Meltem Güneş / ANKARA – Ev ve iş yerlerinde toplanan bitkisel atık yağlar ekonomiye kazandırılıyor. Dönüştüren Kadınlar Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Nagihan Yılmaz, şu anda toplanılan bitkisel atık yağ ve bundan üretilen biyodizelin ekonomik büyüklüğünün 78 milyon dolar olduğunu belirterek, Türkiye’deki kapasitenin bunun çok daha üzerinde olduğunu söyledi.
Hanelerin biriktirdiği en az 5 litrelik atık yağı almak için çalışma başlattıklarını anlatan Yılmaz, “Vatandaş atık yağın litresiyle 14-18 lira gibi bir kazanç elde edebilir” dedi.
Yılmaz, bir grup gazeteciyle sohbetinde, ev ve iş yerlerinde kullanılan bitkisel atık yağların ekonomik değerine ve çevresel etkisine dikkati çekti. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın verilerine göre 2023 yılında toplam 35 bin ton bitkisel atık yağ toplandığını belirten Yılmaz, “Ülkemizde bitkisel atık yağ ve bundan üretilen biyodizelin ekonomik büyüklüğü 78 milyon dolar. İlk etapta minimum 100 bin ton bitkisel atık yağ toplama hedefi var. 100 bin ton toplandığında sektörün ekonomik büyüklüğü 175 milyon dolar olacak” diye konuştu.
Türkiye’nin enerjide dışa bağımlı olduğunu anımsatan Yılmaz, “Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, petrol dağıtım şirketleriyle ilgili yönetmeliğinde, ‘motorine en az binde 5 yerli tarım ürünlerinden veya bitkisel atık yağlardan üretilmiş biyodizel katılması zorunlu’ ifadesini kullanıyor. Bunları tekrar enerjiye dönüştürebiliriz” ifadelerini kullandı.
Sitelere de gelir
Aynı zamanda DG Doğru Geri Kazanım Kurucu CEO’su da olan Yılmaz, bazı ilçe belediyeleriyle hanelerin biriktirdiği atık yağların toplanmasına ilişkin bir model geliştirdiklerini, toplanan yağlar için vatandaşların kent kartlarına para yüklendiğini, bu modeli Türkiye genelinde yaygınlaştırmak istediklerini söyledi.
Yılmaz, “Evinde en az 5 litrelik bitkisel atık yağ biriktirenlerden bizi aramaları halinde gidip yağlarını alıyoruz. Vatandaş atık yağın litresi için 14-18 lira gibi bir kazanç elde edebilir. Şu anda bu sistemi uyguladığımız Sıfır Atık Belgesi olan bazı toplu konut siteleri de mevcut. Toplanan yağları alarak sitelere de gelir kalemi oluşturuyoruz” dedi.
‘Uçak yakıtı üretilebilir’
Bitkisel atık yağlardan şu anda sadece biyodizel üretimi yapılabildiğini söyleyen Yılmaz, taslak bir yönetmelik üzerinde çalışıldığı bilgisini verdi. Yılmaz, bu yönetmeliğin yayımlanmasıyla bitkisel atık yağların havacılık yakıtı üretiminde de kullanılabileceğine işaret etti. “1 litre atık yağ, 1 milyon litre içme suyunu kirletiyor” diyen Yılmaz, toplumda bitkisel atık yağ toplama ve geri dönüşüm bilincinin gelişmesi gerektiğini, buna da mutfaktan başlanacağını söyledi.