabilir.
Indiana, West Lafayette’deki Purdue Üniversitesi’nden bilim ekibi üyesi Dr. Briony Horgan, “Bazı göllerde bu büyük yapıları, bu büyük katmanlı höyükleri oluşturmak için etkileşen mikrobiyal matlar ve karbonatlar elde edebilirsiniz” dedi.
BBC News’e verdiği demeçte, “Jezero’da bu tür bir yapı görürsek, bunun için doğrudan bir kestirme yol yapacağız çünkü bu Mars astrobiyolojisinin kutsal kasesi olabilir” dedi.
Bilim adamları, Jezero’nun kaya türleri ve kimyalarının bize Mars’taki geçmiş yaşam hakkında söyleyebileceği şeylerle meşgul olurken, halk başka bir gezegeni daha önce görülmemiş ayrıntılarla deneyimleme hissine kapılabilir dedi.
Gezici, 20’den fazla kamera ile inecek (dört tanesi, konulduktan sonra çarpmaya gönderilecek olan Sky vincinde). Bunlar renkli ve yakınlaştırılabilir teknolojisi sayesinde kayıt altına alınacak.
Ayrıca iki mikrofon da yüzeye iniyor. Gezginin önünden hızla geçen rüzgarın sesini ve robotun tekerleklerinin kayalık arazide çıtırdarken çıkardığı gürültüyü de duyacağız.
Perseverance ile bir mini helikopteri uçurma deneyi büyük ilgi çekecek. Bu, inişten sonraki haftalarda robotun altından yere bırakılacak. Bu süreçte en az beş kısa uçuş yapmalıdır. Başka bir dünyada “Wright kardeşler” anı olarak tanımlanıyor.
Sebat, bir Mars yılı (687 Dünya günü) için Nasa’dan ilk fonu aldı.
Bu süre içinde, yüzeyde bırakılacak küçük tüplerde birkaç düzine delinmiş kaya örneğini önbelleğe alması bekleniyor.
Nasa ve Avrupa Uzay Ajansı (Esa), bu silindirleri on yılın sonuna doğru götürmek için milyarlarca dolarlık bir plan tasarladı.
Jezero malzemelerini eve göndermek için ikinci bir gezgini, bir Mars roketini ve dev bir uyduyu içeren karmaşık bir proje olacak.
Esa’daki robotik ve insan uzay uçuşu direktörü Dr. David Parker, “Bu takip görevlerini 2026’da göndermek istiyoruz, böylece örnekleri 2031’de Dünya’ya geri getirebiliriz,” dedi.
Örnekleri yeniden ayarlamak, Mars keşfinde mantıklı ve gerekli bir sonraki adımdır.
Perseverance, biyo-imzaya benzeyen bir şey keşfetse bile, kanıtlara itiraz edilebileceği neredeyse kesindir. Burada, eski yaşamın Dünya üzerindeki izlerine dair bilgilerin olduğunu ifade etti.
Kayaları daha ileri ve daha karmaşık analizler için geri getirmek, bu nedenle Kızıl Gezegendeki geçmiş biyoloji hakkındaki tartışmaların çözümlenmesinin tek yoludur dedi.
Kaynak:BBC
