Resmi Gazete’de önceki gün yayımlanan karara göre; 1990 yılından bu yana yürürlükte olan Seferberlik ve Savaş Hali Tüzüğü kaldırıldı. Yeni Seferberlik ve Savaş Hali Yönetmeliği yayımlandı. Seferberlik ve savaş hali kararı alma yetkisi Bakanlar Kurulu’ndan alınıp Cumhurbaşkanlığı’na verilmiş oldu. CHP Aydın Milletvekili ve TBMM Adalet Komisyonu CHP Grup Sözcüsü Süleyman Bülbül, “Bu düzenlemeyle birçok yasal hak ve özgürlük sınırlandırılıyor. Örgütlü barışçıl eylemlerin baskıcı iktidar tarafından ayaklanma olarak adlandırmasının önü açılacak” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla seferberlik ve savaş haline ilişkin yeni yönetmelik Resmi Gazete’nin önceki günkü sayısında yayımlandı. 24 Mayıs 1990 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan “Seferberlik ve Savaş Hali Tüzüğü” 34 yıl sonra yürürlükten kaldırıldı. Bunun yerine “Seferberlik ve Savaş Hali Yönetmeliği” getirildi. Düzenlemeye göre daha önce Bakanlar Kurulu kararıyla alınan seferberlik ve savaş hali ilanı kararı cumhurbaşkanı tarafından alınabilecek.
Cumhurbaşkanı, savaşı gerektirecek bir durumun baş göstermesinin yanı sıra “ayaklanma olması, vatan veya Cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli bir kalkışmanın veya ülkenin ve milletin bölünmezliğini içten veya dıştan tehlikeye düşüren davranışların ortaya çıkması” durumunda seferberlik ilan edebilecek. Yeni Seferberlik ve Savaş Hali Yönetmeliği’ne göre, Cumhurbaşkanı artık “ayaklanma ve kuvvetli veya eylemli kalkışma” ortaya çıkması durumunda doğrudan seferberlik ilanına karar verecek.
KHK’LİLER GÖREV ALACAK
Bir diğer dikkat çeken madde ise KHK’lilerin seferberlik sırasında yedek er olarak göreve çağrılabilecek olması. Böylece; TSK, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı’ndan çeşitli nedenlerle ayrılan, terhis olan veya çıkarılan askerler, ilişikleri kesildiğinde, ayrıldığında veya sözleşmeleri feshedildiğinde “yedek er” kaynağına alınacak. Olağanüstü hal (OHAL) dönemlerinde kanun hükmünde kararnameler ile (KHK) TSK’dan, kamu görevi veya meslekten ihraç edilenler göreve çağrılabilecek. Yani 15 Temmuz darbe girişimi sonrası TSK’den ve meslekten ihraç edilenler de seferberlik ve savaş halinde yedek personel olabilecek.
“AYAKLANMA” VURGUSU
Kararı Cumhuriyet’e değerlendiren CHP Aydın Milletvekili ve TBMM Adalet Komisyonu CHP Grup Sözcüsü hukukçu Süleyman Bülbül, “Bu düzenlemeyle birçok yasal hak ve özgürlük sınırlandırılıyor. Yani örgütlü barışçıl eylemlerin baskıcı iktidar tarafından ayaklanma olarak adlandırmasının önü açılacak. Cumhurbaşkanı Gezi eylemlerini kendisine yönelik siyasi bir kalkışma olarak değerlendirdi. Bu maddeyle Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’nu uygulamak isteyen barışçıl gösterilere “Ülkenin ve milletin bölünmezliğini içten veya dıştan tehlikeye düşürüyor, seferberlik ilan ediyorum” diyecek. Bu anayasaya aykırı bir düzenleme” ifadelerini kullandı. Bülbül, KHK’lilerle ilgili bölüm için “Siz KHK’lilere ekmek vermiyorsunuz. Onları kamu görevlerinden attınız ama seferberlik olursa ‘Gel kardeşim’ diyorsunuz. Tehlikeli gördüğün insanlara ‘Ülkeyi savunalım’ diyorsun. Bu büyük bir skandaldır” dedi.
