Sabah stratejisi

Şahin konuşan Fed üyelerinin ardından, dün Başkan Powell’ın para politikası görünümüne ilişkin herhangi bir ipucu vermekten kaçınması halihazırda toparlanma çabasındaki borsaları destekledi. ABD’de ana endeksler %0,5 – %1 arasında değer kazandı. Bu sabaha bakıldığında; Asya borsalarında genel olarak yükselişler gözlenirken, MSCI Asya Pasifik endeksi yaklaşık %0,7 oranında primli. Diğer yandan, ABD vadelileri yatay. Yarın açıklanacak ve daha fazla yumuşama göstermesi beklenen kritik ABD enflasyonu öncesinde piyasalar iyimser tarafta kalabilir ki Dolar endeksindeki (DXY) zayıflık da sürüyor. Yurtiçi tarafta ise Borsa İstanbul’daki belirgin satış baskısı dün de devam etti. Endeks günü %3,54 oranında düşüşle kapatırken, 94 hisse değer kaybetti. THYAO, TUPRS, EREGL, AKBNK ve KCHOL endeksi en çok baskılayan sırasıyla ilk beş hisse olarak öne çıktı. Sert satışların ardından 50 günlük ortalamasına gelen endeksin güne tepki alımlarıyla başlamasını bekliyoruz. Söz konusu ortalamanın yakın bulunduğu dünkü kapanış seviyesi (4.988) şu aşamada referans olarak izlenebilir. Teknik göstergelerdeki kötüleşmenin belirginleştiği ortamda kapanış seviyesinin altındaki bir kalıcılıkta satış baskısı artabilir.

MAKROEKONOMİ

Yurt içinde, TÜİK tarafından kasım ayına ilişkin sanayi üretimi verisi yayınlandı. Sanayi üretimi kasım ayında beklentilerin üzerinde daralma gösterdi, ancak ekim ayında sanayi üretiminin sergilediği güçlü artışın daha da yukarı yönlü revize edilmesi dikkat çekti. Genel olarak ise yılın ikinci yarısında sanayi üretiminde dış talep koşullarının etkisiyle yıllık artışın yavaşladığını görüyoruz. Kasım ayında ise sanayi üretiminin 2020 yılı Haziran ayından bu yana ilk kez yıllık düşüş sergilediğini görmekteyiz.

Ekim ayında belirli sektörlerde artışın öne çıkmasıyla sanayi üretiminde güçlü artış görmüştük. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksi ekim ayında yıllık %3,2 artış sonrası kasımda ise yıllık %1,3 düştü. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi de ekim ayındaki %2,8 artış ardından kasım ayında %1,1 düşüş sergiledi. (Bloomberg beklentisi kasımda sanayi üretimi için yıllık %1 düşüş ve aylık %0,9 düşüş idi).
Özel tüketimin katkısıyla dayanıklı tüketim malı imalatında ekimdeki güçlü seyir kasımda hız keserek sürerken, başta enerji olmak üzere ara malı, sermaye ve dayanıksız tüketim mallarında düşüş gözlendi. Sanayi üretimine teknoloji kırılımına göre bakıldığında yüksek teknoloji grubunda güçlü artış sürerken, diğer alt gruplarda aylık bazda üretim düştü. Sektörel bazda bilgisayar üretiminin ekim ayına benzer şekilde kasım ayında güçlü artışını sürdürdüğü dikkat çekiyor. Bununla birlikte imalat sektörünün altındaki 24 sektörün 14’ünde düşüş gözleniyor. Ekimde diğer ulaşım araçlarının imalatı (gemi, demir yolu lokomotif ile hava taşıtları yapımı vs.) ve tütün ürünleri imalatı gibi kalemlerde güçlü artışlar görmüştük, baz etkisiyle bu kalemlerde aylık düşüşün daha belirgin olduğunu görüyoruz.
Aralık ayına ilişkin öncü göstergeler ise kasım ayına göre kısmi toparlanmaya işaret etmekte. S&P Global/İSO Türkiye imalat PMI, 45,7 seviyesinden 48,1 seviyesine yükselerek hazirandan bu yana en yüksek seviyeye çıktı ve büyümede yavaşlama sürse de bunun hızının azaldığını gösterdi. Güven endeksleri tüketici güven endeksi haricinde aralık ayında toparlanmaya işaret etti. Kredi kartı harcamaları ise aralık ayı genelinde harcamaların aylık olarak rekor seviyeye ulaştığına ve özel tüketim harcamalarının güçlendiğine işaret etti. Gelecek üç aydaki ihracat siparişlerindeki kasımdaki toparlanmanın kalıcı olmadığı ve aralık ayında Nisan 2021’den bu yana en düşük seviyede olduğu görüldü. Bununla birlikte enerji fiyatlarındaki gevşemenin desteğiyle Avrupa’da son dönemde açıklanan verilerin derin bir resesyona işaret etmediği görülüyor. Dolayısıyla ihracatta yavaşlama beklentisi sürse de bunun önceki öngörülere göre daha sınırlı olabileceği de görülüyor. Yatırımlara dair izlediğimiz bir gösterge olan sabit sermaye yatırım harcamaları da tarihsel ortalamasının üzerinde kalsa da düşüşünü sürdürüyor ve Ocak 2021’den bu yana en düşük seviyede. Bununla birlikte arındırılmış kapasite kullanım oranı ekim-kasım aylarındaki düşüşün ardından aralıkta toparlandı ancak hala 2022 yılı ortalamasının altında. Dolayısıyla yatırımlara dair aşağı yönlü riskler sürüyor. Geçici dış ticaret verilerine göre de aralıkta ihracat aylık %4,9 artışla 22,9 milyar USD ile 2022 yılı ortalaması olan 21,2 milyar USD’nin üzerinde gerçekleşti. Neticede iç talebin gücünü korumasının da desteğiyle 2022 yılı geneli %5 civarında büyüme beklentimizi korumayı sürdürüyoruz.

Ayrıca TÜİK tarafından kasım ayına ilişkin iş gücü istatistikleri yayınlandı. Arındırılmış işsizlik oranı kasım ayında iş gücüne katılım oranındaki artışa karşın %10,2 seviyesinde yatay seyretti. Arındırılmamış işsizlik oranı da %9,9 seviyesinde yatay seyretti.

Arındırılmış verilere göre kasımda istihdamda 285 bin kişilik artış görülürken, işsiz sayısı ise 23 bin kişilik sınırlı artış kaydetti. İş gücüne katılım oranı %53,6’dan %54,1’e yükselirken, istihdam oranı da %48,2’den %48,6’ya yükseldi. Kadın işsizlik oranı %13,1’den %12,9’a gerilerken, erkek işsizlik oranı ise %8,7’den %8,8’e hafif yükseldi.
Tamamlayıcı göstergelerde ise sınırlı zayıflamalar gözlendi. Kasım ayında atıl iş gücü oranı %20,3’ten %20,8 seviyesine yükselirken, daha fazla çalışmak istediği halde haftalık 40 saatten az çalışan kişilerin de işsiz sayısına eklenerek bulunan zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı %14,2’den %14,3’e ve işsiz ve potansiyel iş gücünün bütünleşik oranı ise %16,6’dan %16,9’a yükseldi (Şekil 2).
2022 yılında ise genel olarak istihdam piyasası, ekonomik aktivitedeki güçlü seyir, turizmdeki toparlanma ve ihracatın desteklediği sanayi sektörü ile toparlanmasını sürdürerek emsal ülkelere göre olumlu ayrıştı. 2021 yılının ilk 11 ayında ortalama %12,1 olan işsizlik oranı 2022 yılının aynı döneminde ortalama %10,5 seviyesine iyileşti. İşsizlik oranı 2022 yılında en düşük seviyeyi ağustosta %9,8 ile ve en yüksek seviyeyi ise %11,2 ile ocak ayında görmüştü. Sektörler bazında istihdam edilenlere ilişkin en güncel istatistikler ise, geçen yılın üçüncü çeyreği itibarıyla bulunmakta. Buna göre, geçen yılın ilk üç çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre toplam istihdamda 6,1 milyon kişilik artış gözlenirken, en fazla istihdam artışı 4,4 milyon ile hizmetler sektöründe gerçekleşti, onu 1,7 milyon ile sanayi sektörü takip etti, inşaat sektöründe ise 136 bin kişilik sınırlı artış görüldü, tarım sektöründe ise 168 bin kişilik sınırlı düşüş kaydedildi.
Öncü göstergeler kapsamında aralık ayına ilişkin anket göstergeleri istihdamda karışık bir görünüme işaret etmekte. S&P Global/İSO imalat sanayi raporunda, istihdamın üst üste ikinci ay genişlediği ve istihdam düzeyindeki artışın son 10 ayın yüksek hızında kaydedildiği belirtilmekteydi. Bunun yanında, sektörel güven endekslerinde aralık ayında gelecek üç aya ilişkin istihdam beklentileri, karışık bir görünüm sunarak inşaat, perakende ticaret ve hizmet sektörlerinde artarken, reel kesimde ise gerilemişti.
Aralık ayında İŞKUR’un yayınladığı açık iş ve işe yerleştirme verilerine baktığımızda ise açık işlerde tüm sektörlerde düşüşler (en fazla düşüş hizmetler sektöründe gözlenirken, sanayi ve inşaat sektörlerinde ise görece daha az düşüş görüldü, tarım sektöründe ise sınırlı düşüş oldu) görüldü. İşe yerleştirme verilerinde ise tüm sektörlerde artışlar gözlendi, en fazla artış hizmetler sektöründe gözlenirken, sanayi ve inşaat sektörlerinde görece daha az artış görüldü, tarım sektöründe ise sınırlı artış gerçekleşti.

Yurt içinde, bugün TSİ 10’da TCMB tarafından kasım ayı cari işlemler dengesi verisi yayınlanacak. Ekim ayında dış ticaret açığının eylül ayına göre daralması ve hizmet gelirlerindeki aylık artışla birlikte cari açık eylüle göre belirgin azalmıştı ve turizm gelirlerinin öngörülerin üzerinde gelmesinin de etkisiyle 1,6 milyar USD olan piyasa beklentilerinin de altında açıklanarak 0,36 milyar USD gerçekleşmişti. (İlk 10 ayda cari açık ortalama 3,8 milyar USD seviyesindeydi.) Bir önceki sene ekim ayında fazla verilmesinin etkisiyle geçen sene ekim ayında 12 aylık kümülatif açık 39 milyar USD’den 43,5 milyar USD’ye çıkarak cari açık/GSYH* oranını %4,6 seviyesinden %5,2 seviyesine getirmişti. (*GSYH olarak 2022 yılı 3. çeyrek gerçekleşme baz alındı) TÜİK verilerine göre kasım ayında dış ticaret açığı aylık %11,1 artışla 7,9 milyar USD’den 8,8 milyar USD seviyesine yükselmişti. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın verilerine göre, kasım ayında gelen yabancı ziyaretçi sayısı aylık %46,9 düşüş sergileyerek düşüşünü üçüncü aya taşımıştı. Bu kapsamda, kasım ayında cari açığın aylık bazda artış sergilemesi beklenmekte. Bloomberg Anketi’ne göre kasım ayında cari açığın 4 milyar USD seviyesinde açık vermesi bekleniyor. Bu seviyelerde gerçekleşebilecek cari açıkla ise 12 aylık kümülatif cari açık 43,5 milyar USD seviyesinden 45,4 milyar USD’ye çıkacak, GSYH oranı da 3. çeyrek verisini baz aldığımızda %5,2’den %5,4’e yükselecek.

Ayrıca TÜİK tarafından kasım ayı inşaat maliyet endeksi verisi TSİ 10’da yayınlanacak. Ekim ayına ilişkin inşaat maliyet endeksinin artış hızı, aylık %1,57’den %3,44’e hızlanırken, yıllık ise rekor seviye olan %119,83’ten %117,07 seviyesine hafif gerilemişti.

Bunun yanında, TSİ 11.35’te ECB Üyesi Holzman’ın konuşması, Banka’nın para politikasına ilişkin olası yeni sinyaller bakımından takip edilecek.

ŞİRKET HABERLERİ

Aksigorta (AKGRT, Sınırlı Pozitif): Şirket’in 2022 Aralık ayındaki genel toplam prim üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %89 oranında artarak 2.376mn TL’ye yükselmiştir. Kara araçları sorumluluk hariç toplam üretim ise aynı dönemler itibarıyla %115 artarak 2.139mn TL olmuştur. Aralık ayı prim üretimi ile beraber Şirket’in 2022 yılı genel toplam prim üretimi yıllık %94 oranında artarak 13.561mn TL’ye yükselmiştir.

Alarko GYO (ALGYO, Nötr): Şirket portföyünde yer alan gayrimenkuller için 2022 yılında yapılan kira sözleşmeleri tutarı KDV hariç yaklaşık 142mn TL’dir.

Girişim Elektrik (GESAN, Sınırlı Pozitif): Şirket, Medicana’dan, arazi güneş enerjisi santrali yapılması için sipariş almıştır. Projenin bedeli vergiler hariç 9mn USD’dir. Ayrıca Şirket, Doğan Jeotermal Enerji’nin Karaman’da bulunan arazilerine, arazi güneş enerjisi santralleri yapılması hususunda ilgili firma ile ön protokol yapılmış olup, sözleşme sürecine geçilmiştir. Projelerin bedeli vergiler hariç 4,4mn USD’dir.

DİĞER ŞİRKET HABERLERİ

Alfa Solar Enerji (ALFAS): Şirket ile yurt içinde yerleşik bir müşterisi arasında güneş paneli satışına ilişkin KDV hariç yaklaşık 11,5mn USD tutarında sipariş alınmış olup, söz konusu siparişe ait avans ödemeleri alınmıştır.

Cosmos Yatırım Holding (COSMO): Şirketin mühendislik alanında faaliyet gösteren bağlı ortaklığı Cosmos Mühendislik yurtiçi yeni müşterisi ile 10.01.2023 tarihinde hava kanalı imalatına yönelik yeni bir iş akdi imzalamıştır. Sözleşmenin toplam bedeli KDV dahil 22,1mn TL’dir.

Safkar Ege Soğutmacılık (SAFKR): Şirket tarafından Emiralem’de inşa edilen tesisin yaklaşık 5000 m2 çatı alanı üzerine 750 KWP enerji üretimi sağlayacak, yaklaşık maliyeti 11mn TL olan Güneş Enerjisi Santrali (GES) yatırımı yapılmasına; Yatırıma ilişkin, gerekli prosedürlerin gerçekleştirilmesi, ihtiyaç duyulan tüm işlerle ilgili olarak araştırmaların yapılması, gerekli yasal başvuruların yapılması ve ilgili firmalarla sözleşme imzalanmasına, ayrıca yatırım teşvik uygulamalarında sağlanan destek unsurlarından faydalanılabilmesi amacıyla ilgili teşvik kapsamı içerisinde resmi kurum ve kuruluşlara gerekli başvuruların yapılmasına karar verilmiştir.

Ulusoy Un (ULUUN): Şirketin %100 Bağlı ortaklığı konumunda olan Söke Değirmencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin (“Söke Un” veya “Şirket”) paylarının halka arzına ilişkin talep toplama işlemleri, 4-5-6 Ocak 2023 tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Halka arz edilen 77,5mn TL nominal değerli payların tamamının satışı gerçekleşmiştir. Toplam halka arz büyüklüğü 581,3mnTL olarak gerçekleşmiştir. Halka arz edilen 77,5mn TL nominal değerli payların 118.24 katına denk gelen 68.7 milyar TL değerli pay talebi gelmiştir. Halka arzda, Yurt İçi Bireysel Yatırımcılara tahsis edilen payların 159,17 katı, Yurt İçi Kurumsal Yatırımcılara tahsis edilen payların 47,42 katı ve Yurt Dışı Kurumsal Yatırımcılara tahsis edilen payların 11,09 katı talep gelmiştir.

FAİZ PİYASALARI

Salı günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %9 seviyesinde yatay seyretti. TCMB dün 1 milyar TL’lik (%9’dan, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Toplam fonlama tutarı ise repo ihaleleri kaynaklı 231 milyar TL oldu.

Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisinde faizlerde kısa vadeli tarafta düşüşler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta yükselişler görüldü. Bu kapsamda, günlük bazda kısa vadeli tarafta 20 baz puana yaklaşan düşüşler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 30 baz puana yaklaşan yükselişler görüldü.