Yakın zamana kadar tarımda kendine yetebilen Türkiye, yanlış tarım politikalarının sonucunda ithalata bağımlı hale geldi. Türkiye sadece geçen yıl tarım ürünleri ithalatı için 14 milyar dolar (yaklaşık 500 milyar lira) harcamak zorunda kaldı. Yüksek maliyetleri yönetemeyen üretici tarımdan çekilirken, Türkiye gıdada ithalata bağımlı hale geldi. Ülke için stratejik öneme sahip, buğdayı, fındığı, çayı bile ithal eder duruma düştük.
ÜRETİMDEN ÇEKİLİYORLAR
Yerel seçimlerin sona ermesiyle birlikte AKP iktidarı, 4 yıllık seçimsiz döneme girince fındık, çay ve buğday gibi stratejik ürünlerin taban fiyatlarını açıklarken, adeta üreticiyi cezalandırdı. Üreticinin maliyet kalemlerinde yüzde 100’ü aşan artışlar yaşanırken, çiftçiye verilen taban fiyatlar maliyetleri bile karşılayamaz noktaya geldi. Oysa Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin (TZOB) verilerine göre son bir yılda mazot fiyatlarında yüzde 109, gübre fiyatlarında yüzde 56.4, ilaç fiyatlarında ise yüzde 66.6’lık artış yaşandı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı resmi enflasyon ise mayısta yüzde 75.45’e ulaştı. Son olarak Toprak Mahsulleri Ofisi, buğday alım fiyatını sadece yüzde 18.9 artışla 11 lira olarak açıkladı. Üreticiler ise bu fiyatlara isyan ederek buğdayın üretim maliyetinin 10.8 lira olduğuna dikkat çekti. 27. Dönem Edirne Milletvekili ve Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Okan Gaytancıoğlu, geçen yıl Türkiye’nin tarım ürünleri ithalatının 14 milyar dolara ulaştığını anımsatarak, “Bu yıl son açıklanan taban fiyatlar dikkate alındığında çiftçilerin maliyetleri kontrol edip üretimi sürdürmesinin olanağı kalmadı. Zaten veriler de Türk çiftçisinin artık, üretimden çekilmeye başladığını gösteriyor” dedi.
Börülce Brezilya’dan, zeytin Suriye’den
Türkiye nar üretimini her yıl artırmayı hedeflerken, Rusya, Polonya ve Litvanya’dan 2.2 milyon dolarlık nar aldı. Donmuş portakal Çin’e 1.1 milyon dolar ödedik. 2023’te İran ve Suriye’den 4.8 milyon dolarlık karpuz ithal ettik. Ülkemizde ormanlarda bolca bulunan kestane de ithal ürünler arasında. Geçen yıl 2.4 milyon dolarlık kestane ithal edildi. Çiftçinin ürünleri elinde kalırken, Türkiye, 2023’te Madagaskar ve Brezilya’dan 2.1 milyon dolarlık börülce ithalatı yaptı. Zeytinyağı ihracatında rekor hedefleyen Türkiye, 2023’te Suriye ve Belçika’dan 2.2 milyon dolarlık zeytin ithalatı yaptı.
Çiftçiler artık üretimden çekiliyor
Başta buğday olmak üzere hükümetin açıkladığı tarım ürünlerine ilişkin fiyatların, çiftçiye ‘üretme’ mesajı içerdiğini kaydeden Türkiye Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez, ithalata bağımlı politikaların hükümet tarafından dayatıldığını söyledi. Suiçmez, “Rusya ve Ukrayna’dan buğday alımımız gelecek yıllarda da devam edecek. Çünkü nüfus belli, üretim alanları belli. Buğday üretiminden kaçış var. Üretimde kendimizi karşılayamayınca, ithalat kaçınılmaz” dedi. Sayime BAŞÇI
