Tunceli’de 1971 yılında mili park ilan edilen 42 bin 674 hektarlık alana sahip Munzur Vadisi Milli Parkı, Türkiye’nin de taraf olduğu Uluslararası Bern Sözleşmesi’yle korunan vaşak, yaban keçisi, bozayı, tilki, kurt, sansar, su samuru, porsuk, sincap, tavşan, yaban domuzu, ur kekliği, çengel boynuzlu dağ keçisi gibi birçok canlı türüne ev sahipliği yapıyor.
İnsan ve araç kalabalığı yaban hayvanlarının vadiye inip Munzur Çayı’ndan su içmesini engellerken, bazı yaban hayvanları da araç çarpması sonucu ölüyor. Ayrıca yaban hayvanları insanların bıraktığı çöplerdeki yiyeceklerden de besleniyor.
Milli park sınırları içerisindeki Halbori mevkisinde bitkin haldeki bir ayı bir ay önce bölgedeki çöp konteynerindeki atıklarla karnını doyurdu. Bu durumu görenler, piknik yaptıktan sonra fazla kalan yiyeceklerini ayı için çöp konteyneri kenarına bırakmaya başladı. Bu durumu alışkanlık haline getiren bozayı, bölgeye yakın olan kamp alanına gelmeye başladı. Akşam saatlerinde kamp alanına gelen bozayı, işletmeciler ve işletmeye gelen vatandaşlar tarafından elle beslenirken, insanlara saldırmadığı gözlemlendi.
“İNSAN BESLEMESİNE ALIŞMAMASI LAZIM”
Dicle Üniversitesi Biyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ahmet Kılıç, yaban hayvanlarının elle beslenmesinin ciddi tehlikelere yol açacağını belirterek, “Ülkemizde yaşayan önemli canlılardan biri de ayılardır. Özellikle Doğu Anadolu’da çok sayıda türüne rastlanıyor, Kafkaslar’a doğru gidildikçe sayıları artıyor. Ayılarla ilgili son dönemlerde bazı görüntülerde şunu görüyoruz, insanlar bunları besliyor. Yaban hayatı çeşitliliği bakımından ülkenin en zengin milli parklarından biri olan Munzur Vadisi Milli Parkı’nda da bunu gördük. Bu çok büyük bir risk. Bu durum hem ayıları hem de insanları ilgilendiriyor. Bizim ayıları koruma yönümüze değinmemiz lazım. Ayıların insan beslemesine alışmaması lazım. Çünkü insanlara alışacak olurlarsa yabani özelliklerini kaybederler. Bu durum insan için de ciddi bir tehlikedir. İnsanlar yaklaştıkça ayılar zarar verebilir. Çünkü herkesten yiyecek beklentisi olur” dedi.
SALGIN HASTALIKLARA DA YOL AÇABİLİR
Yaban hayvanlarıyla yakınlaşmanın salgın hastalıklara da yol açabileceğini belirten Prof. Dr. Kılıç, “İnsanların bu canlıları beslemesi iyi niyetli olabilir ama sonuç hiç de iyi olmaz. Özellikle salgın hastalıklar da karşımıza çıkabilir. Bakteri ve viral dediğimiz durum insanlarda ve canlılarda farklıdır. Bunların birbirine bulaşmaması lazım. Büyük potansiyelde bir tehlikedir. O yüzden ayılardan insanlara bakteri ve virüsler geçebilir. Aynı zamanda insandan ayılara da geçebilir. İnsanlardaki bakteriler ayılara bulaştığında öldürücü olabilir hatta bölgede neslini bile tüketebilir. İnsanların ayı ve diğer yabani hayvanları besleme alışkanlığı devam ederse eğer hayvanlar yabani olma özelliğini kaybeder. Bu ciddi bir tehlikedir. Bunun önlenebilmesi için yetkililerin ve görevlilerin uyarılarına dikkat edilmesi lazım. Her mevsim besleme olayı olmaz. Zaten milli park görevlileri, kışın yiyeceğin zor bulunduğu dönemlerde besin desteğini sunuyor. Bu yeterlidir” ifadesini kullandı.
Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü ekipleri de, devriye atarak insanları sözlü olarak uyarırken, vadinin çeşitli noktalarına da “Yaban hayvanlarına yiyecek ve tuz vermek yasaktır” yazılı tabelalar asıldı. (DHA)
