Yevgeniy Prigojin, St. Petersburg’un kenar mahallelerinden birinde 1961’de doğdu. Stalin’in izleri hâlâ canlıydı. ‘Soğuk Savaş’ devam ediyordu. Büyüdüğü semt kavgalarıyla meşhurdu. Prigojin de suça meyilliydi. Nitekim soygun ve saldırı suçlarından 1981’de 12 yıl hapis cezası aldı. 20 yaşında, Sovyetlerin en azılı suçlularının bulunduğu bir cezaevine girdi. 9 yılı orada geçti.
SEMT KOMŞUSU
Tahliye olduğunda Sovyet sistemi artık çatırdamaya başlamış, rejim muhalifi Yeltsin yönetimde söz sahibi olmuştu. Serbest piyasa kendini göstermeye başlarken o da sokak tezgâhında sosisli sandviç satıyordu. Zamanla bu tezgahlarını “zincir” haline getirdi. O tarihlerde St. Petersburg’da belediye başkan yardımcısı olan Rusya lideri Vladimir Putin ile bu dönemde tanıştı. Doğup büyüdükleri semt birbirine yakın olan Putin ve Prigojin anlaşmakta zorlanmadı.
PUTİN’İN OLİGARKI
Putin yükseldikçe onun da işleri büyüdü ve çeşitlendi. Putin, Rusya’nın başına geçince Prigojin de zirveye çıktı. Yemek işini iyice büyütmüş, devletle yaptığı anlaşmalar sayesinde bir tekel halini almıştı. “Catering” denilince akla o geliyordu. “Putin’in Şefi” olarak biliniyordu. Kremlin’e gelen yabancı devlet başkanlarının yemek servisinde bile o vardı. Putin ona çok güveniyordu. Prigojin bu güveni çok iyi kullandı. Kurduğu trol ordusu ile ABD’deki 2016 başkanlık seçimlerine müdahale etmekle de suçlanıyordu. Kremlin’in ısrarla reddettiği suçlamaları o kabul etmişti. “Wagner” de yine bu güvenin eseriydi. Paralı askerlerden oluşan grup ilk kez Kırım geriliminde göründü. Sonra Suriye’ye ardından da Libya ve Afrika’da görünmeye başladılar. Ukrayna savaşıyla da şöhretin zirvesine ulaştılar.
ASIL KIYICI: UTKİN
Her ne kadar Putin’e yakınlığından dolayı Prigojin ön planda olsa da işin merkezinde emekli Yarbay Dimitri Utkin vardı. Utkin, Rus askeri istihbaratı GRU’nun en acımasız subaylarından biri olarak nam salmıştı. Bazı İngiliz ve Litvanya kaynaklarına göre tam bir Nazi hayranıydı. Gruba Wagner ismini de o vermişti. Wagner de Hitler’in hayran olduğu ünlü opera bestecisinin adıydı. Utkin de Prigojin ile ölenler arasında.
ŞÖHRETİ AFETİ OLDU
Ukrayna savaşında Rus ordusuyla anlaşamayan Prigojin, Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanı’na yönelik hakaret ve tehditler yöneltti. Bu iki ismin istifasını isteyen Prigojin haziran ayında silahlı birlikleriyle harekete geçti. Doğrudan Putin’i hedef alıyor görünmese de bu bir darbe girişimiydi. Nitekim Putin de bu olaydan sonraki bir röportajında “Her şeyi affederim ama ihaneti affetmem” diyen Putin’in bu sözleri uçaktan düştükten sonra tekrar dolaşıma girdi…