İran, ilk kez doğrudan İsrail topraklarına yönelik bir saldırı düzenledi.
Cumartesi gecesi İsrail’de hava saldırısı sirenleri çaldı ve halka sığınaklara gitmeleri çağrısı yapıldı ve hava savunma sistemleri devreye girerken, patlamalar duyuldu.
Ülke genelindeki bazı noktalarda İran’ın yolladığı çok sayıda SİHA ve füzeler imha edilirken, bir çoğu da İsrail topraklarına giremeden önce İsrail ve müttefiklerince vuruldu.
Çatışmada en az dokuz ülke rol oynadı. İran, Irak, Suriye ve Yemen’den yollanan SiHA’lar ve füzeler İsrail, ABD, İngiltere, Fransa ve Ürdün tarafından vuruldu.
Saldırı hakkında bilinenleri derledik.
Saldırıda SİHA’lar, güdümlü ve balistik füzeler kullanıldı
İsrail Ordusu, İran’ın İsrail’e doğru 300’den fazla SİHA ve füze gönderdiğini açıkladı.
İsrail’e göre 170 SİHA, 30 güdümlü füze yer alırken, bunların hiç biri İsrail hava sahasına ulaşamadı. İsrail Ordu Sözcüsü Amiral Daniel Hagari ateşlenen 110 balistik füzenin de küçük bir kısmının ülkeye ulaşabildiğini söyledi. BBC, bu sayıları bağımsız kaynaklarca doğrulatamadı.
İran’dan İsrail’e en kısa mesafe Irak, Suriye ve Ürdün üzerinden 1000 kilometre civarında.
Bombardıman farklı ülkelerden yapıldı
İran Devrim Muhafızları (IRGC) Cumartesi gecesi SİHA ve füzelerin ateşlendiğini açıkladı.
Irak güvenlik güçleri, Reuters’a yaptıkları açıklamada, Irak üzerinden İsrail’e yönüne giden füzeler görüldüğünü söyledi.
ABD Savunma Bakanlığı, Amerikan güçlerinin İran, Irak, Suriye ve Yemen’den gönderilen onlarca füze ve SİHA’yı imha ettiğini duyurdu.
Lübnan’daki İran destekli örgüt Hizbullah da İsrail işgali altındaki Golan tepelerine iki ayrı roket saldırısı düzenlediklerini belirtti.
İsrail ve müttefikleri SiHA ve füzelerin çoğunu imha etti
İsrailli Sözcü Hagari, füze ve SİHA’ların % 99’unun ya İsrail’e giremeden ya da İsrail üzerinde imha edildiğini söyledi.
Gönderilen SİHA ve güdümlü füzeler düz bir güzergah izliyor. Balistik füzelerse, çok büyük hızlara ulaşabilmesi için yerçekimini kullanan yay şeklindeki bir güzergahta ilerliyor.
ABD Başkanı Joe Biden, ABD güçlerinin İran tarafından yollanan SİHA ve füzelerin “neredeyse tamamının imhası için” İsrail’e yardımcı olduğunu söyledi. Biden ayrıca, ülkesinin saldırıdan önce bölgeye savaş uçakları ve gemileri kaydırdığını belirtti.
Güvenlik kaynakları Reuters Haber Ajansı’na, bölgedeki açıklanmayan üslerden faaliyet gösteren ABD güçlerinin Suriye’nin güneyinde, Ürdün sınırı yakınlarında bir çok İran SİHA’sı düşürdüklerini söyledi.
İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, Kraliyet Hava Kuvvetlerine ait Typhoon tipi savaş uçaklarının bazı İran SİHA’larını imha ettiğini doğruladı. Sunak İran’ın saldırısını “en güçlü ifadelerle kınadığı, tehlikeli ve gereksiz bir gerilim” diye tanımladı.
İsrail’le barış anlaşması bulunan, ancak aynı zamanda İsrail’in Gazze’deki saldırılarını kınayan Ürdün’de ise kabine, vatandaşlarının güvenliği için hava sahasına giren bazı uçan cisimleri imha ettiklerini duyurdu.
İsrail Ordusu, Fransa’nın da hava sahasının devriyesine yardımcı olduğun belirtti ancak herhangi bir SİHA ya da füze düşürüp düşürmedikleri bilinmiyor.
Kaç füze İsrail’e ulaştı ve ne hasar verdi?
Kudüs’teki BBC Muhabirleri, siren sesleri duyduklarını ve İsrail’in Demir Kubbe adlı füze savunma sisteminin faaliyetini gördüklerini aktardı. Sistem gelen roketleri takip ediyor ve meskun mahallere düşecek ya da düşmeyecekleri ayırt edebiliyor.
Savunma sistemi roketleri sadece meskun mahallere düşmesi beklendiğinde imha ediliyor.
İsrailli Sözcü Hagari, birkaç balistik füzenin İsrail hava sahasına girmeyi başardığını belirtti ve birinin ülkenin güneyindeki Necef Çölü’nde bulunan Nevatim Hava Kuvvetleri Üssüne hafif zarar verdiğini aktardı. Sözcü üssün “hala faaliyet gösterdiğini” bildirdi.
İran’ın resmi haber ajansı IRNA ise, saldırıda hava üssüne “ağır darbeler vurulduğunu” söyledi.
Sözcü Hagari, 10 yaşındaki bir kız çocuğunun evine düşen şarapnel parçasıyla ağır yaralandığını ve yoğun bakımda olduğunu açıkladı.
Ürdün de bazı şarapnel parçalarının topraklarına düştüğünü, ancak “önemli bir hasara ve yaralanmaya yol açmadığını” duyurdu.
Şimdi ne olacak?
İsrail Kanal 12 televizyonu, adını açıklamak istemeyen İsrailli bir yetkilinin İran’ın saldırısına “önemli bir karşılık vereceğini” söylediğini aktardı.
İsrail ve komşu ülkelerin hava sahası yeniden açıldı, ancak İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, İran’la çatışmanın “henüz sona ermediğini” söyledi.
Bu arada İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bagheri de devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, “İsrail’in İran’a karşılık vermesi halinde misillemenin dün gecekinden çok daha büyük olacağı” uyarısında bulundu.
Bagheri, İsrail’in muhtemel karşılığına ABD’nin yardımcı olması halinde Amerikan üslerine saldıracaklarını söyledi.
IRGC Komutanı Hüseyin Salami de Tahran’ın çıkarlarına, yetkililerin ve vatandaşlarına İsrail’in saldırması halinde, karşılık verileceğini belirtti.
BM Güvenlik Konseyi, İsrail’in talebi üzerine Türkiye saatiyle 23:00’te acil bir toplantı yapacak.
Biden da, İran’ın saldırısına “ortak bir diplomatik tepki” vermek için G7 ülkelerinin liderleriyle bir toplantı yapacağını açıkladı
