Hibya, programda Avukat Çağhan Tansel’i stüdyosunda ağırladı.
Sohbet havasında gerçekleşen yayında, “Blokzincir teknolojileri ve hukuki durum” konusu ele alındı.
Arıkan, ABD’nin resesyonu sonu erdirme konusunda 2023 yılında çok istekli olacağını ve bununla ilgili gerekli adımları atacağını düşündüğünü dile getirerek, “Amerika burada arkasında da coinler gibi bir boşluk ve riskli alan bırakmak istemiyor. Dolayısıyla Amerika bu konuyu düzenleme konusunda bu sene güçlü adımlar atacak. Bu öncelikle Avrupa’yı sonra da bizim gibi çevre ülkeleri etkileyecek diye düşünüyorum.” dedi.
Tansel, “Her şey kripto paralar bitcoinle başladı. Bitcoin çıktığı zaman özellikle Uzak Doğu tarafında Çin tarafında çok baskın madencilik faaliyetleri vardı. Ciddi bir Çin egomanyası vardı. Çin, bunu devam ettiremedi. Merdiven altı üretimler devam ediyor. Yasal düzenleme anlamında bir şey yok. Yasaklandı. Bitcoinde aracı kurumların olmadığı merkeziyetsiz bir yapı hedefleniyordu. Bitcoin hala büyük oranda bunu koruyor.” diye konuştu.
“Amerika’da korkunç bir sermaye derinliği var” diyen Tansel, şunları kaydetti:
“Bitcoine başlayıp alt coin dediğimiz türlerde de yayılma olacaksa, halk kitleleri tarafından günlük hayatta kullanılmaya başlanacaksa o zaman bunların zaten Batı’ya kayması gerekecekti. Batı sermayesi bunları sahiplenmeden bir gelişme olmayacaktı. Çin, yasaklayınca çevre ülkelere doğru gelmeye başladı. Biz Amerika’dan çok daha fazla bahsetmeye başladık. Onlar eğer sahiplenip, götürüyorsa zaten ana düzenlemeler de oralardan genelde çıkıyor.”
Tansel, Amerika’da sermayenin çok fazla olduğunun altını çizerek, “Sermaye derinliği çok önemli. İşin irdeleme kısmında çok fazla zaman kaybetmiyorlar. Bu alt yapıyla beraber kripto paralar Amerika’da hızlı bir gelişim gösterdi. Bu alt yapıdan geldikten sonra da her şey bir denge şeklinde gidiyor. Bir yandan olumlu gelişmeler de oldu, bir yandan da zararlı şeyler de olmaya başladı. Bunlar olacak. Bu işin doğal gelişimi böyle.” ifadelerini kullandı.
Kripto paraların ekonomi alanında çok önemli olduğunu söyleyen Tansel, “Kripto paralar, yeni finans sistemini temsil ediyor. Doların rezerv para olma özelliği dünyada ciddi tehdit altında. Bugünden yarına olacak bir şey söz konusu değil. Amerika, yeni dönemin bayrağını almış durumda. Çok büyük bir fırsat. Büyük ihtimalle 2023 döneminde özellikle 2023’ün son çeyreğinde 2024’ün ilk çeyreği gibi olan dönemde biz çok somut kripto para, kripto varlık yasal düzenlemelerini göreceğiz.” şeklinde konuştu.
Tansel, çok sert bir düzenlemeyi genel olarak beklemediklerine değinerek, “Özellikle New York çevresinde kripto paralarla ilgili düzenlemeler için en önemli gündem konusu, merkeziyetsiz finans konusu ve stabil coinler. Bunu çok ciddi bir şekilde gündemde tutuyorlar. Stabil coinler, çok yeni bir anlayış getirecek. Bunlar, yeni fikirler yeni düzenin ilk adımları olarak konuşuluyor.” dedi.
1990’lı yıllarda Türkiye’de sermaye piyasasını oluşturdukları zaman aracı kurumlara iki fonksiyon birden verdiklerini söyleyen Arıkan, “Hem aracalık fonksiyonu hem de saklayıcılık fonsiyonu vardı. Bazı kötü aracı kurum sahipleri, kendi bünyelerine emanet edilen varlıkları suiistimal ederek, bu varlıkları bir şekilde kendi hesaplarına aktardı ya da kötüye kullandı. 10-15’e yakın aracı kurum sistemden çekilmişti. 2000’li yıllarda bunu bankacılıkta gördük. Bunların hepsi bir şekilde zapturapt altına alındı.” diye konuştu.
Tansel, blokzincirlerin özelliklerinden bahsederek, “Finans anlamında ya da bir mülkiyetin oluşturulup, paylaşılması anlamında da çok daha demokratikleştiren bir unsur. Dünyanın birçok farklı coğrafyasından bir projeye çok rahat katılım sağlayabiliyor. Bariyerler çok güçlü. Sadece sizin internet bağlantınızın ve cihazınızın olması yeterli.” ifadelerini kullandı.
Blokzinciri sayesinde çok hızlı ve verimli hale gelen operasyonlardan bahsedileceğine dikkati çeken Tansel, sözlerine şöyle devam etti:
“Blokzinciri bir tarafta, kripto paralar onların alt başlığı olarak yapay zeka, robotiks tarafı, siber güvenlik bunların hepsi iç içe geçerek evrilecek. Bunlar birbirinden ayrı alanlar olarak gitmeyecek. Blokzinciri sayesinde gerçek hayatta da sanal hayatta da yaptığınız hukuki, finansal işlemler geçerli hale gelecek. Bunların kayıtları tutulabilecek. İş hayatına çok ciddi yansıması olacak.”
Tansel, teknolojinin ihtiyaçlardan yola çıkarak geliştiğini, çıktığı zamanda bir şeyleri değiştirdiğini dile getirerek, “Böyle bir etkileşimle hayat gidiyor. Böyle bir teknoloji hayata geçtikten sonra işin siyasal ve sosyal tarafları etkilememesi mümkün değil. Blokzincirinin bütün özelliklerini kullanarak yapılıyor. Ölçek olarak daha büyük halini görebiliriz.” değerlendirmesinde bulundu.
‘İlkay Arıkan ile Ekonomi Sohbetleri’ yayınının tamamı ise şöyle:
