İlk Çin-Orta Asya Zirvesi bugün Xi’an kentinde yer alan Uluslararası Konferans Merkezi’nde başladı.
Zirveye başkanlık eden Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping bir konuşma yaptı.
Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping yaptığı konuşmada nasıl bir Orta Asya'nın inşa edilebileceğine dair görüşlerini ortaya koydu.
Xi, bir asırdır görülmemiş değişimlerin yaşandığı dünyada, istikrarlı, müreffeh, uyumlu ve bağlantılılığı yüksek bir Orta Asya'ya ihtiyaç duyulduğunun altını çizdi.
Xi “Orta Asya ülkelerinin egemenliği, güvenliği, bağımsızlığı, toprak bütünlüğü korunmalı, Orta Asya halklarının bağımsız olarak seçtiği kalkınma yoluna saygı duyulmalı. Orta Asya bölgesinin barış, uyum, huzur için harcadığı çabalar desteklenmeli. Hiç kimse Orta Asya’da anlaşmazlık, zıtlaşma yaratma hakkına sahip değil ve hiç kimse Orta Asya bölgesinde siyasi çıkarlar peşinde koşmamalıdır.”
Xi'den Çin-Orta Asya kader birliği için dört ilke
Xi, geçen sene Çin-Orta Asya kader birliğinin inşa edileceğini beraber ilan ettiklerini anımsattı. Bunun yeni dönemde ilgili bütün ülkelerin halklarının temel çıkarları ve parlak geleceğinden hareket ederek yaptıkları tarihsel bir tercih olduğuna dikkat çeken Xi, Çin-Orta Asya kader birliği için tarafların şu dört ilkeye bağlı kalması gerektiğini söyledi:
Karşılıklı desteğe bağlı kalınacak. Taraflar, egemenlik, bağımsızlık, ulusal gurur ve uzun vadeli kalkınma gibi çekirdek çıkarlarda daima karşılıklı net ve güçlü destek verecek;
Ortak kalkınmaya bağlı kalınacak. Taraflar, Kuşak ve Yol iş birliğinde öncülük ederek Küresel Kalkınma İnisiyatifi’nin yerine getirilmesini hızlandıracak;
Genel güvenliğe bağlı kalınacak. Taraflar Küresel Güvenlik İnisiyatifi'ni ortaklaşa uygulayıp, dış güçlerin bölge ülkelerinin iç işlerine müdahale etmesine ve Renkli Devrim planlamasına kararlılıkla karşı çıkacak, terörizm, bölücülük ve aşırıcılık dahil üç kötü güce sıfır tolerans gösterecek;
Nesiller boyu süren dostluğa bağlı kalınacak. Taraflar, Küresel Medeniyet İnisiyatifi'ni yerine getirecek, nesiller boyu süren dostluğu daha da sağlamlaştıracak.
Xi'den 8 maddelik öneri
Xi konuşmasında Çin ve Orta Asya ülkeleri arasındaki iş birliğinin geliştirilmesine ilişkin 8 maddelik öneride bulundu:
Mekanizma inşasının güçlendirilmesi; ekonomik ve ticari ilişkilerin genişletilmesi; bağlanırlığın derinleştirilmesi; enerji iş birliğinin genişletilmesi; yeşil inovasyonun hızlandırılması; kalkınma kabiliyetinin yükseltilmesi; medeniyetler arası diyaloğun güçlendirilmesi ve bölgesel barışın korunması.
Kaynak Çin Uluslararası Radyosu
