21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü uzmanlarından Muhammet Kemaloğlu, Karabağ’daki son gelişmeleri kaleme aldı.
Kemaloğlu,
- Azerbaycan’da 10.000 Rus Askeri mi var?
- BM Barış Gücü bölgeye çağrılamaz mıydı?
- Rus askerleri gerçekten barışı sağlamak için mi Azerbaycan’dadır?
- Kimler kimin ülkesinde kime refakat ediyor?
- Karabağ’a daha ne kadar Ermeni getirilecektir?
- Karabağ’da 23 Gözlem Noktası (Karakol) kurmuş olan Rusya burada neler yapabilir?
- Azerbaycan Ne yapmalı? sorularının yanıtını verdi.
Kemaloğlu’nun değerlendirmesi şu şekilde:
Hepimizin de bildiği gibi 27 Eylül tarihinde başlayan Ermenistan’a ve onun desteklediği Karabağ’daki ayrılıkçı-terörist rejimine karşı yürütülen terörle mücadele operasyonu sonucunda (44 gün içinde) Cebrayil, Gubadlı, Zengilan, Şuşa, Füzuli illeri ve Rusya Devlet Başkanı Putin tarafından hazırlanan 9/10 Kasım 2020 tarihinde tarafların kabul ettikleri beyanname/ateşkes çerçevesinde Azerbaycan’ın, Kelbecer, Ağdam, Laçın illeri ve bunlara bağlı kasaba ve köyleri tekrar özgürlüğüne kavuşmuştu.
Bu tarihi zafer, Azerbaycan halkının, Azerbaycan’ın muzaffer ordusunun, devlet gücünün ve kardeş Türkiye Cumhuriyeti’nin eşi benzeri görülmemiş siyasi-hukuki ve askeri-teknik yardımları sayesinde elde edilmişti.
Savaşın devam ettiği sıralarda Güney Cephesinde Azerbaycan ordusu Ermeni ordusu kontrolünde olan Kapan şehrinin 3 ila 6 km uzaklığına kadar yaklaşmıştı. Yine Azerbaycan ordusu Hocalı, Hankendi, Ağdere, Hocavend illerinin de kontrolünü almak üzereydi.
Söylenenlerin aksine Azerbaycan Ordusunun şanlı harekâtı başarılı bir şekilde devam ederken kabul edilen beyanname gereği savaş geçici olarak durdurulmuş ve alınması an meselesi olan Azerbaycan’a ait Hocalı, Hankendi, Ağdere, Hocavend illeri ile Karabağ bölgesi dışındaki Kazak ilinin Yukarı Eskipara, Aşağı Eskipara, Barhudarlı, Heyrimli, Baganis Ayrım, Sofulu, Kızıl Hacılı ile Nahçıvan Bölgesindeki Sederek ilinin Kerki köyü hala ermeni işgali altında kalmıştır.
Evet Azerbaycan büyük bir zafer elde etmiştir.
Nahçıvan’dan açılacak karayolu/koridor vasıtasıyla,Türkiye, Azerbaycan ile sınır olmuş (ki zaten Nahçıvan Azerbaycan toprağıdır.) ve Azerbaycan’ın toprak bütünlüğü sağlanmıştır. (Bakü’de, Şeki’de, Kazak’ta oturan bir Azerbaycanlı, Ordubat’a, Keleki’ye doğrudan gidebilecektir.)
Savaşmadan/zayiat vermeden, mermi atmadan Kelbecer, Laçın, Ağdere kurtarılmıştır. Bu durumMadrid ilkeleri ile ortaya konulan söz konusu 7 illerinin 5+2 şeklinde boşaltılmasının somut halidir.
Yenilemez denilen Ermeniler bir toz gibi savurulmuş, 30 yıllık tahkimatları yerle bir edilmiş, Azerbaycan Ordusunun savaşma azmi ve kararlılığı tüm dünyaya gösterilmiştir. Paşinyan bile anlaşmanın “kendisi ve Ermenistan halkı için ‘son derece acı verici’ olduğunu” ifade etmiştir.
Azerbaycan içerisinde oluşturulan sözde Karabağ Cumhuriyeti tarihe karışmıştır. Bu anlaşmada Dağlık Karabağ’ın statüsü hakkında tek bir kelime yoktur.
Ermeni ordusu kendisini en az 10 yıl toparlayamayacaktır.
Ermenilerin bu yenilgisi tarihlerindeki en büyük yenilgisidir.
Ermeni diasporasının toz bulutu olduğu ortaya çıkmıştır.
Ancak tüm bunların yanında Azerbaycan topraklarına sözde Rus Barış Gücü adı altında özel birlikler getirilmiş ve kurtarılmış alanlar oluşturulmuştur.
9/10 Kasım 2020 tarihindeki Beyannamede “Madde 3-Dağlık Karabağ’daki temas hattı ve Laçin koridoru boyunca, Rusya Federasyonu barış gücüne ait 1.960 hafif silahlı askeri personel, 90 zırhlı personel taşıyıcı araç, 380 adet otomobil ve özel teçhizatlı araç konuşlandırılacaktır.” denmekte ancak bu beyannamenin imzalanmasından 20 gün geçmemişti ki 150 askeri nakliye uçağı Hankendi’ne inmişti.
28 Aralık 2020 tarihinde Rus Gazeteci Maksim Şevçenko, katıldığı bir radyo yayınında 10.000 Rus askerinin Karabağ’da konuşlandığını söyledi.
10.000 askerden (tek bir ülkenin askerlerinden) oluşan bir askeri birliğe barış gücü denebilir mi?
Ateşkesin ilanından bugüne kadar Karabağ’da sadece Rus askerleri görev almıştır.
BM Barış Gücü bölgeye çağrılamaz mıydı?
BM Barış Gücü unsurlarına karşı bir güvensizlik hissi var ise Türk Ordusu (Türkiye Ordusu)’nun Karabağ’a gitmesi/çağrılması neden gecikmiştir?
Rus askerleri gerçekten barışı sağlamak için mi Azerbaycan’dadır?
Maalesef bu konuda masada olanlar, kağıtta yazanlar ile sahada yaşananlar arasında çelişen durumlar söz konusudur.
Azerbaycan Ordusunun zaferi neticesinde Azerbaycan Devletinin denetimine geçen köyler, kasabalar sahada Rus Barış Gücü ve Ermeni ayrılıkçı unsurlarının denetimine geçmektedir.
Tarihsel gerçekler şunu göstermektedir ki 30 yıl içerisinde Rusya tarafından Moldova Transdinyester, Abhazya, Güney Osetya, Kırım, Donetsk ve Ukrayna Lugansk bölgeleri dahil olmak üzere birçok ülkede bulunan “Rus Barış Gücü” olarak adlandırılan askeri birlikler, Rusya’nın işgal ve ilhak politikasını yürüttüğünü göstermektedir.
Sovyetler Birliği’nin 366. Motorlu Tüfek Alayı da ilk olarak Azerbaycan’ın Karabağ Bölgesinde “barış gücü” adı altında konuşlandırılmıştı. Bu askeri birlik, 26 Şubat 1992’de Ermeni teröristlerle birlikte Karabağ’ın Hocalı şehrine karşı vahşi soykırımın işlenmesine katılmıştır.
Rusya şimdi de aynı siyaseti sürdürmektedir. 9/10 Kasım 2020 tarihinden yazımızı yazdığımız ana kadar hiçbir Azerbaycan birliği Laçın, Hocalı, Hocavend ve Hankendi illerine girememiştir.
Rusya Savunma Bakanlığı, 27 Aralık 2020’de “Rus barış gücü birliklerinin Dağlık Karabağ’da (Ruslar ısrarla Dağlık Karabağ kelimesini kullanmakta) Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri’ne ait 8 konvoya refakat ettiğini” açıklıyor.
Kimler kimin ülkesinde kime refakat ediyor?
14 Kasım 2020 tarihinden yazımızı yazdığımız ana kadar 46.513 ermeni (bugün-30 Aralık 2020-45 kişilik 7 otobüsle) Rus koruması altında Karabağ’da getirilmiştir. Getirilen bu Ermenilere Rusya vatandaşlığı verildiği iddia edilmektedir.
Yukarıda belirttiğim gibi her gün Karabağ’a otobüslerle ermeniler getirilmekte.
Rus askerleri denetiminde Karabağ’a getirilen bu Ermenilerin getirildikleri coğrafyalar bilinmekte midir?
Karabağ’a daha ne kadar Ermeni getirilecektir?
Karabağ’a getirilenler arasında Ermenice bilmeyenler ve Ermenistan ile hiçbir bağı olmayanlarda Karabağ’a getirilmektedir. Azerbaycan Devleti bu duruma karşı önlem almalıdır.
Azerbaycan’ın topraklarında işgalci olarak bulunan bu ermeniler savaş esnasında Ermenistan’ın farklı şehirlerine gitmişlerdi. Ermenistan, Karabağ’dan Ermenistan’a gelen bu Ermenileri Karabağ’a geri dönmeleri konusunda tehdit etmektedir. Böylece hem Karabağ’da ermeni nüfusunun varlığı korunmak istenmekte hem de Ermenistan’ın sosyal dengesinin bozulmasının önüne geçilmeye çalışılmaktadır.
Rusya tarafından Karabağ’da ermeni nüfusunun artırılması ile ileride herhangi bir halk oylaması veya benzeri bir girişimde ortaya çıkacak karar şimdiden değiştirilmek istenmektedir. Özellikle Hankendi ilinde baskın bir ermeni nüfusu ve nüfuzu oluşturulmak isteniyor.Rusya bunu sağlamak için de Azerbaycan ordusu Hankendi’ni almak üzere iken Barış/Ateşkes Beyannamesini zorla yürürlüğe koymuştur.
Rusya Savunma Bakanlığı resmi internet sitesinde yer alan ve Rus barış güçlerinin Karabağ’daki faaliyetlerini gösteren harita sık sık değişiyor. Rus barış güçlerinin kontrol bölgesi olarak haritada gösterilen bölgeler (14 Kasım 2020’den bugüne kadar) birbirinden farklıdır.Rusya Barış Güçleri’nin konuşlandıkları alanlar Karabağ’ın kuzey sınırını aşarak Azerbaycan’ın Terter ili sınırları içerilerine doğru genişletilmektedir.
Rusya’nın, Karabağ’da (Karabağ Ormanları’nda) 4000 ermeni askerinin varlığına göz yumduğu, Rus askerleri tarafından Karabağ’ın ormanlık alanlarına saklanmış ermeni askerlerine Karabağ mayın haritaları (hatta ermeniler tarafından yakında dönemde Azerbaycan’ın birçok sınır karakollarına saldırılar yapılmış ve birçok Azerbaycan askeri şehit edilmişti.) verdiği iddia edilmektedir.
Yaklaşık 50 gündür Karabağ’da bulunan Rus askerleri, Karabağ’daki Ermeni askerleri ve ayrılıkçı unsurları çıkarmak için bugüne kadar elde tutulur hiçbir girişimde bulunmamıştır.
Hatta Rus politolog Oleg Kuznetsov: “Barış gücünün Ermeni teröristlerinin saldırılarından önceden haberdar olduğuna ancak kasten onlara engel olmadıklarına inanıyorum.” diyerek, olayın tarafımızca iddia edilen kısmının doğruluğunu da gözler önüne sermektedir.
Yine Rusya’nın Don ve Gümrü askeri üslerinde ermeni askerlere özel eğitimler verdiğine dair duyumlar almaktayız.
Gözlem noktalarında bulunmakla görevli Rus askerleri Karabağ’da askeri tatbikatlar icra etmektedir.
Ayrılıkçı ermeniler Hocavend üzerinden saldırıya geçeceklerini açıklıyorlar.
Rus askeri komuta kademesi Hankendi, Hocalı, Ağdere ile Hocavend illerindeki ayrılıkçı ermeni militanları ile görüşmelere devam ediyor.
Rusya, Moskova-Hankendi arasında uçak seferleri başlatmaya hazırlanıyor. Ruslar bu havaalanın etrafına da Rusya’nın farklı bakanlıklarının birimlerinin temsilcilikleri için binalar yapıyor.
Karabağ Savaşında ve 30 yıl boyunca süren terör olaylarının çoğunda parmağı olan Arayik Harutyunyan Moskova’ya elini kolunu sallayarak gidebilmekte. Sözde şehitleri ve gazileri için Hankendi’nde törenler düzenlemekte.
Ermeni çiftler Azerbaycan toprağında bulunan ancak defacto Rus askerleri denetimine geçen Dadivank Manastırı’nda düğün yapabilmekte ve bu düğünün görüntülerini Rus askerleri çekmektedir.
Karabağ’da bulunan Rus güçleri, Karabağ’da bulunan okullardaki ermeni çocuklara özel güvenlik eğitimleri vermektedir.
Karabağ’daki Ermeniler Putin’i, Yılın Adamı seçmekte ve Putin’in resmini Hankendi’nin girişine asmaktadıralar.
Rus güçlerinin bulundukları alanlarda Rus bayrakları ile terörist unsurların paçavraları yan yana bulundurulmaktadır.
Rus Savunma Bakanlığı, Karabağ ile ilgili yayımladığı haritalarda Azerbaycan topraklarının isimlerini ayrılıkçı ermeni unsurların kullandığı şekli ile yayımlamaktadır.
Azerbaycan istemezse Rusların 5 yıl sonra Karabağ’dan çıkacağı ön görülmekte. Ancak 30 yıl boyunca işgalci/ayrılıkçı unsurlar Azerbaycan çıkarılamadı şimdi Ruslar buradan nasıl çıkarılabilir korkusu, Ruslar tarafından Azerbaycan halkı üzerinde bir baskı unsuru olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Karabağ’da 23 Gözlem Noktası (Karakol) kurmuş olan Rusya burada neler yapabilir?
5 yıl içerisinde buraya getireceği ermeni nüfusu ile ileride Hocalı, Hankendi, Hocavend ile Ağdere illerinde çıkacak veya çıkabilecek bir toplumsal kargaşa/ayaklanma/kalkışmada Ermenileri korumak maksadıyla buradan çıkmayacaktır.
Azerbaycan Ne yapmalı?
Karabağ bölgesinde, Hocalı, Hankendi, Hocavend ile Ağdere illerinde terörle mücadele operasyonlarını başlatmalıdır.
Türk Barış Gücü’nün Karabağ’ın tamamında konuşlanmasını hızlandırmalıdır.
Azerbaycan-Ermenistan ülke sınırları boyunca özellikle de Laçın koridorunda güvenlik ve kontrol tamamen Azerbaycan güvenlik birimlerince sağlanmalıdır.
Takviye güç olarak Türkiye Ordusu Azerbaycan askerlerine eşlik etmelidir.
Karabağ’da yaşayan Azerbaycan vatandaşı olan Ermenilerin sorunları var ise bunun giderilmesi Azerbaycan mercileri tarafından sağlanmalıdır. Rus birliklerinin Karabağ’da yaşayan Azerbaycan vatandaşı Ermenilerle teması en az seviyeye indirlmelidir.
